Wouter werd slachtoffer van een ongeluk op de piste: 'Ik ben gekatapulteerd'
Ervaren of niet, een ongeluk op de piste tijdens wintersport kan zo gebeurd zijn. Dat weet Wouter Kosterman als geen ander. Hij was aan het skiën in de bergen, toen een Duitse jongen met hoge snelheid op zijn snowboard tegen hem aan botste. Wouter hield er blijvend letsel aan over.
"Ik ben gekatapulteerd en op mijn rug gevallen", vertelt hij over het ongeluk. Wouter brak daarbij zijn rug. Motorrijden kan sindsdien niet meer en zwaar lichamelijk werk moet hij ook aan zich voorbij laten gaan.
Veroordeling
Vandaag werd in een andere zaak een 20-jarige Nederlander veroordeeld tot drie maanden voorwaardelijke celstraf omdat hij met zijn snowboard op de piste in botsing kwam met een skiester. De vrouw overleed later die dag aan een bloeding aan haar lever. Volgens de rechter had de Nederlander 'roekeloos' gesnowboard.
Het ongeluk van Wouter gebeurde alweer vijf jaar geleden. "Ik was aan het pauzeren, mijn vrouw skiede iets voor me en wachtte op een klasje voor haar. Ik ben achter haar langs geskied en we stonden even te wachten. De Duitse jongen is tegen mijn skischoenen aangekomen en heeft mij onderuit gehaald."
'Pas op!'
Wouter zag hem niet aankomen. En hoewel zijn vrouw nog 'pas op!' riep, kon hij de jongen niet meer ontwijken. "Ik ski heel lang, heb veel geïnvesteerd in privélessen. Maar er zijn veel mensen die niet vaardig genoeg zijn om veilig de berg af te komen."
Jaarlijks raken er volgens de Zwitserse Raad voor Letselpreventie (BFU) tienduizenden mensen gewond op de piste. In het winterseizoen van 2016-2017 zou het gaan om 65.000 ongelukken. Bij meer dan negen op de tien gevallen gaat het om eenzijdige ongevallen: een verkeerde sprong, een botsing met een hekje.
Schuldige lastig vast te stellen
Maar soms komen wintersporters met elkaar in botsing. Dat kan ernstig aflopen. Hoewel er algemene regels gelden op de piste (zie kader), is het niet altijd makkelijk om vast te stellen wie de schuldige van een botsing is, weet letselschadeadvocaat Wouter Munten van Jeroen Bosch Advocaten.
Hij komt soms schrijnende zaken tegen. "Ik heb twee keer meegemaakt dat mensen hun carrière in het leger moesten opgeven doordat ze slachtoffer werden van een ski-ongeluk. Zo'n ongeluk kan een enorme impact op je leven hebben."
Laatste secondes
Het is vooral moeilijk om te achterhalen hoe een ongeluk exact is gebeurd. De laatste secondes voor de botsing zijn dan essentieel. Wie had welke positie? Wie kwam waar vandaan? "Maar lang niet overal hangen camera's", zegt Munten.
In Oostenrijk is er daarom de Alpinpolizei. Bij ongevallen met letsel komen zij in actie en gaan ze de situatie reconstrueren. Met getuigenverklaringen, schade aan ski-apparatuur en het omcirkelen van posities van betrokken, kan dan zo goed mogelijk een beeld worden geschetst van de ongevalssituatie.
Recht
De plaats waar de betrokkenen uiteindelijk voor de rechter komen, kan een groot verschil maken voor de uitkomst. In principe geldt het recht van het land waar het ongeluk is gebeurd. Maar als een Nederlandse skiër op dezelfde plek door een andere Nederlandse skiër wordt geraakt, kan ook het Nederlandse recht gelden.
Elk land gaat anders om met de beoordeling van de ongelukken. In Oostenrijk worden ski-ongelukken bijvoorbeeld als verkeersongelukken gezien. In Nederland niet. Munten: "Hier zeggen we: door bepaalde activiteiten te doen, aanvaard je een zeker risico. Dus als je gaat skiën, is er een grotere kans om letsel op te lopen dan als je thuisblijft."
Protectie
De rechtszaak tussen Wouter en de Duitse snowboarder loopt nog steeds. Ondanks het ongeluk gaat hij nog wel op wintersport. Hij houdt van de bergen en de sneeuw - al let hij nu wel nóg beter op.
De algemene pisteregels
- Rekening houden met anderen
Iedere skiër moet zich zo gedragen, dat hij een ander niet in gevaar brengt of schade berokkent. - Beheersen van snelheid en skistijl
Iedere skiër moet te allen tijde op tijd kunnen stoppen of uitwijken. Hij moet zijn snelheid en wijze van skiën aanpassen aan zijn skivaardigheid, de conditie van de piste, de sneeuw- en weersomstandigheden, alsook aan de drukte op de piste. - Keuze van het spoor
De van achteren komende skiër moet zijn skispoor zo kiezen, dat hij skiërs voor zich niet in gevaar brengt. - Inhalen
Inhalen mag van boven of van beneden en van rechts of van links, mits op zodanige afstand dat de ingehaalde op geen enkele wijze in zijn bewegingen wordt belemmerd. - Invoegen en weer verder skiën
Iedere skiër die zich (weer) op een piste wil begeven of na een stop verder wil skiën, moet zich ervan vergewissen dat hij dit zonder gevaar voor hemzelf of voor anderen boven of onder hem kan doen. - Smalle plaatsen
Iedere skiër moet vermijden om zich zonder noodzaak op smalle of onoverzichtelijke plaatsen op de piste op te houden. Een ten val gekomen skiër dient een dergelijke plek zo snel mogelijk weer vrij te maken. - Klimmen en lopen
Een skiër die klimt of te voet afdaalt, mag dit alleen aan de zijkant van de piste doen. - Letten op tekens
Iedere skiër dient de markeringen en de borden in acht te nemen. - Verlenen van hulp
Bij een ongeval is iedereen verplicht hulp te verlenen. - Legitimatieplicht
Iedereen, getuige of betrokkene, verantwoordelijk of niet, moet bij een ongeval zijn identiteit bekendmaken.