Vluchtelingen in EU: hun rechten en plichten per land

Door RTL Nieuws··Aangepast:
© AFPVluchtelingen in EU: hun rechten en plichten per land
EU verdeeld over vluchtelingen

Nederland, Hongarije, Duitsland, Polen of Groot-Brittannië: het maakt voor vluchtelingen nogal een verschil in welk Europees land zij terechtkomen. In de verschillende EU-lidstaten gelden heel andere rechten en plichten. Een globaal overzicht.

België

  • Asielzoekers in asielzoekerscentra (azc's) krijgen wekelijks 7,40 euro per volwassene. Daarbovenop kunnen ze nog maximaal 185 euro per maand verdienen door te werken in de azc's. Na zes maanden kunnen vluchtelingen een werkvergunning aanvragen.
  • Zo'n werkvergunning wordt pas uitgegeven zodra de asielaanvraag is goedgekeurd. Directe familieleden kunnen dan ook afreizen naar België. 

Bulgarije

  • Zodra de asielaanvraag wordt goedgekeurd, kunnen vluchtelingen aan het werk. Zij krijgen dan dezelfde rechten als Bulgaren, behalve het stemrecht en de militaire dienstplicht.  

Cyprus

  • Vluchtelingen hebben het recht om te werken in 'bepaalde sectoren' als de asielaanvraag na zes maanden nog loopt.
  • Vluchtelingen die worden erkend door de overheid, ontvangen officiële documenten en een werkvergunning. Zij kunnen daarmee directe familieleden laten overkomen. In veruit de meeste gevallen gaat Cyprus niet verder dan een zogeheten 'subsidiaire status'. Vluchtelingen mogen familieleden dan niet laten overkomen en moeten iedere drie jaar een nieuwe aanvraag indienen.

Denemarken

  • Asielzoekers kunnen direct een werkvergunning aanvragen.
  • Indien goedgekeurd: asielzoekers krijgen ongeveer de helft van de maandelijkse uitkering voor werklozen. Zij krijgen extra geld als ze de Deense taal beheersen. Familieleden zijn het eerste jaar niet welkom.

Estland

  • Een bedrag van 90 euro per maand, waarvan vluchtelingen hun maaltijden moeten betalen. Kleding wordt beschikbaar gesteld. 
  • Indien goedgekeurd: integratieprogramma en dezelfde rechten als staatsburgers, inclusief pensioenregeling.

Finland

  • Maandelijks geldbedrag van 316 euro per maand voor een volwassene, 267 euro voor partners en volwassenen kinderen. Maaltijden moeten zij zelf betalen. Als ze de maaltijden krijgen, dan bedraagt de maandelijkse uitkering 93 of 76 euro maand.
  • Vluchtelingen zijn verplicht tot het uitvoeren van onbetaalde gemeenschapsdienst als eerste stap richting integratie. Weigeren zij, dan verliest de persoon de eerste drie tot zes maanden het recht om elders te werken.
  • Indien goedgekeurd: woonkosten worden gefinancierd voor de periode van maximaal drie jaar door de stad. Ook worden scholing, kindertoeslagen, taallessen en het hulp bij het zoeken naar werk vergoed.

Frankrijk

  • Vluchtelingen ontvangen een uitkering van 11,45 euro per dag (343,50 euro per maand), tot het resultaat van de asielaanvraag bekend is. Ook kunnen zij zich aanmelden voor onderdak in een van de 300 'woonwijken' voor asielzoekers. Zij moeten hun eten betalen van dat geld, maar kunnen gratis of zeer goedkoop eten kopen bij voedselbanken.
  • Gratis zorg tijdens asielaanvraag.
  • Asielzoekers mogen de eerste twaalf maanden niet werken.

Duitsland

  • Vluchtelingen krijgen gratis eten in asielzoekerscentra en daar bovenop 143 euro cash per maand voor basisbehoeften. Dat bedrag stijgt na zes maanden tot maximaal 216 euro.
  • Een bedrag tot maximaal 92 euro per kind, afhankelijk van leeftijd.
  • Na 15 maanden of zodra de aanvraag wordt goedgekeurd, krijgen asielzoekers een basisinkomen van ongeveer 400 euro per maand, plus een bijdrage voor accommodatie.

Griekenland

  • Asielzoekers mogen zich vrij door het land bewegen. Ze kunnen terecht in opvangcentra als ze dakloos zijn, op voorwaarde dat er plek voor hen is. Vluchtelingen mogen werken en krijgen dezelfde bescherming, rechten en plichten als Griekse staatsburgers.
  • Indien goedgekeurd: een verblijfsvergunning voor de periode van drie jaar.

Groot-Brittannië

  • Een wekelijkse bijdrage van bijna 60 euro per persoon voor basisbehoeften, waaronder voedsel. Kleine extraatjes voor zwangere vrouwen, baby's en jonge kinderen.
  • Zij krijgen normaal gesproken geen werkvergunning.
  • Als ze asiel krijgen, ontvangen ze dezelfde rechten als Britse burgers.

Hongarije

  • Vanaf de tweede maand krijgen asielzoekers 25 euro per maand cash, een fractie van het bedrag dat langdurig werklozen ontvangen in Hongarije.
  • Vluchtelingen die asiel krijgen, kunnen voor twee maanden in opvangcentra blijven. Zij krijgen financiële steun. Vluchtelingen die een 'integratiecontract' afsluiten met de overheid, krijgen extra woon- en leefgeld. 

Ierland

  • Onder normale omstandigheden krijgen asielzoekers in regionale opvangkampen gratis maaltijden, en een wekelijkse financiële bijdrage. 
  • Zij mogen in die periode niet werken en moeten 20 uur per week taallessen volgen. Zij krijgen ook het recht om te werken of studeren. 

Italië

  • Vluchtelingen mogen de eerste zes maanden niet werken, tenzij de asielaanvraag eerder wordt goedgekeurd.
  • De staat betaalt 35 euro per dag per persoon, maar het grootste deel hiervan gaat naar de opvangcentra die zorgen voor eten en onderdak. Asielzoekers krijgen in ieder geval 2,50 euro per dag aan zakgeld. In sommige centra kunnen zij lessen Italiaans volgen.
  • Indien goedgekeurd: een werkvergunning, een verblijfsvergunning voor een, twee of vijf jaar.

Kroatië

  • Asielzoekers die een succesvolle aanvraag indienen, ontvangen woon- en leefgeld voor de periode van maximaal twee jaar, als ze dat niet zelf kunnen betalen.

Letland

  • Dagelijks 2,15 euro in de tijd dat ze in opvangcentra wonen. 
  • Indien goedgekeurd: maandelijks bedrag van 256 euro, of 76 euro voor kinderen jonger dan 18 jaar.

Litouwen

  • Maandelijks bedrag van 10 euro zolang een asielzoeker in een opvangcentrum woont. Geen werkvergunning totdat de asielaanvraag is goedgekeurd.
  • Vluchtelingen die een succesvolle aanvraag hebben ingediend, kunnen in zo'n centrum blijven voor maximaal 18 maanden. Ze krijgen daar kleding en taallessen en 61,50 euro voor voeding.
  • Zodra ze het opvangcentrum verlaten, ontvangen ze een financiële bijdrage voor de huur. 

Luxemburg

  • Maandelijks bedrag tot maximaal 225 euro per volwassene, als de persoon niet in een accommodatie verblijft waar het levensonderhoud wordt betaald. Is dat wel het geval, zakt de maandelijkse uitkering tot 25 euro per volwassene.
  • Vluchtelingen mogen de eerste negen maanden na de asielaanvraag niet werken. Duurt de procedure langer, dan is het alleen toegestaan onder strikte voorwaarden. 

Malta

  • Mannen worden overgebracht naar detentiecentra voor een periode van 18 maanden. Vrouwen en kinderen belanden in open centra, veelal gerund door de katholieke kerk en de staat.
  • Een heel klein deel van de asielzoekers krijgt de A-status. De meesten ontvangen een humanitaire status. Zij verhuizen dan naar open centra, waar ze kunnen blijven totdat ze een baan vinden of verder trekken.
  • Vluchtelingen in centra krijgen 130 euro per maand plus maaltijden. Zij kunnen zich aanmelden voor Engelse les, programmeren en/of de nationale cultuur. 

Nederland

  • Vluchtelingen ontvangen zorg in door de overheid gereguleerde asielzoekerscentra. Iedere volwassene krijgt een wekelijkse toelage van 44 euro voor voedsel en 13 euro voor overige uitgaven.
  • Zij mogen tot 14 euro per week verdienen met werkzaamheden in de centra. Vluchtelingen mogen tot 24 weken per jaar werken buiten de opvang. Een deel van hun salaris gaat terug naar het azc.

Noorwegen

  • Asielzoekers kunnen een tijdelijke werkvergunning aanvragen en ontvangen geld voor basisbehoeften zoals kleding en toiletspullen.
  • Indien goedgekeurd: een verblijfsvergunning (normaal gesproken voor een periode van drie jaar en hernieuwbaar), reisdocumenten, door de staat gefinancierde accommodatie voor de periode van maximaal vijf jaar, geld voor levensonderhoud voor maximaal twee jaar (optioneel te verlengen met een jaar extra).

Oostenrijk

  • 50 euro per maand voor vluchtelingen in sociale huurwoningen, inclusief maaltijden (anders nog 5 euro per dag voor voeding).
  • Vluchtelingen in particuliere woningen ontvangen tot maximaal 120 euro per persoon, of 240 euro per familie voor de huur. Daar bovenop komt 210 euro per maand voor voedsel en levensonderhoud (100 euro voor kinderen), 150 euro per jaar voor kleding, 200 euro per jaar voor scholing. 
  • Een werkvergunning wordt verleend zodra de asielaanvraag is goedgekeurd.

Polen

  • Asielzoekers krijgen in opvangcentra 5 euro per maand voor toiletartikelen en ongeveer 12,50 euro zakgeld. Ook krijgen ze een eenmalig bedrag van 37,50 voor kleding en schoenen.
  • Asielzoekers die ervoor kiezen om buiten opvangcentra te wonen (twee derde van de gevallen), ontvangen een bijdrage voor levensonderhoud. Een individu ontvangt bijna 6 euro per dag, een familie van vier personen krijgt 12 euro voor zaken als huur, eten, et cetera.
  • Indien goedgekeurd: toestemming om tot 300 euro per maand te verdienen voor de duur van een jaar. Dat geld mag besteed worden aan accommodatie, voeding, kleding, lessen Pools. Gratis gezondheidszorg en rechtelijke en psychologische ondersteuning.

Portugal

  • Werkvergunning alleen indien de vluchtelingenstatus wordt toegekend. De geboden zorg is afhankelijk van de individuele economische situatie, een vluchteling kan een aanvraag doen voor sociale zekerheid gelijk aan het minimumloon.

Roemenië

  • Mag na een jaar werken, als de aanvraag nog in behandeling is.
  • Indien goedgekeurd: uitkering van 130 euro per persoon per maand voor een periode van maximaal negen maanden.

Slovenië

  • Asielzoekers in opvangcentra krijgen 18 euro per maand. Zij mogen ook werken.

Slowakije

  • In opvangcentra krijgen asielzoekers 40 cent zakgeld per dag.
  • Indien goedgekeurd: werkvergunning of een uitkering.
  • Eenmalig bedrag van ongeveer 300 euro. 

Spanje

  • Zes maanden na de aanvraag is ingediend, mogen asielzoekers aan het werk.
  • Geld voor basisbehoeften: tot 51,60 per maand voor volwassenen en maximaal 10 euro per maand voor kinderen onder de 18. Daar bovenop komt nog een kaart voor het openbaar vervoer en tot 363 euro per jaar voor kleding.

Tsjechië

  • Vluchtelingen mogen niet werken in het eerste jaar nadat zij een aanvraag heb gediend.
  • Ongeveer 15 euro per maand voor zij die verblijven in faciliteiten van de staat.
  • Indien goedgekeurd: financiële ondersteuning voor de juiste kwalificaties en hulp bij het zoeken naar onderdak. Zij krijgen geen stemrecht.

Zweden

  • Asielzoekers in sociale huurwoningen of asielzoekerscentra waar gratis voedsel beschikbaar wordt gesteld, ontvangen 3 euro per dag per volwassene. Vluchtelingen in woningen die door de staat worden betaald maar hun eigen eten moeten kopen, krijgen een drievoud van dat bedrag.
  • Indien goedgekeurd: een integratieplan, inclusief lessen Zweeds en hulp bij het zoeken naar een baan, bijvoorbeeld door middel van werkervaring.

Zwitserland

  • Sociale bijstand van ongeveer 1200 euro per persoon per maand, 20 procent minder dan Zwitserse staatsburgers.
  • Erkende vluchtelingen mogen werken met een vergunning. 
Lees meer over
Europese UnieVluchtelingen