Na 7 jaar werd Esther Vergeer eindelijk moeder, en toen kreeg ze borstkanker

We spreken Esther een week voor ze de diagnose borstkanker krijgt. We hebben het over haar dochter Jinte, die nu vier maanden oud is. "Het is een feestje, echt, het is genieten." Esther straalt als ze het over haar dochter heeft. Slapeloze nachten? "Nee joh, valt hartstikke mee. Als ik Jinte in mijn armen heb en een flesje geef, denk ik alleen maar: shit, het is ons gelukt!"

Het geluk spat van haar af. Dat mag ook wel. Het heeft zeven jaar geduurd voordat deze wens in vervulling ging. In 2013, een paar maanden na haar laatste gouden finale op de Paralympische Spelen in Londen, besloot ze te stoppen met topsport. "Ik had geen zin meer me nog eens vier jaar lang in te zetten. 'Let’s go', zei ik tegen mijn vriend Marijn, ik ben klaar voor een gezin."

Borstkanker

De insteek van dit interview was het nieuwe geluk van Esther: na zeven jaar heeft ze eindelijk haar dochter in haar armen. Na ons gesprek zegt Esther dat ze een afspraak heeft in het ziekenhuis. Een paar dagen later komt het bericht naar buiten: er is borstkanker geconstateerd.

Dit verandert het hele 'happily ever after'-verhaal. "Ja, dit is een keiharde boodschap, en een feit waar we niet omheen kunnen", mailt Esther. "Ik richt me nu volledig op de behandeling en genezing van mijn borstkanker. Dus alle aandacht en tijd gaat daar naartoe."

Chemokuren

Met de eerste chemokuren achter de rug, lukt het haar nog tijd en energie in andere belangrijke projecten te steken, zoals het ABN AMRO Toernooi dat nu aan de gang is, en de voorbereiding op de Paralympische Spelen in augustus, waar ze chef de mission van is. Mocht het alsnog niet goed gaan met het herstel van de borstkanker, dan wordt Marianne Timmer haar plaatsvervanger.

"Hoe het allemaal precies gaat lopen, is nu nog lastig te zeggen. Ik heb het volste vertrouwen in de artsen." Daar wil ze het graag bij laten voor wat betreft de ziekte. Esther is een doorzetter en een positieveling.

'Je mag niet zwanger worden'

Dat blijkt ook uit hoe ze haar grote wens in vervulling liet gaan: moeder worden. Nadat Esther en Marijn besloten voor hun kinderwens te gaan, stelde Marijn voor om eerst even naar haar neuroloog te gaan. Gewoon, even een medische check om te kijken of er nog risico's waren. "Er zijn wel meer mensen met een dwarslaesie die een kind krijgen. Ik zag geen enkel probleem waarom dit bij ons niet zou kunnen."

Esther ging dan ook vol goede moed het kamertje van de arts binnen. 'We hebben onderzoek gedaan bij je baarmoeder, buikholtes en ruggenmerg', en daar kwam de mededeling: 'We raden het af dat je zwanger wordt.' 

"Dat was het eerste wat mijn neuroloog zei. Hij vond het risico op een fatale bloeding bij mij of bij het kindje te groot."

Geen bewijs

"Het gekke is: hij had er geen keihard bewijs voor." Esther kreeg op haar achtste een hersenbloeding door een afwijking in haar bloedvatenstelsel. Na een operatie kwam daar een dwarslaesie bij. "De bloedvaten zijn weer gaan woekeren en zitten nu verspreid in mijn buikholte en baarmoeder. Maar met mijn baarmoeder is niks mis, ik ben gewoon vruchtbaar." 

En toch raadde de arts een zwangerschap af.

Het was een enorme klap. "In dat koude en kille kamertje werd mijn droom ineens weggerukt. Het was niet eens een misschien, het was een harde nee." Marijn was meteen stellig: die wilde geen risico nemen. "Hij wilde heel graag een kindje met mij, maar heeft ook een dochter uit een vorige relatie. Hij wilde niet dat ik zwaarder letsel zou krijgen of dat mijn zwangerschap fataal zou worden voor mij of voor de baby."

"De ene dag zat ik huilend op bed, vond ik alles oneerlijk en dacht ik: waarom wij? Tegelijkertijd zat ik strijdlustig op internet te zoeken naar oplossingen."

Kost tonnen

Want die waren er wel.

Een draagmoeder bijvoorbeeld. "Maar mijn vriendinnen waren zelf bezig zwanger te worden en ik heb geen zus. Het lukte ons niet zelf een draagmoeder te vinden en commercieel draagmoederschap is in Nederland verboden." Een draagmoeder in het buitenland leek ook onmogelijk. "Dat kost tonnen en we hadden net een handtekening onder een nieuwbouwwoning gezet."

Dan een adoptieproces. Maar na 2,5 jaar cursussen en trajecten, zetten ze ook daar een streep door. "De kans is tegenwoordig heel groot dat het kindje wat je ter adoptie krijgt een mentale of fysieke handicap heeft. Ik weet niet hoe mijn eigen handicap zich over de jaren ontwikkelt en of ik later een kind met extra zorg op me zou kunnen nemen."

Het ging mis

Het was inmiddels vier jaar later, tijd om die draagmoeder in het buitenland nog eens te onderzoeken. 

Een gespecialiseerde advocaat gaf hen twee opties: Canada of Amerika. "We gingen voor Canada, daar is commercieel draagmoederschap verboden en is het juridisch goed geregeld." Via een bureau vonden ze een single vrouw. "Dan zit je ineens te skypen met de mogelijke draagmoeder van je kind." Wat zeg je dan? "Ja euh, hoi, heb je hobby’s?"

Het leek een perfecte match, toch ging het mis. "Net toen alles geregeld en goed was, trok ze zich terug. Ze wilde een studie doen, zei ze."

Draagmoeders in Nederland

In Nederland is commercieel draagmoederschap verboden. Stellen met een kinderwens moeten zelf een draagmoeder vinden en mogen alleen de gemaakte kosten vergoeden. Omdat niet iedereen zelf een draagmoeder kan vinden, zoeken veel Nederlandse stellen tegen betaling een draagmoeder in het buitenland. Dat is toegestaan, mits de regels in het andere land voldoen aan de Nederlandse criteria en kloppen met de Nederlandse wetgeving.

Esther: "Voor veel mensen is een draagmoeder in het buitenland commercieel niet haalbaar, ze spreken niet goed genoeg Engels om alle juridische documenten te begrijpen, of andere barrières zijn te hoog. Ik zou willen dat de regels in Nederland flexibeler worden. Het zou mooi zijn als er matchingbureau‘s komen waar wensouders naartoe kunnen gaan, en waar draagmoeders zich kunnen registreren."

Eén kans

"Zo boos, we voelden ons machteloos. En wat betekende dat contract dan nog? Het is ook best pittig voor je relatie, dit proces. Ik was er dagelijks mee bezig, haast obsessief. Marijn bewaarde meer afstand. Die zei: 'Hoe ver gaan we? Welke grenzen gaan we over om voor elkaar te krijgen wat we willen? Is het nog wel reëel?'"

Maar Esther was eerder al met een pillentas en spuittas naar San Diego gevlogen voor een ivf-behandeling. "Na tienduizenden euro’s en 2,5 week hormonen spuiten is daar één embryo uitgekomen. Eén! We hadden één kans, die wilde ik heel graag benutten."

'The embryo is coming…'

Die ene embryo lag in een vriezer in een fertiliteitskliniek in San Diego te wachten. Via een ander matchingsbureau vonden ze een nieuwe draagmoeder. "Ze heette Jerica, was 27, had al een dochter en wilde haar geluk graag ook een ander gunnen. Het was een match made in heaven." En dus gingen Esther en Marijn het hele proces opnieuw in. Uiteindelijk werd de overplaatsing gepland.

Die volgden Esther en Marijn via Facetime. "Op 22 december zaten we thuis op de bank met een iPad in onze handen. Iemand in de klinische ruimte in San Diego hield Jerica’s telefoon vast. We konden meeluisteren: 'The embryo is coming…' Het was heel mooi om bij de bevruchting te zijn."

'Jullie zijn zwanger'

Elf dagen later, het was inmiddels 31 december. "Op oudjaarsavond zaten we met vrienden aan de champagne. Ik had de telefoon in mijn hand en wilde mijn ouders bellen. Zonder verwachting drukte ik op het mail-icoontje." En daar was het: precies om 00.00 uur was de mail binnengekomen: Jullie zijn zwanger.

"We barstten in huilen uit. Eindelijk, eindelijk! Voor de 20-weken echo vlogen we naar Canada. Jerica deelde elk schopje en elke ontwikkeling met ons." Maar omdat Esther de baby niet met eigen ogen kon zien of voelen, duurde het even voor de babykamer werd gemaakt. "Na 27 weken werd het echt en risicovrij. Toen pas heb ik de kasten gevuld met rompertjes en kleertjes."

De bevalling

Eind augustus was het dan eindelijk zo ver: ruim een week voor de uitgerekende datum vlogen Esther en Marijn naar Canada. Twee weken brachten ze met Jerica door. "Op 12 september ging om 03.00 uur ’s nachts de telefoon. Meteen sprongen we in de auto en reden naar het ziekenhuis. Jinte werd zonder problemen geboren. Marijn knipte de navelstreng door, daarna werd ze schoongemaakt en op mijn borst gelegd. Direct voelde ik onvoorwaardelijke liefde voor haar."

"We bleven nog even in Canada. De laatste dag bestond uit huilen en afscheid nemen. Onze dankbaarheid was haast niet uit te spreken, zo groot. Ik ben trots dat dit hele proces met liefde en respect voor elkaar is gegaan."

'Dit geluk gun ik iedereen'

Esther geniet van Jinte's eerste lachje, haar gekir. "Het is zo’n feestje. Dit geluk gun ik iedereen." En die borstkanker? Ja, dat is goed balen, daarom focust ze zich nu vol op haar behandeling en genezing. "Maar we genieten nog net zo veel van Jinte als daarvoor hoor."