Gevlucht na aardbeving, terug om heimwee – toen schudde de aarde opnieuw

Deniz woont en werkt in Kayseri, een stad in het midden van Turkije op zo'n 200 kilometer van het epicentrum van de aardbeving maandag. "Ik lag in bed en hoorde opeens dingen vallen. Ik schrok me kapot. Het was zo ongelooflijk eng. Ik heb een zoon van 12 jaar, dus ik rende meteen naar zijn kamer. Hij was heel erg bang. Ik probeerde hem te troosten en samen zo snel mogelijk naar buiten te gaan. Allebei in onze pyjama. Je kan je niet voorstellen hoe eng het was."

De meeste gebouwen in haar woonplaats Kayseri zijn overeind gebleven. Toch is de angst enorm. Bij Deniz helemaal, want zij heeft de vorige grote aardbeving meegemaakt.

Dit gebied werd getroffen door de aardbeving:

"In 1999 was ik een jong meisje", vertelt Deniz. "Ik woonde met mijn ouders in Izmit. Tijdens die ongelooflijk zware aardbeving was ik bij mijn oma. Mijn moeder was alleen thuis en wist niet wat ze moest doen. Uit angst om te worden bedolven,  is ze uit het raam gesprongen. Ze heeft haar beide benen gebroken. Duizenden anderen waren dood. Het was afschuwelijk."

Meer dan 17.000 mensen kwamen om het leven. Voor de ouders van Deniz was het één van de redenen om het land te verlaten. De moeder van Deniz had al de Nederlandse nationaliteit. Nooit meer wilde ze zo'n grote aardbeving mee maken. In een rolstoel met haar gebroken benen verliet ze, met Deniz, het land.

'Anderen hebben het veel erger'

Jaren later wilde Deniz graag terug naar haar geboorteland. Ze vond werk bij een Nederlands-Turks callcenter. Hoe bang ze destijds ook was, haar moeder is haar achterna gereisd. Ze wilde bij haar dochter en kleinzoon wonen.

Tot afgelopen zondagnacht voelden ze zich veilig. Nu is alles anders. "Mijn moeder is in shock. Ik probeer haar te helpen. Maar ben ook weer aan het werk. Het leven gaat door. En ik besef: dit keer zijn we niet echt getroffen. Ja, onze huizen zijn beschadigd. We zijn bang. Maar anderen hebben het veel erger."

In hetzelfde callcenter werkt ook Ayse Ozun. Ze is 47 en woont met haar 19-jarige zoon in Kayseri. Haar man en oudste zoon wonen in Nederland. Maar zelf is ze liever in Turkije omdat ze dan dicht bij haar moeder is, die al op gevorderde leeftijd is. Ook Ayse beleefde angstige momenten.

"Ik lag diep te slapen, zoals ik altijd doe. Ik word niet zo snel wakker, maar nu wel. Dit wordt ons einde, dacht ik, we zijn er geweest. Ik ging snel naar de kamer van mijn zoon. Hij is al wel 19, maar als moeder denk je toch als eerste aan je kind. Ik zei: het komt goed, maar ondertussen was ik zo bang. Mijn zus was ook bij mij. En mijn kleine nichtje. We waren in shock."

Ayse woont op de tiende verdieping. "Ik dacht: we gaan niet naar buiten. Van bovenaf zag ik allemaal mensen buiten lopen. Maar ik dacht: dit appartementsgebouw is net nieuw. Maar nee... er kwamen scheuren. Het was eng. En dus zijn we snel naar buiten gegaan. Lopend, natuurlijk niet met de lift. De rest van de nacht zijn we in onze auto gaan zitten. En nu slapen we in een fitnesscentrum. We durven niet terug naar huis."

Na veel rondbellen hoorde Ayse dat niemand in haar familie is overleden of gewond is geraakt. Maar via lokale nieuwskanalen komen verschrikkelijke berichten binnen. Zoals het bericht over een baby die vanuit het rampgebied naar een ziekenhuis in Kayseri werd gebracht. Niemand weet waar de vader en moeder zijn. Of ze überhaupt nog leven.

Ondanks al deze ellende besloten Ayse en Deniz om toch weer te gaan werken. Het is gek om nu vragen te beantwoorden van mensen uit Nederland die geen idee hebben dat ze met Turkije bellen. Soms is dat lastig, al vinden beiden het fijn om met collega's te zijn.