'Amper aandacht voor verdriet na miskraam', en dat moet anders

Gz-psycholoog Merith Cohen de Lara ziet ze geregeld in haar praktijk in Amsterdam: vrouwen die depressief zijn doordat ze een miskraam hebben gehad. 

"Het lastige aan een miskraam is dat het verdriet daarna geen gedeelde rouw is", vertelt ze. "Het baby'tje is niet op de wereld geweest, niemand heeft hem of haar leren kennen, het was alleen nog van jou en je partner." Eigenlijk, zo zegt Cohen de Lara, rouw je om iets dat er nog niet echt is geweest. "En dat kan heel groot zijn. Je neemt niet alleen afscheid van je kindje, maar ook van een toekomst met dit kindje. Je moet je toekomstbeeld bijstellen." 

'Heel goed'

Daarom moedigt Cohen de Lara het onderzoek dat in het wetenschappelijke, medische tijdschrift The Lancet is gepubliceerd, ook 'heel erg aan'. In drie artikelen stellen wetenschappers Siobhan Quenby, hoogleraar verloskunde aan de University of Warwick, en Arri Coomarasamy, professor van het Center for Global Women's Health, dat de impact en de gevolgen van een miskraam worden onderschat. En dat zorgt er volgens de onderzoekers voor dat de zorg voor vrouwen die zoiets meemaken, ondermaats is. 

De juiste steun

Cohen de Lara beaamt dat goede zorg belangrijk is, maar: "Ik pleit er niet voor dat iedereen therapie moet nemen. Het is een fabeltje dat je hier alleen overheen kan komen met een psycholoog. Het is juist belangrijk dat vrouwen het eerst delen met hun partner, hun familie, hun vriendinnen. En als de kwaliteit van leven dan achteruit gaat door het verdriet, als ze vastlopen: dan is er altijd nog therapie die kan helpen." 

Het zou volgens Cohen de Lara ook schelen als de samenleving iets relaxter omgaat met verdriet, dood, rouw. "We vinden dat lastig. Mensen reageren vaak met feitelijke vragen: 'Heb je enig idee hoe het kwam?' Daar zitten vrouwen niet altijd op te wachten, die willen ook graag vertellen wat het met hen doet." 

De cijfers

Van alle vrouwen maakt ongeveer 11 procent minimaal één miskraam mee. 2 procent van de vrouwen maakt het twee keer mee, en 1 procent zelfs drie keer of nog vaker. Volgens de onderzoekers liggen de werkelijke aantallen vermoedelijk veel hoger, want niet alle miskramen worden geregistreerd. Uit een analyse van ruim 4,5 miljoen miskramen, blijkt dat één op de zeven zwangerschappen uitmondt in een vroeggeboorte.

De risico's 

De onderzoekers besteden ook veel aandacht aan andere factoren rondom miskramen. Er zijn bijvoorbeeld factoren die het risico op een miskraam vergroten. Zoals roken en drinken tijdens de zwangerschap. Vrouwen met ernstig ondergewicht of obesitas lopen ook meer risico, net als vrouwen die 40 jaar of ouder zijn en zwanger worden, en vrouwen die veel en onregelmatig werken.

Bovendien blijkt uit de cijfers dat vrouwen die één keer een miskraam hebben gehad, meer kans hebben dat het nog een keer vroegtijdig misgaat.

Cohen de Lara ziet bijvoorbeeld zelf dat vrouwen het vertrouwen in hun lichaam kwijt zijn geraakt, bang zijn voor een volgende zwangerschap, zich eenzaam voelen in hun relatie of bij vrienden of familie.

We willen alles sturen

"We willen het leven controleren, we willen ons leven sturen, maar zoiets als de dood is niet oplosbaar en niet controleerbaar. Mensen zijn verdrietig zonder dat je het beter kan maken, mooier kan maken." 

De psycholoog benadrukt: een miskraam is verdrietig, maar tegelijkertijd 'een normale ervaring'. "Het komt helaas vaak voor, en de oorzaak blijft vaak onbekend. Het is een kwestie van pech en ongeluk. En niet alleen de samenleving wil niet met verdriet te maken hebben: de vrouwen vaak zelf ook niet. We willen ons niet rot voelen. Maar als we iets naars hebben meegemaakt, kunnen we niet anders."