Curator restaurantketen Vapiano botst met horecagigant Van der Valk

Dat blijkt uit het eerste faillissementsverslag van Vapiano en een toelichting door curator Fouad el Houzi. De keten van zeven Italiaanse restaurants ging in september failliet.

Snelle pizza's

Vapiano, dat snelle pizza's en pasta's serveert, ontstond in 2002 in Duitsland en kwam in 2007 naar Nederland. Na een eerder faillissement in het eerste coronajaar 2020 maakte de Nederlandse tak van het bedrijf een doorstart. Vapiano Nederland werd doorgezet onder de vleugels van de succesvolle horecafamilie Van der Valk, bekend van het bedrijfslogo met de toekan.

Ook onder Van der Valk werd Vapiano echter geen succes. Sommige restaurants draaiden met verlies, bij de Amsterdamse vestiging ging de koelinstallatie kapot, en er ontstond een ernstig conflict met het payroll-bedrijf dat restaurantpersoneel aan de keten leverde.

Het payroll-bedrijf eiste 1,1 miljoen euro aan achterstallige salarissen, en stapte naar de rechter toen Vapiano dat niet wilde betalen. Op 4 september verloor de keten een kort geding, en werd veroordeeld tot betaling van ruim 700.000 euro. Vijf dagen later gingen de restaurants failliet.

Opmerkelijk bankroet

In het onlangs openbaar geworden eerste curatorenverslag van Vapiano wordt de veroordeling tot betaling aan het payroll-bedrijf genoemd als 'directe aanleiding' voor de eigen faillissementsaanvraag. Het is wel opmerkelijk dat het kapitaalkrachtige en succesvolle Van der Valkconcern daarom de stekker uit het bedrijf trok.

Het concern heeft op zich namelijk geld genoeg om tegenvallers op te vangen, en de financiële verplichtingen van de restaurantketen te voldoen. Vapiano was in handen van Van der Valk International (VDVI), het op twee-na-grootste onderdeel van het horecaconcern (zie kader onderaan). Op een omzet van 148 miljoen euro boekte VDVI vorig jaar bijna 11 miljoen aan nettowinst. 

Curator El Houzi zegt desgevraagd nog onderzoek naar de achtergronden van het faillissement te zullen doen.

Benadeling schuldeisers

Uit het faillissementsverslag blijkt nu dat Van der Valk niet alleen de stekker uit Vapiano trok, maar na het bankroet ook de waardevolle bedrijfsonderdelen opeiste. Curator El Houzi schrijft dat Van der Valk 'een beroep heeft gedaan op een pandrecht op de voorraden, bedrijfsinventaris, vorderingen en de aandelen van de failliete holding in de dochterbedrijven'.

Maar de curator gaat daarmee volgens het verslag niet akkoord, omdat hij vindt dat de waardevolle onderdelen niet op een juiste manier in onderpand zijn genomen.

"Ik heb het pandrecht betwist en voor zover nodig vernietigd", licht El Houzi desgevraagd toe. "Dat kan een curator doen als een pandrecht is gevestigd op een moment dat een faillissement al te voorzien was." Als waardevolle delen aan een bedrijf worden onttrokken op een moment dat men al had kunnen weten dat een faillissement mogelijk was, dan worden andere schuldeisers benadeeld, legt hij uit.

Failliete donutketen

Het is overigens niet de eerste keer dat Van der Valk International betrokken is bij een faillissement van een keten. In oktober 2023 nam het bedrijf een meerderheidsbelang in de 76 Nederlandse en Belgische vestigingen van koffie- en donutketen Dunkin’. Onder de nieuwe eigenaar zouden er 60 nieuwe vestigingen moeten bijkomen. Een jaar later ging de keten donutwinkels echter al failliet.

Uit onderzoek door RTL Z blijkt dat Van der Valk International ook in dat faillissement aanspraak maakte op waardevolle bedrijfsonderdelen die in onderpand zouden zijn gekregen. En ook in dit geval maakte de curator – in dit geval Derk van Geel - daar bezwaar tegen.

Onderzoek curator

Curator El Houzi van Vapiano noemt dit een 'interessante bevinding', maar zegt vooralsnog geen parallellen te willen trekken en niet vooruit te willen lopen op zijn onderzoek naar de oorzaken van het faillissement van de restaurantketen.

Aanvankelijk reageerden Van der Valk International en toezichthouder Gert-Jan van der Valk en bestuurder Gert van der Valk niet op verzoeken om commentaar op de onenigheid met de curator, die RTL Z telefonisch, via de website en via Linkedin deed.

VDVI: 'vooruitzichten positief'

Later vandaag liet het bedrijf via een woordvoerder weten nog steeds te vinden dat haar pandrechten rechtsgeldig zijn. "VDVI heeft bij huisbankier ABN AMRO de gehele bankschuld afgelost en daarmee de positie van de bank inclusief zekerheden overgenomen", aldus de verklaring. 

"Op dat moment waren de vooruitzichten voor Vapiano positief en was een faillissement niet te verwachten. Van schuldeisersbenadeling is geen sprake. Integendeel; door het overnemen van de positie van de bank is VDVI zelf (veruit) de grootste schuldeiser in het faillissement."

Van der Valk International is winstmachine

Horecagigant Van der Valk lijkt van buitenaf één ongedeeld bedrijf, maar is dat niet. Het concern werd in 1996 gesplitst in verschillende zelfstandige onderdelen, en raakte daarna nog verder gefragmenteerd. Volgens een recent achtergrondartikel in zakenkrant FD bestaat het concern inmiddels uit vijf grotere familietakken, en een aantal kleinere groepen en eenpitters.

De Nederlandse restaurants van Vapiano waren in handen van Van der Valk International (VDVI), ook wel aangeduid als de 'staak Nuland'. Het bedrijfsonderdeel is in handen van nazaten van Gerrit van der Valk (1928-2009), het brein achter het succes van het horecaconcern.

VDVI herbergt onder meer 20 hotels, maar ook andersoortige bedrijven, zoals een casinoketen, enkele Duitse privéklinieken en een boerderij. Tot vorig jaar vielen ook de Nederlandse vestigingen van donutketen Dunkin' eronder. Het bedrijf boekte in 2024 een omzet van 148 miljoen euro, waarmee het de op twee-na-grootste tak van het concern is. VDVI boekte vorig jaar een nettowinst van 10,7 miljoen euro.

In onderstaande video zie je hoe de inboedel van het Van der Valk-hotel in het Drentse Spier onlangs binnen een dag werd verkocht, inclusief de toekan: