Cryptomarkt blijft in het rood na 'flash crash': wat is er aan de hand?

18 miljard dollar (15,5 miljard euro), zoveel zagen beleggers in cryptomunten in rook opgaan op 10 oktober. Inmiddels zijn de koersen weer wat hersteld, maar nog niet helemaal.

De prijs van bitcoin, verreweg de grootste cryptomunt, is nog altijd 8 procent lager, Ethereum 9 procent. Sommige andere, vaak veel kleinere munten, zijn er nog erger aan toe.

Zo is Peaq (de nummer 300 op lijst van grootste cryptopunten) nog altijd circa 20 procent minder waard dan voor de crash, Aethir bijna 50 procent en Dora zo'n 75 procent.

Trump

Het dreigement van de Amerikaanse president Trump dat hij een invoerheffing 100 procent op producten uit China zou opleggen leidde tot onzekerheid op financiële markten.

Beleggers vluchtten in zogeheten veilige havens, als goud, en ze gingen uit onder meer aandelen, waarvan de koersen daalden. Maar cryptomunten zakten nog verder weg.

'Drie keer volatiel'

Cryptomunten zijn sowieso volatiel, en dus risicovoller, zegt Daniël Mol, presentator van BNR's Cryptocast. "Maar er wordt ook nog eens vaak via futures belegd én met geleend geld, dat is drie keer volatiel."

Futures zijn een soort opties, maar wel met een hoog risico. Soms is het risico wel 100 keer zo groot als wanneer je gewoon crypto zou kopen. Bij kleine bewegingen in de prijs van een cryptomunt zijn de uitslagen voor beleggers al fors. Je kunt zelfs meer dan je inleg verliezen.

Stel dat een cryptomunt 1 procent in waarde stijgt, dan zou je wanneer je gewoon een cryptomunt zou kopen, ook 1 procent verdienen. Maar met een future loopt de winst, in dit geval, op tot 100 procent. Maar dat werkt ook de andere kant op.

Geleend geld

Als je gelukt hebt, dan kun je door met geleend geld te beleggen met weinig geld veel winst maken, zegt bitcoinexpert Robert Reinder Nederhoed. Maar als de koersen de andere kant op gaan dan je dacht, dan kun je juist veel verliezen, zegt hij.

Je belegging wordt immers minder waard én je moet rente betalen over het geld dat je hebt geleend. Met geleend geld futures kopen is 'casino on steroids', aldus Mol.

Zichzelf versterkend effect

Als er veel via futures en met geleend geld wordt belegd, en de koers van in dit geval crypto's gaat de andere kant op dan beleggers dachten, dan krijg je een zichzelf versterkend effect in de markt, legt Mol uit. Dat bij elkaar zorgde voor de flash crash.

Want als je futures bezit, dan moet je extra geld storten wanneer je op verlies staat. Als dat niet meer lukt, dan wordt je future verkocht, wat tot extra aanbod van futures en dus lagere prijzen leidt. Waardoor anderen misschien ook weer in de problemen komen.

Onderpand

En als je met geleend geld belegt, dan kan je gedwongen worden om je onderpand te verkopen als de koers te ver daalt, vult Nederhoed aan. Dan gaat de koers nog harder omlaag. En zo kunnen ook andere beleggers in de problemen komen, als zij, op hun beurt, worden gedwongen onderpand te verkopen waarmee zij crypto's kochten, zegt Nederhoed.

Beleggers gebruiken soms ook andere cryptomunten als onderpand om crypto's te kopen. Dan kan een koersdaling van de ene crypto, andere crypto's meesleuren, legt Nederhoed uit.

Bedenk dat de prijs van crypto's sowieso heftiger beweegt dan van bijvoorbeeld aandelen. Dat geldt nog meer voor altcoins (alle crypto's anders dan bitcoin). In sommige altcoins is weinig handel, waardoor koersuitslagen groter kunnen zijn, zegt Nederhoed. Zo krijg je er eerder de situatie dat beleggers met futures en of met geleend geld op verlies staan en er dus een zichzelf versterkend effect ontstaat.

Centrale en decentrale cryptobeurzen

Mol maakt wel een onderscheid tussen gewone cryptobeurzen, zoals Bitvavo, en zogeheten decentrale beurzen. Die laatsten hebben geen fysieke vestigingsplaats en er is geen toezicht. Zo zal, in tegenstelling tot bij een centrale cryptobeurs, niemand je tegenhouden als je op een decentrale cryptobeurs risico's neemt die je je eigenlijk niet kunt veroorloven, aldus Mol.

Er wordt steeds meer belegd via decentrale cryptobeurzen en daar wordt meer via futures en met geleend geld belegd dan op centrale beurzen, zegt Mol. Dat vergroot de risico's op de markt, denkt hij. En op die decentrale beurzen worden ook kleine cryptomunten gehandeld, waar weinig handel in is. De koers kan dan, binnen een uur zomaar naar nul gaan, aldus Mol.

In deze video zie je dat nog altijd niet bekend waar de bedenker van bitcoin is: