Dwarsligger Slowakije is om: EU legt Rusland nieuwe sancties op

De 27 lidstaten van de Europese Unie zijn het eens geworden over nieuw pakket aan economische sancties tegen Rusland. Lange tijd lag Slowakije dwars, maar ook dat land is nu akkoord met 'een van de zwaarste sanctiepakketten tot nu toe'.
Het is alweer het achttiende sanctiepakket dat de EU instelt tegen Rusland vanwege diens oorlog tegen Oekraïne. Het pakket bevat onder meer een forse verlaging van het prijsplafond voor ruwe olie uit Rusland, van 60 dollar naar 47,60 dollar per vat.
Het prijsplafond betekent dat de Russische olie alleen tegen deze prijs of lager verkocht mag worden aan EU-landen. Het idee is dat Rusland hierdoor minder kan verdienen aan olie, om zo president Poetin in zijn portemonnee te raken. De olie-export levert Rusland nog altijd grofweg een derde van alle overheidsinkomsten op.
Schaduwvloot aangepakt
Een tweede belangrijke maatregel uit het pakket heeft ook te maken met olie. De EU zet nog eens 105 schepen uit de zogenoemde Russische schaduwvloot op de zwarte lijst, waardoor ze niet welkom zijn in Europese havens. Deze oude olietankers die onder een andere vlag varen, vervoeren in het geheim Russische olie, militair materieel en gestolen Oekraïens graan.
In totaal staan nu 444 van dit soort schepen op de zwarte lijst. Voor het eerst registreert en sanctioneert de EU ook de kapiteins van zulke schepen, alsmede de personen die het schip hebben geregistreerd in het internationale vlaggenregister.
Ook de Nordstream-gaspijpleidingen maken onderdeel uit van het nieuwe pakket economische strafmaatregelen. Voortaan geldt een 'volledig transactieverbod' op Nord Stream 1 en 2. Dat betekent dat het leveren van goederen of diensten voor de pijpleidingen, alsmede het onderhoud en al het toekomstig gebruik van de pijpleidingen, vanaf nu verboden is.
Verder worden nog eens 22 Russische banken aan de sanctielijst toegevoegd, net als 26 bedrijven. Het gaat hierbij met name om leveranciers van zogenoemde dual use-goederen: spullen die op het eerste gezicht bedoeld lijken voor consumenten, maar ook onderdelen bevatten (denk aan chips) die gebruikt worden door het Russische leger.
EU-buitenlandchef Kaja Kallas spreekt van 'een van de zwaarste sanctiepakketten tot nu toe tegen Rusland'. "Elke sanctie verzwakt Ruslands vermogen om oorlog te voeren", schrijft Kallas bij het besluit. "De boodschap is duidelijk: Europa zal Oekraïne niet laten varen. De EU zal de druk blijven opvoeren totdat Rusland een einde maakt aan de oorlog."
Het achttiende pakket aan sancties liet enige tijd op zich wachten, omdat Slowakije dwars lag. Dat land wilde afdwingen dat het in de toekomst Russisch gas kan blijven importeren, iets wat de EU van plan is om te verbieden. De Slowaakse premier Robert Fico, die warme banden onderhoudt met Poetin, zegt dat zijn land niet zonder Russische gas kan. Bij een toekomstig EU-verbod eist hij financiële compensatie.
Fico trekt veto in
Na weken onderhandelen en toenemende publieke druk op zijn land, maakte Fico gisteravond dan toch bekend dat hij zijn veto laat vallen. Hij heeft naar verluidt schriftelijke garanties van de Europese Commissie geëist om eventuele toekomstige prijsstijgingen en tekorten aan energie te beperken voor zijn land. Het is niet bekend in hoeverre hij die garanties heeft gekregen. Hoe dan ook lijkt het EU-verbod op Russisch gas weer een flinke stap dichterbij gekomen.
De Europese Commissie hoopt nu dat ook de Amerikaanse regering snel extra sancties oplegt aan Rusland. De Amerikaanse president Donald Trump zei deze week na afloop van een ontmoeting met NAVO-chef Mark Rutte dat Poetin nog 50 dagen heeft om een vredesbestand met Oekraïne te sluiten. Lukt dat niet, zullen de Verenigde Staten 'enorme heffingen' opleggen aan Rusland, en aan landen die olie kopen van Rusland, zoals China en India, dreigde Trump.
Hacks, moordplannen en sabotage: dit is Ruslands schaduwoorlog tegen Europa: