Te veel PFAS in moestuinen dicht bij Dordts chemiebedrijf Chemours
Wie binnen een straal van 1 kilometer rond chemiebedrijf Chemours in Dordrecht woont, kan maar beter geen groenten en fruit eten uit zijn moestuin. De kans is groot dat er schadelijke stoffen in zitten. "Effecten op de gezondheid kunnen niet worden uitgesloten."
Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het gaat om PFAS, poly- en perfluoralkylstoffen, die schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu.
1-10 kilometer
Moestuinen op 1 tot 10 kilometer ten noordwesten, noordoosten of oosten van Chemours en moestuinen op zo'n 2,5 kilometer ten zuidwesten bevatten niet te veel PFAS, maar de niveaus van de schadelijke stoffen zijn wel hoger dan in andere moestuinen op verdere afstand van het bedrijf.
Mensen kunnen deze groenten en fruit blijven eten, maar het RIVM adviseert de gewassen af te wisselen met producten uit de winkel, die volgens het instituut minder PFAS bevatten. "Deze afwisseling is belangrijk omdat mensen in Nederland via andere voedselproducten en drinkwater al meer PFAS binnenkrijgen dan de zogeheten gezondheidskundige grenswaarde."
5-10 kilometer
Mensen die gewassen uit moestuinen eten binnen 5 en 10 kilometer ten zuidwesten van het chemiebedrijf in Dordrecht krijgen niet te veel PFAS binnen. Ook moestuinen 15 kilometer ten noordoosten bevatten niet te veel van de schadelijke stof. Zij kunnen hun gewassen gewoon blijven eten, stelt het RIVM in het onderzoek.
Nederland wil een Europees verbod op PFAS en werkt om dat voor elkaar te krijgen samen met Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden. Vorig jaar maakten we deze video, waarin wordt uitgelegd wat er allemaal nog te doen is:
Wat zijn PFAS?
PFAS is een verzamelnaam voor ruim 6000 verschillende, door de mens gemaakte, chemische stoffen. Ze zijn biologisch nauwelijks afbreekbaar en worden daarom ook wel 'forever chemicals' genoemd, eeuwige chemicaliën. Het RIVM waarschuwt voor deze stoffen: ze verspreiden makkelijk in water, grond en lucht. Iedereen krijgt ze binnen. PFAS hopen zich op in het menselijk lichaam, in dieren en in planten.
Op langere termijn kan gezondheidsschade optreden, zoals kanker, leverschade en een verhoogd cholesterol. Ook kan het immuunsysteem aangetast worden. Van ongeboren kinderen kan het de ontwikkeling afremmen.
Dagelijks leven
PFAS zijn onvermijdelijk in ons leven: ze zitten onder meer in waterafstotende (sport)kleding, de antiaanbaklaag in pannen, plastic verpakkingen van levensmiddelen, in schoonmaakmiddelen en meubels.
De productie van de meest schadelijke stoffen PFOS en PFOA werd begin deze eeuw stopgezet, en vervangen door nieuwe soorten zoals GenX.
De PFAS-problematiek speelt ook in de VS. Wat te denken van Sandy, die maar liefst 750 keer de toegestane hoeveelheid PFAS in haar bloed heeft. Zij verloor haar man aan leverkanker en vecht tot aan haar laatste snik tegen de veroorzaker van de PFAS-uitstoot, zoals deze video laat zien: