Elke week een maaltijdbezorger gewond naar het ziekenhuis

'Maaltijdbezorger gewond na botsing' of 'Bezorgster met elektrische fiets zwaargewond na aanrijding met auto'. Het gebeurt meerdere keren per week dat een maaltijdbezorger met zo'n bericht de lokale krant haalt. Cijfers over deze ongelukken zijn er niet, dus de onderzoeksredactie is de berichten in regionale media gaan turven.

116 keer kwam het vorig jaar voor dat een maaltijdbezorger betrokken was bij een ongeluk. Daarvan is meer dan de helft met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht: dat is gemiddeld één keer per week. Het gaat om een ondergrens, want niet alle ongelukken halen de lokale media.

Geschept door een auto

Soms gaat het om heftige ongelukken. Vorig jaar raakten zeker acht bezorgers zwaargewond.

Dit jaar staat de teller op 32 ongelukken. 17 mensen moesten naar het ziekenhuis. Eén ongeluk liep fataal af:  een 15-jarige jongen stak vermoedelijk met zijn bezorgfiets de straat over toen hij werd geschept door een auto.

Lijkt sprake van toename

In Nederland rijden naar schatting zo’n 20.000 maaltijdbezorgers rond op fietsen, elektrische fietsen, scooters, brommers en in de auto. Per jaar brengen zij 100 miljoen maaltijden rond. Het aantal ongelukken dat hen overkomt, lijkt op basis van de telling door de onderzoeksredactie toe te nemen.

Ook vakbond FNV heeft het vermoeden dat sprake is van een toename. "In gesprekken met maaltijdbezorgers herkennen we dit beeld", zegt een woordvoerder. "Het gebeurt regelmatig dat riders tijdens het werk vallen of een ongeluk krijgen en daar letsel bij oplopen."

Inspectie gaat intensiever controleren

De inspectie SZW, de vroegere arbeidsinspectie, maakt zich zorgen over deze ontwikkeling. Aan RTL Nieuws laat inspecteur-generaal Marc Kuipers weten de arbeidsomstandigheden van maaltijdbezorgers 'intensiever' te gaan controleren. 

"De cijfers roepen vragen op over de druk waar maaltijdbezorgers mee te maken krijgen", zegt Kuipers. "De vraag is of het bezorgen onder druk moet gebeuren, of er onder snelheid moet worden geleverd." 

Met oortjes in

De inspectie vraagt zich ook af of de bezorgers de risico's goed inschatten. Kuipers: "We zien ze voorbij rijden met de oortjes in, op van die elektrische fietsen, 30 tot 40 kilometer per uur, smartphone in de hand. Wat zit daarachter, hoe gebeurt dat? Wat is de verantwoordelijkheid van de werkgevers om te zorgen dat die arbeidsomstandigheden op een goede manier worden ingevuld?"

Want volgens Kuipers hebben ook de de werkgevers een verantwoordelijkheid. Bijvoorbeeld in het voorkomen van ongelukken. "Vind je het als werkgever oké dat ze rondrijden met hun helm op maar het riempje los?", zegt de inspecteur. "Vind je het oké dat ze rondrijden terwijl ze aan het appen zijn? En hoe hou je daar als werkgever toezicht op? Welke afspraken zijn daarover gemaakt?"

Bedrijven doen zelden melding bij inspectie

Ook opvallend: bij een ziekenhuisopname, of als er sprake is van blijvend letsel, zijn bedrijven verplicht om dit te melden bij de inspectie. Toch gebeurt dit maar zelden. De inspectie kreeg vorig jaar bijvoorbeeld maar één melding binnen. Terwijl er volgens berichten in lokale media vorig jaar meerdere mensen zwaargewond raakten.

Zo lag een maaltijdbezorger een tijd in coma na een aanrijding in Amsterdam-Noord en moest ambulancepersoneel een jongen in Alphen aan den Rijn na een ongeluk stabiliseren. In Rotterdam en Amsterdam kwam zelfs een mobiel medisch team in actie.

