Via brieven zette Navalny vanuit gevangenis protest tegen Poetin voort: 'Hij heeft alles gegeven'
Een halfjaar na zijn dood verschijnen de memoires van de invloedrijke Russische oppositieleider Aleksej Navalny. Met het boek wordt zijn verzet tegen de Russische leider Vladimir Poetin voortgezet. "Het geeft inzicht in hoe repressie in Rusland in zijn werk gaat."
In het boek beschrijft Navalny hoe hij oppositieleider werd, maar ook zijn jeugd, huwelijk en gezinsleven. Hij vertelt ook over eerdere pogingen om hem te vermoorden vanwege zijn politiek activisme tegen het Russische regime en in het bijzonder Vladimir Poetin. Navalny stond internationaal bekend als belangrijkste criticus van de Russische president.
Het boek wordt uitgegeven onder de titel 'Patriot' (vertaald: vaderlandslievend persoon) en verschijnt in oktober met een oplage van 500.000 in de Verenigde Staten. Het wordt vertaald in elf talen.
Papier en potlood
Ruslandexpert Hubert Smeets vermoedt dat Navalny er via brieven aan zijn familie in geslaagd is om het boek te schrijven. "Navalny had in de gevangenis papier en potlood tot zijn beschikking. De teksten voor zijn boek zal hij als boodschappen in de brieven aan zijn familie hebben gestuurd. Dat kon nog toen Rusland hem niet in volledige isolatie had geplaatst."
Volgens Smeets is het boek een belangrijk document. Navalny was de enige oppositieleider in Rusland met een grote aanhang onder uiteenlopende bevolkingsgroepen van verschillende leeftijden, onder wie jonge mensen en mensen die buiten Moskou wonen. "Hij was een man die de generaties oversteeg. Daarom is het van belang om zijn erfenis door te geven en wat hij daarvoor allemaal heeft moeten doorstaan. Dit geeft inzicht in hoe repressie in Rusland in zijn werk gaat."
Onvermoeibare verzet
De weduwe van Navalny, Joelia Navalnaya, vindt het boek 'meer dan een autobiografie'. "Het is ook een vorm van zijn onvermoeibare verzet tegen de dictatuur. De strijd waarvoor hij alles heeft gegeven, inclusief zijn leven."
Volgens haar zal het boek een inspiratiebron voor zijn medestanders en volgelingen zijn. "Het zal anderen inspireren om op te komen voor de goede waarden die er echt toe doen nooit uit het oog te verliezen."
Zenuwgas
De oppositieleider begon in 2020 met het schrijven van zijn memoires. Dat was vlak nadat hij een vergiftiging met zenuwgas heeft overleefd. Westerse inlichtingendiensten vermoedden dat het een moordpoging van de Russische staat was om de kritische stem van Navalny te verstommen.
Tijdens de periode waarin hij aan het herstellen was van de vergiftiging woonde hij in Duitsland en schreef al een deel van het boek. De rest ervan schreef hij tijdens zijn gevangenschap vlak voor zijn dood.
Navalny overleed in februari op 47-jarige leeftijd in een afgelegen strafkamp in het Noordpoolgebied. Tijdens zijn uitvaart in Moskou, schreeuwden vele honderden mensen zijn naam. Ook riepen ze: 'beulen', 'Rusland zal vrij zijn' en 'geen oorlog'. Bekijk hier de beelden:
Verduistering en fraude
Hoewel hij wist dat hij gearresteerd zou worden, vloog hij in februari 2021 van Duitsland naar Rusland. Bij aankomst werd hij opgepakt door de Russische autoriteiten. Later werd hij beschuldigd van verduistering en fraude. Volgens deskundigen zaten politieke motivaties achter de arrestatie. In augustus 2023 kreeg hij 19 jaar gevangenisstraf op basis van een beschuldiging van 'extremisme'.