D66 was 'te betweterig', dit is waarom we dat irritant vinden

In 2021 behaalde de partij onder leiding van Sigrid Kaag en het motto 'nieuw leiderschap' maar liefst 24 zetels. Na de verkiezingen in november bleven er daar nog maar negen van over. Zo werd D66 de grootste verliezer van de vier toenmalige coalitiepartijen (D66, VVD, CDA en ChristenUnie).

Perfectionistische neigingen

Een te betweterige toon zou dus de oorzaak zijn. Maar hoe wordt men betweterig? "Ik kan me voorstellen dat als je perfectionistische neigingen hebt en je jezelf super oké vindt, dan vind je misschien dat anderen tekortkomingen hebben", zegt gedragspsycholoog Chantal van der Leest. "Je denkt: 'Ik ben oké, jij misschien minder. Je moet denken wat ik denk, want ík heb er goed over nagedacht en de anderen zijn er nog niet helemaal'."

Blijkbaar doen we het allemaal, daarom is het niet zo gek dat een politieke partij als D66 zich er ook schuldig aan maakt. "Een politieke partij bestaat ook maar gewoon uit mensen", zegt Van der Leest. "Maar iedereen heeft dit een beetje, de een meer dan de ander." 

Weerstand

De politieke partij is er wel hard op afgerekend. "Wat je altijd wil vermijden is dat je met een vingertje gaat wijzen", legt Van der Leest uit. Dat heeft te maken met weerstand. "Bij weerstand krijg je het gevoel dat je iets moet beschermen. Je kan een terugkaatseffect krijgen als je iemand probeert te overtuigen. Die gaan dan nog meer redenen bedenken waarom ze het oneens met je zijn."

Eigen mening

Het heeft volgens de kenner ook te maken met afkeer van verlies. "We hechten heel veel aan onze eigen mening", zegt Van der Leest. "We hebben ons best gedaan om onze mening samen te stellen en we denken ook dat onze kijk op de wereld waar is. Dan is het vervelend als iemand anders zegt dat dat niet zo is. We geven niet graag iets op, ook niet onze mening."

Volgens de gedragspsycholoog is het belangrijk dat je altijd in de dialoog blijft. "Kijk waar de ander vandaan komt, kijk wat ie vindt en waarom die zegt wat hij zegt. Het gaat erom dat je niet al begint met 'ik weet het'. Dan is het geen gesprek maar eenzijdig iemand willen overtuigen. En dan gaan we ons schrap zetten en verdedigen."

In de hoek drijven

Afsluitend: "Als je interesse toont in de ander en vragen stelt als: hoe denk je hierover? Waarom denk je dit? Dan kun jij ook verder gaan kijken, dat werkt beter dan als je de ander in een hoekje drijft en zegt: 'Jij hebt het verkeerd'. Als politicus moet je helemaal niet in die hoek willen zitten."