Picnic en Flink vallen onder supermarkt-cao, zegt rechter, moeten alsnog toeslagen betalen

Online supermarkt Picnic en flitsbezorger Flink moeten zich aan de cao voor supermarkten houden. Dat heeft de rechter beslist. Dat betekent dat ze bezorgers en ander personeel hetzelfde moeten betalen als gewone supermarkten zoals Albert Heijn en Jumbo, die ook boodschappen bezorgen. Daardoor moeten Picnic en Flink met terugwerkende kracht toeslagen betalen.
Picnic noemt zich 'supermarkt op wielen', maar het wil medewerkers niet volgens de supermarkt-cao betalen. In plaats daarvan had het een cao voor de e-commercefoodbranche afgesloten. Maar die is ongunstiger voor werknemers, en dus voordeliger voor Picnic.
De rechter haalt daar nu een streep door, ook voor andere bedrijven, zoals flitsbezorger Flink en online verssupermarkt Crisp. Picnic is verreweg de grootste van deze bedrijven.
Overwinning bonden en supermarkten
Bedrijven die online supermarktproducten verkopen en die producten daarna fysiek verzamelen, sorteren en aan huis bezorgen zijn bezig met de exploitatie van een (virtuele) supermarkt, aldus het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. "Daarom valt ook een online-supermarkt onder de definities van de supermarkt-cao."
De uitspraak is een overwinning voor de vakbonden FNV en CNV en voor het Vakcentrum, de belangenvereniging voor zelfstandige winkeliers, die al zes jaar lang vinden dat de supermarkt-cao ook geldt voor onder meer Picnic.
Dispensatie?
De uitspraak van de rechter heeft overigens betrekking op de periode 13 september 2022 tot 1 juli 2023.
Voor de periode van 2 juli 2023 tot 1 juli 2024 had de minister van Economische Zaken dispensatie verleend aan e-commercebedrijven zoals Picnic, zodat ze niet onder de supermarkt-cao vielen, maar onder de cao voor de e-commercefoodbranche, aldus Jacqueline Twerda, bestuurder bij vakbond CNV. Maar ook daarover hebben de vakbonden een rechtszaak aangespannen, die dient op 25 november.
Voor de cao die loopt van 2 juli 2024 tot maart 2026 hebben e-commercebedrijven ook weer dispensatie aangevraagd bij de minister. Een uitspraak daarover verwacht Twerda binnen enkele weken. Ze denkt dat de minister niet weer dispensatie zal verlenen: "Ik kan me zomaar voorstellen dat er met een schuin oog is gekeken naar de uitspraak van vandaag".
'Onder één hoedje'
Michiel Muller, ceo van Picnic, ziet het anders. Hij zegt teleurgesteld te zijn over de uitspraak van de rechter, en spreekt van 'fysieke supermarkten die onder één hoedje spelen met de vakbonden'.
Hij denkt dat de minister wél weer dispensatie zal verlenen, waardoor Picnic en andere e-commercebedrijven dus niet onder de supermarkt-cao zouden vallen.
'Picnic had klein kostenvoordeel'
Als Picnic zich voortaan aan de supermarkt-cao moet houden, dan moet het aan werknemers ook toeslagen gaan betalen, bijvoorbeeld als zij op zondag werken, aldus Laurens Sloot, hoogleraar ondernemerschap in de detailhandel in Groningen. Hij denkt dat Picnic zal proberen te plannen dat er minder wordt gewerkt op zondagen en tussen 22.00 en 06.00 uur.
"Ze hadden een klein kostenvoordeel", zegt hij. Maar alles bij elkaar zullen de loonkosten van Picnic met 1 tot 2 procent stijgen, denkt hij. Dat lijkt niet veel, maar de marges in de supermarktsector zijn laag, stipt hij aan.
'Later winstgevend'
Dat de kosten voor onder meer Picnic stijgen noemt Sloot 'zuur', 'maar het is ook gelijke monniken, gelijke kappen'. Uiteindelijk betekent het niet zo veel voor het bedrijfsmodel van Picnic, denkt hij. Al zal het, als straks de supermarkt-cao ook voor Picnic geldt, wel wat langer duren voordat Picnic winstgevend zal zijn, aldus Sloot.
Wanneer Picnic onderaan de streep winst zal kunnen maken, is volgens Sloot moeilijk te zeggen. Alle supermarkten die boodschappen bezorgen maken daarop verlies, zegt hij. Picnic moet volgens Sloot óf de prijzen verhogen, óf de bezorgkosten gaan rekenen, óf zo groot worden dat de totale kosten wel worden goedgemaakt.
In deze video leggen we uit waarom bedrijven als Picnic bijzondere eigenaren hebben: