Contant betalen via een automaat: in steeds meer winkels kan het

Ondanks de ruime mogelijkheden om te pinnen, bestaan er ook nog behoorlijk wat Nederlanders die liever contant willen betalen. Bij iets meer dan één op de vijf betalingen in Nederland trekken we nog letterlijk de portemonnee.

'Al 15.000 neergezet'

Om deze mensen te faciliteren, worden op steeds meer plekken betaalautomaten voor cashgeld geplaatst. Het bedrijf Brink's, dat die automaten bedenkt, ontwikkelt en plaatst, heeft vorig jaar zo'n 3000 van deze automaten geplaatst in Nederland, zegt directeur Bas Rodenberg.

Klanten kunnen ze kopen of leasen. "In de laatste drie jaar is dat aantal met circa de helft gegroeid", vertelt Rodenberg.

Brink's heeft er inmiddels naar eigen zeggen ruim 15.000 geplaatst. Bij ongeveer de helft ervan gaat het om automaten waarbij consumenten betalen door zelf biljetten en munten in een automaat te stoppen. Deze apparaten geven ook automatisch wisselgeld terug.

Daarnaast levert Brink's automaten waarbij je betaalt aan een medewerker, die dat vervolgens in een kluis stopt, die bij zo'n automaat hoort. En soms is er wel een caissière, maar klanten betalen via een automaat. Zo blijft er nog wel menselijk contact.

Albert Heijn, Plus, Dirk

Tegelijkertijd is bij veel winkels de zelfscankassa in trek. Dat zijn apparaten waar je alleen kunt betalen met pin, of contactloos. Dat is ook het geval bij Albert Heijn. Al kiest ook die supermarktketen voor cashgeld-automaten. Inmiddels staat in bijna de helft van de ruim duizend winkels van Appie een zelfscankassa waar je via een automaat ook contant kunt betalen.

Bij supermarkt Dirk kan dat zelfs in alle 134 filialen, en bij Plus in zo'n 150 van de 460 vestigingen. Regionale supermarktketen Vomar zit nog in de testfase, maar wil de automaten ook plaatsen. 

Ikea, tabakszaken, Center Parcs

Ook in andere winkels zijn ze te vinden. Zo kun je in alle veertien fysieke winkels van Ikea en alle negentien stenen winkels van Coolblue contant betalen bij zelfscankassa's. Net als bij vestigingen van The Game Box (amusementshallen), een aantal Shell-tankstations en sommige tabakszaken.

Zelfs in sommige horecazaken staan betaalautomaten. Zoals bij De Hoge Heide in Vlijmen, waar je onder meer kunt bowlen en padellen. Maar ook in een aantal vestigingen van Center Parcs, daar kun je in supermarkten en horecazaken in die parken bij automaten contant afrekenen.

Liever contant

Er zijn drie redenen waarom consumenten liever contant betalen, zegt zelfstandig retailconsultant Eelco Hos. Zo zijn er mensen die een beperkt budget hebben en bijvoorbeeld 50 euro per week apart leggen in contanten voor boodschappen, legt hij uit. 

Daarnaast is het opvallend dat er in bepaalde plaatsen veel meer met cash wordt betaald. Hos noemt Den Haag, Volendam, en Katwijk. "Ik kan mij ook niet aan de indruk onttrekken dat in sommige beroepsgroepen, zoals de bouw, visserij en de horeca, veel contant geld omgaat."

Tot slot zijn er nu eenmaal gasten die gewoon liever contant betalen dan met de pin, zegt Peter de Ruijter, eigenaar van De Hoge Heide. Een aantal jaren geleden kon je daar nog alleen pinnen, maar dat zorgde soms voor gedoe bij het afrekenen, vertelt De Ruijter. Daarom heeft ook hij nu een automaat waar biljetten en munten in passen.

Controle op valsheid

In alle betaalautomaten worden munten en biljetten automatisch gecontroleerd op valsheid. Het geld komt meteen in een kluis, waar niemand behalve de leverancier meer bij kan. Dat is veiliger voor het personeel, een overval heeft dan geen zin.

Ook kan er niet per ongeluk te veel wisselgeld worden teruggegeven, is fraude niet langer mogelijk en hoeft er niet meer na sluitingstijd met geld door de winkel worden gelopen. 

Er kan, tegen betaling, ook geregeld worden dat het geld meteen op de bankrekening van de winkel staat. Of leverancier Brink's kan om de zoveel tijd de kluis komen ophalen.

"Voor medewerkers is het vooral 's avonds enorm fijn als klanten die contant betalen dat via een automaat doen", zegt Anton van Rinsum, die naast twee Plus-supermarkten ook twee tabaks- en cadeauwinkels heeft. In die laatste twee wordt zo'n 30 procent cash afgerekend.

Een winkel moet wel een bepaalde minimale omzet halen bij consumenten die via een cashautomaat betalen. Anders wegen de kosten niet op tegen de baten, zegt Hos.

Een supermarkt kan wel kosten besparen door het niet hoeven openen van een gewone bandkassa. Maar dat geldt alleen als dit om een tweede bandkassa gaat. Een supermarkt zal altijd minimaal één bandkassa hebben, zegt Hos.

De Ruijter vindt het lastig om te zeggen of hij zonder cashgeld-betaalautomaat omzet zou missen. De kosten vindt hij best hoog. "Maar vanwege de veiligheid voor de medewerkers en de mogelijkheid voor gasten om cash te kunnen betalen vind ik het wel waard", zegt hij.

In deze video zie je dat de tieners Sanne en Ilse hun eigen supermarkt hebben in het Drentse Hooghalen: