Als je ivf-traject loodzwaar is: 'Veel teleurstellingen en geen garanties'
We oh'en en ah'en over pasgeborenen en feliciteren de kersverse ouders met hun 4 uur slaap per nacht. Wat we niet altijd zien, is dat aan dit babygeluk soms jaren van pittige vruchtbaarheidsbehandelingen voorafgaan. "Mensen zeggen te makkelijk: dan doe je toch ivf?"
Van 5 tot en met 11 november is het de Europese Week van de Vruchtbaarheid. Haitske van de Linde, VVD-raadslid in Hilversum, greep de gelegenheid aan om haar ervaringen te delen met het ivf-traject dat zij en haar man een paar jaar geleden doorliepen.
Hoe erg kan het zijn
Natuurlijk zwanger worden zat er voor haar niet in, schrijft ze op Facebook. Haar eileiders zijn te veel verkleefd. "Maar gelukkig bestaat er ivf, dat is uitgevonden voor gevallen zoals het mijne. Nou, dat gaan we gewoon fiksen dan."
'Hoe erg kan het zijn', is in eerste instantie haar instelling. Heel erg, merkt ze gaandeweg. Het afwachten: of er eicellen zijn, of ze bevrucht raken, of de embryo's wel groeien, of ze teruggeplaatst kunnen worden, of het embryo zich hecht, of je zwanger bent... "Ik wist niet dat anderhalve week zo lang kon duren."
Mentale belasting
De eerste keer gaat het mis, dat is geen uitzondering. Maar de tweede keer ook, net als de derde en de vierde. "Ondertussen ben je mentaal aan het einde van je latijn", schrijft Haitske op Facebook. "Alle miskramen hebben je tot in het diepste van je ziel bang gemaakt voor het allerergste dat je je kunt voorstellen: nooit moeder worden."
Marijke Linssen ziet dit geregeld in haar praktijk. Als relatie- en fertiliteitscoach begeleidt ze stellen die een vruchtbaarheidstraject volgen. Ze beaamt dat de mentale belasting bij zo'n traject ontzettend zwaar kan zijn. "Men zegt dan wel: dan doe je toch ivf? Zo makkelijk werkt het niet: je begint aan iets waarvan je niet weet of het ooit zal lukken."
Angst uitspreken
Het medische gedeelte, de vaginale echo’s, het spuiten, de punctie, dat zien de meeste mensen niet als zwaarste onderdeel van het traject, zegt Linssen. "Maar die mentale belasting, daarvoor komt bijna geen hulp vanuit de ziekenhuizen. Je begint hoopvol, dan donder je naar beneden en dan moet je jezelf weer bij elkaar rapen voor de volgende poging. Veel teleurstellingen, geen garanties en iedereen om je heen krijgt maar kinderen."
Iets waar Haitske ook mee worstelde, schrijft ze. "Je vraagt je af hoe je er in vredesnaam mee om moet gaan dat anderen in je omgeving wél kinderen krijgen. Die angst hardop uitspreken tegen die anderen leidt in sommige gevallen tot verwijdering. "
Beurse plek
Het is voor veel mensen, vrouwen én mannen, lastig om open te zijn als kinderen krijgen niet lukt, ziet ook relatiecoach Linssen. Toch is het wel goed om er open over te zijn, zegt ze. "Het allerbelangrijkste om los te laten, is het idee dat anderen die niet zo'n traject hebben gevolgd, je begrijpen. Daarin word je anders continu teleurgesteld."
Blijven praten dus, zeker met geliefden in je directe omgeving. "Als je stopt met vertellen, hebben ze geen idee wat je doormaakt. Dan kun je ook geen steun van ze verlangen. En zonder steun ga je het niet volhouden."
Voor Haitske leverde het lange, pijnlijke traject in februari 2015 eindelijk een zoon op, na een second opinion in België. "Maar: de jaren in de onvruchtbaarheidsmolen zitten als een soort permanent beurse plek op m'n ziel. Je voelt het niet aldoor, behalve als je eraan komt."