Danny's beelden van vuurwerkramp gingen de wereld over: 'Dat voelde heel erg privé'

"Om je eerlijk zeggen voelt het onwerkelijk dat het 20 jaar is. Het is zo lang geleden, maar het voelt alsof het gisteren is gebeurd", zegt Danny de Vries (46) tegen RTL Nieuws. "Ik zag vanochtend toevallig een foto van mezelf van toen. Ik was écht nog heel jong." 

Kettingreactie

Elk jaar staat hij op 13 mei stil bij wat 'de vuurwerkramp' is gaan heten. "Vooral het uurtje tussen 15.00 uur en 16.00 uur." Rond 15.00 uur brak op 13 mei 2000 een brand uit op het terrein van S.E. Fireworks in een woonwijk in Enschede. Eerst een pakhuis en daarna sloegen de vlammen over naar containers die buiten stonden. Na een kettingreactie van explosies ontplofte de centrale opslagbunker: 177 ton vuurwerk explodeerde.

De Vries was op dat moment in de wijk en filmde wat hij zag. De beelden gingen de hele wereld over en werden steeds maar weer uitgezonden. Iets wat voor hem heel erg privé voelde. "Ik zette dan de tv aan en werd geconfronteerd met wat ik had beleefd, gezien en gevoeld. Om dat stuk van mezelf écht op tv te zien maakte het allemaal erg ingewikkeld."

Iets positiefs

Op aanraden van de psycholoog die hem hielp met de verwerking van de ramp, pakte De Vries 'de regie over de beelden terug', zoals hij dat zelf noemt. "Ik bepaal wanneer het wordt uitgezonden en ik ben altijd op de hoogte." Zo probeert hij er iets positiefs uit te halen.

"De beelden zijn gebruikt door de politie, maar ook door andere slachtoffers bij hun verwerking." Het geld dat hij voor de beelden krijgt, schenkt hij aan goede doelen. "Dat maakt het wel fijn."

Maar De Vries heeft zich ook schuldig gevoeld. "Die beelden werden continu uitgezonden. Ik zei altijd: 'De echte slachtoffers worden zo geconfronteerd met die beelden.' of 'Ik sta in de belangstelling, maar het zou juist om de hulpverleners moeten gaan.' Ik dacht: 'Ik heb alleen maar die beelden gemaakt. Wat heb ik nou eigenlijk gedaan?'"

'Nu is het speciaal'

Vandaag gaat hij naar Enschede. "Ik weet nog niet precies wat ik ga doen. Omdat ik nu in Rotterdam woon is het altijd fijn om bekenden en vrienden weer te zien." Hij is sowieso van plan om naar Roombeek te gaan. "Even langs het monument, die drang zit er wel. Dat kan op elke andere dag ook, maar nu is het wel speciaal."

"Want", legt hij uit, "Na 13 mei is elke dag een cadeautje. Dat het nu 20 jaar geleden is, laat maar weer zien hoe kort het leven is en dat je alles eruit moet halen. Voor je het weet is het voorbij." En dat weet De Vries maar al te goed. Bij de vuurwerkramp kwam zijn collega en vriend Marcel van Nieuwenhoven om het leven.

In eerste instantie werd Marcel als vermist opgeven. RTL Nieuws zond daar toen deze beelden over uit:

Door de sterke gelijkenissen die De Vries voelt tussen het coronatijdperk en de vuurwerkramp is hij het dagboek gaan lezen wat hij 20 jaar geleden bijhield. "Dat heeft al die tijd boven op een kast gelegen. Ik durfde het nu pas aan om het te lezen."

Hij vertelt dat hij daarna wist wat hem te doen stond: het aan Marcel vertellen. Het boek heet dan ook Brief aan Marcel. "Het is mijn verhaal van toen, maar ook alle gebeurtenissen daarna. De hedendaagse journalistiek, rampen in het algemeen en de rol van koningin Beatrix, zitten in dit boek verwerkt. 

"Ik heb Marcel nooit kunnen vragen hoe hij het allemaal beleefd heeft", zegt De Vries. "Het is een boek geworden met een jonge en een oude versie van mezelf. We vertellen het verhaal aan Marcel en wat er in die 20 jaar is gebeurd."

Ruimte geven

"Het voelt echt als een opluchting dat ik het gemaakt heb." De moeder van Marcel is inmiddels overleden en de hoge leeftijd van zijn vader heeft grote invloed op diens gezondheid. Daarom heeft hij eerste exemplaar van het boek aan een oom gegeven.

Wat die er van vindt, weet De Vries nog niet. "Ik ga hem ook niet bellen. Het is dan wel 20 jaar geleden, maar je weet niet of mensen het al verwerkt hebben. Daar moet je voorzichtig mee zijn en mensen hun eigen ruimte geven."