Waarom we die rommelmakers in het park niet aanspreken: 'Het is tegennatuurlijk'
Lege blikjes, plastic bekertjes en andere verpakkingen. Zodra de zon schijnt, wordt er in veel parken gepicknickt en gebarbecued. Maar niet iedereen ruimt na afloop z'n rommel op. Hoewel we ons daar flink aan ergeren, zeggen we er meestal niets van. "We willen het graag gezellig houden."
Grote ergenis over rotzooi in parken:
Vaak niet leuk meer op een warme dag als vandaag: de enorme hoeveelheid troep die mensen achterlaten in parken en op stranden.
"Begrijp hier dus ECHT niets van!!!! Zo intens asociaal..... ruim je eigen rotzooi op!!!!", schreeft presentatrice Lieke van Lexmond onlangs op Instagram, bij een filmpje waarop te zien is hoe het Vondelpark bezaaid is met rotzooi, na een mooie zomerse dag.
Grote ergernis
Zwerfafval is voor véél Nederlanders ergernis nummer één, onderzocht Buurtfacts in 2016. Van alle klachten die jaarlijks bij de gemeente binnenkwamen, ging een derde over afval. We storen ons dus mateloos aan overvolle afvalbakken en vervuilde parken.
Toch is het lastig om iemand aan te spreken die zijn troep niet opruimt na een dagje barbecueën, weet Gytha Heins van succesvolaanspreken.nl. "Het klinkt misschien gek, maar het is compleet onnatuurlijk om een ander aan te spreken op zijn of haar gedrag. We willen namelijk empathisch overkomen, en bij de groep blijven horen."
'Waar bemoei jij je mee?'
Volgens Heins (foto rechts) zijn we bang om de ander gezichtsverlies toe te brengen door diegene aan te spreken op zijn gedrag, maar zijn we tegelijkertijd bang voor ons eigen hachje. "Als omstanders zouden zeggen 'waar bemoei jij je mee, doe niet zo moeilijk', dan zou dat ook tot gezichtsverlies bij onszelf leiden. Dat willen we bewust of onbewust voorkomen."
Heins deed drie jaar lang onderzoek naar aanspreken op gedrag. "Het is geen kwestie van lef hebben, maar van discipline. Als je iets aan een bepaalde situatie wil veranderen door er iets van te zeggen, zul je je primaire impulsen moeten beheersen: ik hoef niet empatisch te zijn en het maakt me niet uit wat anderen denken."
Grapje
Volgens Heins wordt aanspreken vaak gezien als belerend. "In plaats van iemand aanspreken, kun je het ook gewoon bespreken. Leg uit wat je ziet en wat je irriteert, maar vertel er ook bij waarom je het vervelend vindt." Een vraag stellen helpt ook. "Als iemand rommel achterlaat in het park zou je kunnen vragen of iemand het misschien vergeten is of later nog gaat opruimen. Je moet niet meteen uitgaan van het slechtste van de ander."
Een grapje kan de spanning ook doorbreken, merkte Heins onlangs zelf. "Iemand gooide z'n verpakkingen van de McDonalds gewoon op straat. Toen ik dat zag pakte ik het op en zei ik tegen diegene: je bent wat verloren! Hij moest heel hard lachen en bracht het vervolgens zelf naar de prullenbak."
Niet doordrammen
Volgens Heins heeft het geen zin om door te drammen als iemand niet wil luisteren. "Wees dan gewoon even stil, en luister ook naar wat de ander te zeggen heeft. Misschien was je manier van aanspreken wel heel bot, en is het terecht dat je daarop aangesproken wordt. Probeer dan ook eens een vraag ter verheldering te stellen zodat je het gesprek open houdt."
Volgens Heins is het moeilijk in te schatten hoe iemand reageert als je hem of haar op bepaald gedrag aanspreekt. Daarmee neem je volgens haar dus altijd een risico. "In een groot deel van de gevallen zegt iemand 'och, sorry, ik liep te dromen en stond er niet bij stil', maar soms kunnen mensen ook defensief of zelfs agressief reageren. Ik kijk zelf ook altijd wel even wie ik voor me heb en zou anderen adviseren ook op hun intuïtie af te gaan."
De foto van Gytha Heins is gemaakt door Donald van Hasselt.
Meer op rtlnieuws.nl: