'Dure grap': Rekenkamer kraakt belastingvoordeel elektrische auto's
Het stimuleren van elektrisch rijden met belastingvoordelen is een 'dure grap' om de uitstoot van CO2 terug te dringen, concludeert de Algemene Rekenkamer. De staat is per vermeden ton CO2 geen 1700 maar 2000 euro kwijt. "Erg veel geld voor elke ton CO2 die je bespaart", aldus Francine Giskes van de Rekenkamer.
Iedere ton CO2 die niet wordt uitgestoten dankzij een vorig jaar verkochte elektrische auto, 'kost' de schatkist bijna 2000 euro. Dat is meer dan de 1700 euro die eerder dit jaar door staatssecretaris Menno Snel (Financiën, D66) aan de Kamer werd gemeld. Op dat bedrag kwam toen al veel kritiek, omdat het kopen van emissierechten om CO2 te mogen uitstoten, veel goedkoper is.
700 miljoen
De verkoop van 25.068 elektrische auto's vorig jaar, kost de belastingbetaler daarmee minstens 700 miljoen euro in de periode 2018 tot en met 2022, meldt de Rekenkamer in een brief aan de Tweede Kamer. Misgelopen inkomsten zoals accijnzen op brandstof zijn niet in de berekeningen van de Algemene Rekenkamer meegenomen.
De onafhankelijke instelling, die controleert of de overheid wel goed omgaat met belastinggeld, is kritisch op de berekeningen van het ministerie van Financiën over het fiscale voordeel bij de aankoop van elektrische auto's.
Volgens het ministerie is het gemiddelde voordeel voor een koper 5600 euro per jaar. Maar wie een duurdere elektrische auto (zoals een Jaguar I-Pace of een Tesla) koopt, heeft veel meer belastingvoordeel, aldus de Rekenkamer.
Omdat de stimuleringsmaatregelen vooral gunstig zijn voor zakelijke rijders, is het voordeel voor iemand die hem privé koopt, juist lager dan het gemiddelde.
5 miljard euro
In 2013 en 2014 bleek uit onderzoek van de Rekenkamer al dat het stimuleren van elektrisch rijden miljarden euro's aan belastinginkomsten scheelde. Tussen 2008 en 2013 'kostte' het stimuleren van elektrisch rijden de belastingbetaler 5 miljard euro.
De milieuvoordelen waren bovendien gering, omdat ook bezitters van hybride auto's van de regeling gebruik konden maken. In de praktijk reden zij veel vaker op benzine of diesel dan van te voren was gedacht.
Regeling versoberd
Sinds begin dit jaar zijn de fiscale voordelen versoberd. En in de komende jaren gaat de bijtelling voor een zakelijke elektrische auto in stapjes omhoog, vanaf 2026 geldt hetzelfde tarief als voor andere auto's.
Staatssecretaris Menno Snel (Financiën, D66) reageert geprikkeld op het onderzoek van de Rekenkamer. Hij laat weten dat het bedrag van 1700 euro per vermeden ton CO2 maar een beperkt beeld geeft van de kosten en effecten van het beleid.
Volgens Snel is het bijvoorbeeld onwaarschijnlijk dat iemand die vanwege de korting een dure elektrische auto koopt, voor hetzelfde bedrag een benzineauto zou kopen. Daarnaast verweert de staatssecretaris zich met het argument dat het vermijden van CO2-uitstoot niet het belangrijkste doel is van het beleid. Dat is namelijk het versnellen van de omslag van rijden met brandstofauto's naar elektrische auto's.
