Negeren klachten over onveilig werkklimaat kost werkgever ruim half miljoen euro
Medische groothandel Hartmann moet ruim 4 ton betalen aan een commercieel manager, die waarschuwde voor het onveilige werkklimaat dat werd geschapen door haar leidinggevende. Het bedrijf negeerde de klachten, en de vrouw kwam ziek thuis te zitten. Volgens de rechtbank is dat de schuld van de werkgever. De totale kostenpost voor het bedrijf loop zelfs op tot ruim een half miljoen euro.
Hartmann is een beursgenoteerde Europese leverancier van medische artikelen, met ruim 10.000 werknemers en een omzet van 2,4 miljard euro. De commercieel manager werkte 25 jaar voor Hartmann Benelux, met het hoofdkantoor in Nijmegen. In het voorjaar van 2022 trad daar een nieuwe algemeen directeur aan.
Vreselijke leiderschapsstijl
In juni 2023 zei de commercieel manager na navraag van de topvrouw van Hartmann, dat de omgang met haar nieuwe leidinggevende door haar en haar collega's als 'zeer negatief en bedreigend' werd ervaren. Diezelfde maand stelde de afdeling personeelszaken van het concern een 'informeel onderzoek' in.
In dat onderzoek omschreven zijn directe medewerkers de nieuwe leidinggevende weliswaar als 'zeer ambitieus', maar ook iemand met een vreselijke leiderschapsstijl. Volgens de beschrijvingen zou de man een eenmansshow runnen, mensen naar beneden duwen, niet luisteren, geen nee accepteren, empathie missen en een narcistische persoonlijkheid hebben.
Dat beeld kreeg ondersteuning door een zeldzaam zorgwekkende waarschuwing van de bedrijfsarts aan het adres van de medische groothandel. Daarin sprak de arts naar aanleiding van gesprekken met verschillende medewerkers zijn zorgen uit over hun psychische gezondheid, als gevolg van een negatieve werksfeer en angstcultuur. "Mensen voelen zich bedreigd, geïntimideerd, gekleineerd en soms zelfs beledigd en gepest."
Klachten genegeerd
Ondanks die zorgwekkende signalen deed Hartmann nauwelijks iets om de situatie te verbeteren. Het bedrijf sprak weliswaar met de landenmanager, maar daarbij kwamen het vernietigende onderzoek en de brief van de bedrijfsarts niet aan de orde.
In januari 2024, dus zes maanden na de eerste zorgwekkende signalen, organiseerde de werkgever een algemene 'workshop communicatie' voor de vestiging in de Benelux. Daarin mochten de concrete geconstateerde problemen rond de leiderschapsstijl van de landenmanager alleen niet worden besproken.
Werkklimaat verslechterd
Volgens het bedrijf zouden de problemen dankzij de gesprekken en de cursus opgelost zijn. In maart en april ontving de werkgever echter nieuwe waarschuwingen, waaruit bleek dat de situatie juist was verslechterd.
Zo stak de commercieel manager in een gesprek en een brief aan de bestuursvoorzitter en het hoofd personeelszaken van Hartmann opnieuw haar nek uit, met de waarschuwing dat het werkklimaat verder was verziekt. Ook de bedrijfsarts luidde opnieuw de noodklok. Daarin wees hij er onder meer op dat steeds meer medewerkers ziek werden, onder wie de manager personeelszaken van de Benelux. Ook de manager die haar werkgever waarschuwde, kwam uiteindelijk ziek thuis te zitten.
Tweede kans
In juli vorig jaar liet het hoofd personeelszaken van het moederbedrijf een onafhankelijk onderzoek instellen naar de situatie in de Benelux. Daaruit kwam naar voren dat de landenmanager voldoende verbeteringen liet zien, om een tweede kans te krijgen. Bovendien zou het resterende managementteam hem zien als de geschikte persoon om een noodzakelijke reorganisatie door te voeren.
Hartmann liet de landenmanager dus op zijn plek zitten. Vervolgens bleek dat de medische groothandel wel af wilde van de waarschuwende commercieel manager. In september kreeg de vrouw, die nog ziek thuis zat, te horen dat haar functie in het kader van een reorganisatie zou vervallen. De vrouw moest solliciteren op een nieuwe functie, maar protesteerde daartegen.
Gehakt van Hartmann
Uiteindelijk kwamen de partijen voor de rechter terecht. Daarin eiste de manager ruim 2,7 miljoen euro aan ontslag- en schadevergoedingen. De werkgever wilde haar na 25 jaar trouwe dienst geen cent betalen, zelfs geen gewone ontslagvergoeding. Volgens het bedrijf zou de vrouw zich verwijtbaar hebben gedragen, onder meer door niet open te staan voor noodzakelijke veranderingen.
In een onlangs openbaar geworden uitspraak maakt de rechtbank Noord-Nederland gehakt van de werkgever. Volgens de kantonrechter in Assen schoot het bedrijf ernstig tekort in haar pogingen het verziekte werkklimaat te verbeteren.
"Met de in het rapport genoemde voorbeelden van het gedrag had het het bedrijf in juli 2023 al duidelijk moeten zijn dat sprake was van een leidinggevende die door zijn optreden en bejegening een onveilige, ziekmakende werkomgeving creëerde en dat zij direct adequate maatregelen diende te treffen om gezondheidsschade voor haar medewerkers te voorkomen", aldus de uitspraak.
Half miljoen
Ook vindt de kantonrechter dat het bedrijf te weinig deed om de waarschuwende manager weer op de werkvloer te laten terugkeren. Omdat het bedrijf daarmee ernstig verwijtbaar handelde, moet het de vrouw ruim honderdduizend euro aan reguliere ontslagvergoeding betalen, en 300.000 euro aan schadevergoeding. Ook heeft zij recht op zo'n 30.000 euro aan misgelopen bonussen en wat kleinere vergoedingen.
In totaal moet Hartmann de manager ruim 400.000 euro betalen. Het jaar dat de vrouw ziek thuis zat, kostte het bedrijf ook nog eens zo'n 130.000 euro. Daarmee komt het totale prijskaartje van het vertrek op ruim een half miljoen euro. De medische groothandel was vanmiddag nog onbereikbaar voor een toelichting.