Gladde banden

Er zijn meer ontwikkelingen waar de inspectie SZW zich zorgen over maakt. De inspectie gaat ook kijken naar het minimumloon, de arbeidstijden, de werkdruk en de vraag of ze wel de juiste spullen krijgen om hun taak mee uit te voeren. "Dus of ze geen scooters krijgen met de gladde banden bijvoorbeeld." Daarnaast wordt gekeken naar constructies rond (schijn)zelfstandigheid.

De inspecteurs roepen ook de hulp in van het publiek, omdat goed op letten of zij iets opvallends zien op de weg of als ze een maaltijd late bezorgen. "Prima om ook ons een melding te geven."

Help ons onderzoek doen

De ongelukken die wij hebben verzameld zijn nog niet volledig. Daarom delen we de lijst en vragen we jullie hulp om de lijst completer te maken. Die lijst kun je hier bekijken.

Ben jij op de hoogte van een ongeluk met een maaltijdbezorger dat er niet bij staat? Voeg het dan toe via dit formulier (1 a 2 minuten). Het is daarbij wel belangrijk dat we alle ongelukken kunnen verifiëren aan de hand van een link naar een nieuwsbericht, foto’s of details uit jouw verhaal.

'Bezorgers krijgen geen compensatie'

Volgens de FNV is er nóg een punt van zorg: "De riders die wij spreken die een ongeluk hebben gehad, geven bijna allemaal aan dat het een heel gedoe is om voor een vergoeding in aanmerking te komen", zegt een woordvoerder. En dat terwijl bezorgers meestal een aantal weken niet kunnen werken na een ongeluk.

"Naar buiten toe wordt heel modern gedaan – door te verkondigen dat riders verzekerd zijn tijdens werk, maar in werkelijkheid worden alle risico’s op de werkenden afgewenteld en neemt de werkgever geen enkele verantwoordelijkheid."

Reacties bezorgbedrijven

Thuisbezorgd

"[De cijfers van het aantal ongevallen benadrukken] hoe belangrijk het is om bezorgers goed te trainen en risico’s tot ongewenst gedrag, zoals betaling per bestelling, zoveel mogelijk te reduceren. Allereerst staat bij ons veiligheid bovenaan onze prioriteitenlijst. Via onboarding trainingen, filmpjes en posters leggen we uit hoe een bezorger zich veilig door het verkeer beweegt."

Deliveroo

"Ieder ongeval is er één te veel. Wij zijn goed bereikbaar voor bezorgers als hen onverhoopt iets overkomt en wij ondernemen snel actie; telefonisch, via e-mail, chat en bij ons op kantoor. Wij gaan altijd in gesprek met de bezorger wanneer die zich meldt. De directe contactgegevens van verzekeraar Qover worden onder meer hier gedeeld."

Domino’s

"Wanneer we het aantal ritten afzetten tegen het aantal ongelukken volgens het onderzoek van RTL,  gaat het hier om een heel klein percentage ongelukken. (...) Voor ons een bevestiging dat alle maatregelen die we nemen om onze bezorgers veilig te laten bezorgen werkt. Want veiligheid is een thema waar we dagelijks aandacht aan besteden. (...) Domino’s werkt nauw samen met de NLVVM en zitten we in die hoedanigheid ook aan tafel met Veilig Verkeer Nederland om gezamenlijk te bekijken wat we nog meer kunnen doen om veiligheid op de weg te vergroten en het bewustzijn rondom veilig rijgedrag bij maaltijdbezorgers te verhogen."

New York Pizza

"Wij werken met alleen maar franchisers dus hebben op dit moment geen overzicht van het aantal ongelukken van onze bezorgers. Wel zien we dat er minder ongelukken gebeuren met elektrische fietsen, dus daar zetten wij nu op in. 
 

Verzekeraar de Vereende (verzekert maaltijdbezorgers)

"De absolute cijfers liggen zeer waarschijnlijk hoger dan de cijfers die wij hier zien. Maar wij herkennen niet dat er een trend is dat het aantal ongelukken zou toenemen. Wel zien wij dat bezorgbrommers vaker schade rijden dan reguliere brommers. Maar omdat brommers in de maaltijdbezorging steeds vaker worden ingewisseld voor elektrische fietsen, waarmee minder ongelukken lijken te gebeuren, verwachten wij dat het aantal ongelukken met bezorgbrommers zal afnemen."