Nieuw energiefonds kwetsbare huishoudens komt er op z'n vroegst eind 2026

Het demissionaire kabinet wil dat financieel kwetsbare huishoudens kunnen blijven putten uit een fonds om de energierekening te kunnen betalen. Er wordt gewerkt aan de opvolger van het tijdelijk Noodfonds Energie, dat de afgelopen jaren huishoudens heeft ondersteund. Het nieuwe fonds laat wel wel even zich wachten, want het gaat pas 'op z'n vroegst' eind volgend jaar open.
Volgens staatssecretaris van Participatie en Integratie Jurgen Nobel (VVD) kunnen huishoudens dan alsnog financiële steun over 2026 ontvangen. Dat het even duurt, komt volgens hem doordat er zorgvuldige 'voorbereiding en een wetswijziging' nodig is.
De Nederlandse overheid moet volgens het plan 60 miljoen euro ophoesten. Daarnaast is het bedoeling dat dit bedrag wordt aangevuld met bijna 175 miljoen euro uit het Europese 'Social Climate Fund' (SCF). "Onder voorbehoud van goedkeuring van het voorstel door de Europese Commissie", schrijft Nobel er in zijn Kamerbrief bij.
Inkomenssteun en verduurzaming
Het geld wordt gestoken in 'meerjarige inkomenssteun' en verduurzaming van woningen. De beoogde 234.5 miljoen euro moet uitgegeven worden 'in de periode van 2026 en 2032'. Hoelang het fonds blijft bestaan, is niet duidelijk.
Doordat een groot deel van het nieuwe fonds uit Europa komt, zullen de voorwaarden ten opzichte van eerdere fondsen ook veranderen. Zo zal het Europese geld alleen uitgegeven mogen worden 'ter compensatie van de stijging van de energierekening als gevolg van ETS-2'.
ETS-2 is een emissiehandelssysteem rondom CO2-emissies. Zo zijn brandstoffen die 'geleverd worden aan de gebouwde omgeving' ook onderworpen aan dit systeem en bijbehorende regels.
Keuzes
Nobel ziet daarom dat er keuzes gemaakt moeten worden. Over looptijd en doelgroep bijvoorbeeld. Hij haalt daarbij aan dat het energiefonds van dit jaar al snel uitgeput was.
Het 'oude' fonds, het Tijdelijk Noodfonds Energie, werd in het leven geroepen na de stijgende energieprijzen door de Russische inval in Oekraïne. Dit fonds is drie keer op rij opgetuigd.
Na een week dicht
Afgelopen jaar ging het publiek-private fonds al na één week dicht. Zo'n 224.000 huishoudens probeerden in april een beroep te doen op het beschikbare bedrag van 56.3 miljoen euro, dat bij elkaar werd gebracht door de overheid en de energiesector.
De overheid verwacht dat er uiteindelijk 110.000 huishoudens geholpen worden. "De huishoudens die aan de voorwaarden voldoen, ontvangen in 2025 gemiddeld zo'n 80 euro per maand voor een periode van zes maanden", schrijft Nobel.
Na de Russische inval in Oekraïne zagen ook zwembaden hun energiekosten flink stijgen: