DUO zegt niet snel 'nee': vaker studieschulden kwijtgescholden en extra stufi toegekend

Er zijn steeds meer studenten die kwijtschelding van hun studieschuld krijgen vanwege bijzondere - vaak medische - omstandigheden. Ook het aantal studenten dat om een extra jaar prestatiebeurs vraagt én krijgt is fors gestegen in de afgelopen zeven jaar.
Dat blijkt uit de antwoorden op Kamervragen die eerder deze week door minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) naar de Tweede Kamer zijn gestuurd.
Studenten - mbo, hbo of universitair - die tijdens hun studie heel ziek worden of iets anders meemaken waardoor ze noodgedwongen stoppen met studeren of niet binnen de tijd hun diploma halen, kunnen financiële hulp krijgen.
Dat kan op vier manieren
1. Ze kunnen hun prestatiebeurs alsnog om laten zetten naar een gift, wat normaal gesproken alleen is voorbehouden aan studenten die binnen de tijd hun studie afmaken.
2. Het verlengen van de prestatiebeurs. Dan krijg je een jaar langer de basisbeurs, aanvullende beurs en gratis openbaar vervoer (in het weekend of doordeweeks).
3. Verlenging van diplomatermijn. Extra tijd bovenop de officiële termijn van 10 jaar om je diploma te halen.
4. Nieuwe aanspraak op studiefinanciering. Een uitzondering op de regel dat je geen studiefinanciering kunt aanvragen voor een studie als je de andere niet hebt afgemaakt. Dit geldt voor studenten die tijdens de studie zo ziek zijn geworden dat ze hun opleiding niet meer kunnen afmaken. Als ze een studie vinden die ze wél kunnen doen, mogen ze daar toch studiefinanciering voor aanvragen.
Om hier aanspraak op te maken, moet een student zich bij de decaan of studieloopbaanbegeleider van de universiteit, hogeschool of mbo-instelling melden. Die beoordeelt of het verzoek terecht is. Daarna kan de student dit pas indienen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Weinig 'nee'
Die checkt of het verzoek inderdaad volgens de regels is. Uit de cijfers blijkt dat DUO niet vaak nee verkoopt. Het percentage 'nee' daalde in de afgelopen 7 jaar.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
En ook in absolute aantallen blijkt dat studenten vaker om coulance vragen bij DUO vanwege fysieke (of andere) tegenslag tijdens de studie.
In de periode van 2018 tot en met 2024 was er bijna een verdubbeling in het aantal aanvragen om de prestatiebeurs om te zetten naar een gift. Dat zie je ook in de cijfers hieronder. Daarin het aantal toekenningen, uitgesplitst naar onderwijsniveau.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
En ook het aantal aanvragen voor een jaar langer studeren zat in de afgelopen jaren flink in de lift. Check de cijfers hieronder. Daarin het aantal toekenningen, uitgesplitst naar onderwijsniveau.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Waarom er zo vaker om financiële hulp wordt gevraagd, is niet helemaal duidelijk. Een theorie is dat dit komt door influencers die hun volgers op de mogelijkheid van hulp vragen attenderen. En dat studenten die succesvol een aanvraag hebben ingediend, dit delen op hun social media.
Herinvoering basisbeurs
Bruins sluit niet uit dat dit inderdaad het geval kan zijn. "Ik vind het goed dat (oud-)studenten op de hoogte zijn van regelingen waar zij mogelijk recht op hebben", schrijft hij aan de Tweede Kamer.
Verder is er volgens Bruins mogelijk een verband met de herinvoering van de basisbeurs. Deze was van 2015 tot en met studiejaar 2023/ 2024 afgeschaft. En daarmee was er minder reden om financiële hulp te vragen.
Onderzoek
Er komt een onderzoek of er verschillen zijn tussen onderwijsinstellingen of - niveaus bij het aanvragen van hulp. Bij de ene instelling word je beter en makkelijker geholpen dan op de andere, klaagde studentvakbond AKKU eerder. Dit onderzoek is naar verwachting over een jaar klaar, meldt Bruins.
In de video hieronder leggen we je uit hoe hoog een gemiddelde studieschuld ongeveer is.