Gered van de sloop: klein Gronings dorp koopt huizen op voor jongeren
Het Groningse Visvliet doet iets heel bijzonders om het dorp jong te houden: inwoners kopen samen drie huizen die anders gesloopt zouden worden. Het worden huurwoningen voor jongeren die anders jaren op een wachtlijst zouden staan. De enige eis: zij moeten zich inzetten om Visvliet bruisend te houden.
"Al mijn vrienden wonen hier, ik woon er bijna mijn hele leven, ik heb hier alles." Frank Jansing (25) aast op een eigen woning in Visvliet, een dorp van nog geen 300 inwoners. Niet iedereen begrijpt dat, en dat snapt Frank ook wel, maar hij zou nergens anders willen wonen.
Maar zo makkelijk is dat niet. Frank staat nu zo'n anderhalf jaar ingeschreven bij de woningbouw en een huis kopen is lastig, dus woont hij nog bij zijn ouders. Er staat niet zo vaak iets te koop, en nog minder vaak iets betaalbaars voor een starter op de woningmarkt.
'Nooit geen gezeur'
Maar er is hoop. Vorige week werd bekend dat dorpsbewoners samen drie huizen gaan opkopen. Een bijzonder experiment. Woningen die eigenlijk gesloopt zouden worden, omdat de woningbouwcorporatie had besloten dat de huizen in het kleine dorp met weinig voorzieningen de investering niet waard waren.
"Gewoon gezellig", beschrijft Frank zijn dorp. "Iedereen kent elkaar, iedereen is vriendelijk. Nooit geen gezeur. Dat."
Het is precies de sfeer die Visvliet zo graag wil behouden, vertelt Jan Hut, een van de initiatiefnemers van het opkopen en voorzitter van Stichting Visvliet Vitaal. "Het is een erg actief dorp, met meer dan tien verschillende verenigingen en stichtingen."
Veel jongeren die in Visvliet willen wonen, staan net als Frank op de wachtlijst van de woningcorporatie, zegt Hut. "Maar een jong stel in Visvliet staat bij wijze van spreken dan vijf jaar op een wachtlijst en krijgt uiteindelijk een huurwoning in de regio aangeboden. Visvliet raakt dan deze betrokken mensen kwijt. We willen deze mensen graag behouden."
Daarom stelt het dorp één eis aan de huurders van de drie woningen: ze moeten actief zijn voor het dorp. Voor Frank geen probleem, hij is een van de vaste barmannen van het dorpshuis en lid van de Jeugd Activiteiten Commissie, die bijvoorbeeld de frikandelleneetwedstrijd en het spel 'Kom ongezien het dorp in' organiseert.
Stichting Visvliet Vitaal, die de woningen straks gaat verhuren, liet onlangs een brief rondgaan door het dorp. Als je belang had bij een van de woningen, moest je een mailtje sturen. Frank is een van de negen geïnteresseerden die van zich hebben laten horen. Dat gaat dus nog spannend worden.
De huur van de woningen zal waarschijnlijk uitkomen op zo'n 650 euro per maand, laag genoeg om huursubsidie voor aan te vragen. Al tien inwoners hebben gezegd te willen meebetalen aan de woningen, als investering. 5000 euro of een veelvoud daarvan. Jan Hut: "We hebben in totaal 142.000 euro nodig om de woningen te kopen. Daarnaast willen we ze opknappen en verduurzamen."
Dat zal al met al nog even duren. Frank wacht het hoopvol en geduldig af.
Jonge mensen trekken weg uit het dorp
Van Zeeland tot Groningen, in meer Nederlandse dorpen staat de leefbaarheid onder druk. Scholen, winkels en andere voorzieningen verdwijnen en jonge mensen trekken weg. Sommigen van hen willen wel in 'hun' dorp blijven wonen, alleen zijn er amper betaalbare opties.
Een dorp dat huizen opkoopt, zoals Visvliet, dat gebeurt niet zo vaak. Geregeld is de oplossing om met een groep woningzoekenden een stukje grond te kopen en samen op een goedkope manier enkele huizen te laten bouwen, collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) heet dat.