Prinsjesdag: dit verandert er in 2026 voor je portemonnee

Allereerst enkele disclaimers. Door de demissionaire status van het kabinet is de begroting 'beleidsarm', dat wil zeggen: er verandert niet zo veel. Grote nieuwe plannen zijn daardoor nu niet bekendgemaakt. "Het is qua plannen eerder kruimelwerk", zei politiek verslaggever Frits Wester niet voor niets. 

Ook niet onbelangrijk: het demissionaire kabinet kan bij lange na niet op een meerderheid rekenen in de Tweede Kamer én er komen in oktober verkiezingen aan. Het zou dus zomaar kunnen dat er de komende tijd nog flink aan de plannen wordt gesleuteld door de Tweede Kamer.

Koopkracht en inflatie 

Dit betekent allemaal niet dat er niets verandert. Zo wil het kabinet, inmiddels ook traditiegetrouw, laten zien dat iedereen erop vooruitgaat. Zo stijgt de koopkracht van huishoudens door de bank genomen met 1,3 procent. Dit komt voornamelijk door gestegen lonen en iets lagere inflatie. 

Een kleine stijging van de arbeidskorting speelt ook een rol. Een voordeeltje van 25 tot 50 euro per jaar voor werkenden dus.

Hier staat tegenover dat de eerste schijf van de inkomstenbelasting iets verhoogd wordt, waardoor iedereen (ook niet-werkenden) iets meer belasting gaat betalen. Onder aan de streep profiteert de portemonnee wel. Vooral die van gepensioneerden (+1,5 procent). De hoogste inkomens, drie keer modaal en hoger, gaan er 1,3 procent op vooruit.

De laagste inkomens profiteren minder en gaan er 1,2 procent op vooruit, uitkeringsgerechtigden krijgen er 1,3 procent bij. Laat duidelijk zijn: het gaat hier om een papieren werkelijkheid. De situatie is voor iedereen anders. 

De verwachte inflatie daalt naar 2,3 procent, wat een stuk lager is dan afgelopen jaren, maar nog altijd relatief hoog vergeleken met andere landen in de eurozone.

Zorgkosten 

Van procenten naar harde euro's. De gemiddelde premie voor een zorgverzekering gaat naar verwachting twee euro per maand omhoog, van 157 naar 159 euro. Deze premie ging vorig jaar met ongeveer 10 euro veel harder omhoog. 

Dat de schade voor de Nederlander nu beperkt blijft, komt doordat het Zorgverzekeringsfonds een overschot had in 2025. Dit fonds wordt gefinancierd uit inkomensafhankelijke bijdragen en belastingen. Zonder dit voordeel was de premie harder gestegen. Belangrijk is wel om te benadrukken dat de precieze premies worden bepaald door de zorgverzekeraars, en die kunnen hoger of lager uitpakken dan wat het ministerie van Volksgezondheid verwacht.

Het eigen risico blijft komend jaar 385 euro. De zorgtoeslag blijft nagenoeg hetzelfde. 

Accijnzen

Aan de pomp blijven er ook een cadeautjes worden uitgedeeld. De accijnskorting op benzine en diesel blijft ook volgend jaar gehandhaafd. Dat kost het kabinet 1,6 miljard euro. Er moest dus gesneden worden in andere uitgaven. Een belangrijke bezuiniging is dat de herinvoering van rode diesel voor de landbouwsector niet doorgaat.

Nettarief gas en elektriciteit 

Dan iets wat niet in de troonrede staat, maar wel gevoeld wordt in portemonnee. Huishoudens met een een aansluiting op het regionale gas- en elektriciteitsnet gaan gemiddeld 25 euro per jaar meer aan netkosten betalen, meldt de Autoriteit Consument & Markt toevallig ook vandaag. Omdat het elektriciteitsnet flink verzwaard moet worden, zullen deze kosten de komende jaren nog verder stijgen. 

Minister Eelco Heinen heeft honderden miljarden euro's te verdelen. Zo zou het geld verdeeld zijn als het maar om 100 euro ging: