'Ongemotiveerde bezuinigingen', Raad van State kritisch op voorjaarsnota kabinet
De Raad van State is niet te spreken over de voorjaarsnota die het kabinet heeft afgeleverd. Het voldoet 'slechts gedeeltelijk' aan Europese en nationale begrotingsregels en is lastig te doorgronden, stelt de Raad.
Volgens de Raad van State worden gaten in de begroting gedicht met 'ongemotiveerde en ongerichte bezuinigingen'. Wel toont de Raad van State begrip voor de lastige opgave van minister van Financiën Sigrid Kaag.
Wel blijven investeren
Met name de sterk gestegen asielkosten en de snel oplopende rentelasten op de staatsschuld zorgen voor grote tegenvallers die moeten worden opgevangen. Het is voor het eerst in jaren dat het kabinet moet bezuinigen. Tegelijkertijd wil het kabinet blijven investeren in belangrijke veranderingen, met name in de strijd tegen stikstof en klimaatverandering.
Het kabinet heeft in de voorjaarsnota wel stappen gezet om de overheidsfinanciën niet te ver uit de hand te laten lopen, erkent de Raad van State. "Maar dit wordt grotendeels veroorzaakt door tijdelijke factoren", waarschuwt de Raad: geld dat op de plank blijft liggen is ingezet voor bezuinigingen, en het kabinet profiteerde van enkele belastingmeevallers.
'Dicht langs de vangrail'
Maar op de lange termijn bestaan er risico's, omdat het huishoudboekje van de overheid gevoelig is voor economische stilstand of krimp. "Het kan snel gaan."
Intussen groeien de uitgaven en krimpen de (belasting-)inkomsten. Daarmee 'stuurt het kabinet dicht langs de vangrail', stelt de RvS. Nieuwe financiële tegenvallers zouden niet goed opgevangen kunnen worden en voor een volgend kabinet zou er maar weinig ruimte zijn voor investeringen. Sterker nog: als er niets verandert moet een volgend kabinet eerst bezuinigen of de lasten verzwaren voordat nieuw beleid kan worden gevoerd.