Ximena stierf door zelfmoordpoeder, ouders blij met arrestatie voorzitter zelfdodingsclub

Contacten leggen met politici, eindeloos praten met journalisten, hopen op nieuwe wetgeving: het dagelijks leven van Randy Knol veranderde compleet toen in 2018 zijn dochter Ximena overleed aan een zelfdodingspoeder. De toen 19-jarige Ximena zou via de Coöperatie Laatste Wil informatie hebben gekregen welk poeder 'geschikt' zou zijn voor haar dood, en hoe ze dat kon krijgen. 

Sindsdien pleit hij, samen met zijn vrouw Caroline, voor een verbod op het middel, maar wil hij ook dat er een einde komt aan de coöperatie.

'Eindelijk gebeurt er iets'

Je zou verwachten dat Knol dan ook een gat in de lucht sprong toen hij van de aanhouding hoorde. "Natuurlijk dacht ik: eindelijk. Eindelijk gebeurt er iets. Maar aan de andere kant dacht ik ook: tja, hier ben ik al jaren mee bezig, terwijl er maar doden blijven vallen. En een aanhouding is nog geen veroordeling."

De voorzitter van de Coöperatie Laatste Wil, Jos van Wijk, werd gisteren aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij hulp bij zelfdoding. Het Openbaar Ministerie vermoedt dat hij heeft deelgenomen aan een criminele organisatie die het plegen of beramen van hulp bij zelfdoding als oogmerk heeft. In het onderzoek wordt volgens justitie 'ook gekeken naar de rol van van de Coöperatie Laatste Wil (CLW)'. Het onderzoek werd opgestart naar aanleiding van een aantal recente gevallen van zelfdoding.

'CLW handelt binnen kaders wet'

De advocaat van Van Wijk, Tim Vis, gaf gisteren aan teleurgesteld te zijn dat het OM deze stap heeft genomen. "Bovendien neemt Jos apert afstand van het idee dat sprake zou zijn van een criminele organisatie. De CLW handelt binnen de kaders van de wet, beijvert zich juist om de wettelijke mogelijkheden te verruimen en is daarover - ook naar het OM - transparant. Het doet Jos veel pijn dat hiermee de 27.500 leden van de CLW worden gecriminaliseerd. We zien de uitkomst van dit onderzoek met vertrouwen tegemoet."

Hulp bij zelfdoding is in Nederland illegaal, maar de coöperatie pleit voor zelfbeschikking rond het sterfbed. Ze geven informatie over zelfdoding en mogelijke zelfdodingsmiddelen, maar verstrekken die middelen niet zelf. En daarom doen ze niets strafbaars, geeft de coöperatie al jaren aan.

'Gevaar voor jonge kwetsbaren'

Maar Knol is daar al jaren fel op tegen. Hij noemde de bestuursleden van de coöperatie in 2018 al 'levenseindeterroristen'. "Ik snap echt wel dat een 80- of 100-jarige op een gegeven moment denkt: wat moet ik nog met mijn leven, het hoeft voor mij niet meer. Ik begrijp het ook als zij vervolgens een einde aan hun leven willen maken. En ik zou het dus ook niet erg vinden als de coöperatie zich richt op dit soort ouderen en hen helpt. Maar de coöperatie heeft geen leeftijdsgrens, het heeft geen gesprek met je voordat je lid wordt om te vragen waarom je dood wilt. En daarmee is het een groot gevaar voor jonge, kwetsbare mensen."

Knol stelt dat deze jongeren, zoals zijn dochter, hulp nodig hebben. "Heel veel mensen die zelfdoding willen plegen, willen niet dood. Die hebben geen wens om te sterven, maar een wens om uit de situatie te komen waarin ze zich bevinden. Ze zien dan geen andere uitweg dan de dood. Maar zij hebben hulp nodig van professionals. Een valse belofte van een coöperatie, dat er een pijnloze manier is om dood te gaan, kan dan fataal zijn."

Na de aanhouding van Van Wijk gisteren kreeg Knol veel berichten van andere nabestaanden. "Ik sprak bijvoorbeeld met de ouders van een 15-jarige, en een 19-jarige die ook overleden zijn. Zij hopen dat Van Wijk een hele zware straf te wachten staat. Ik hoop dat natuurlijk ook, maar ik betreur het ook dat de politiek niet veel eerder heeft ingegrepen en dat we nu na drieënhalf jaar pas hier zijn."