Rutte bij start onderhandelingen: 'Ook serieus kijken naar JA21'
Demissionair minister-president Mark Rutte is vanochtend als eerste op gesprek bij de verkenners voor een nieuw te vormen kabinet. Zijn voorkeur? De VVD zou samen kunnen met D66 en het CDA. Ook gaat hij 'serieus kijken' naar JA21, de partij van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga. D66-leider Kaag noemt die partij 'een onwaarschijnlijke partner.'
JA21 haalde bij de verkiezingen drie zetels. Samen met de VVD (35 zetels), D66 (23), en het CDA (15) is dat net genoeg voor een meerderheid van 76 zetels.
Nanninga zat eerder voor Forum voor Democratie in de Eerste Kamer en Eerdmans stond aanvankelijk hoog op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer. Beiden stapten uit de partij na een interne ruzie over antisemitisme binnen de partij.
Ook enkele Eerste Kamerleden stapten uit Forum en sloten zich aan bij Annabel Nanninga. Deze groep - Groep Nanninga - heeft nu acht zetels in de Eerste Kamer en dat maakt een kabinetsdeelname interessant.
'Dat zou een optie zijn'
"Het helpt wel als je in de buurt van een meerderheid komt in de Eerste Kamer", zegt Rutte. "Om die reden zeggen we ook: we vinden toch dat we serieus moeten kijken naar JA21. Die nemen zeven of acht senatoren mee. Dat zou een optie zijn. Maar ik ken die partij verder niet. Dus we moeten onderzoeken waar ze precies voor staan."
Frits Wester: 'Kans dat JA21 gaat meeregeren is heel klein'
Politiek commentator Frits Wester: "Dat Rutte nieuwkomer JA21 nu onderzocht wil hebben als mogelijke coalitiepartner is niet zo gek. Hij laat hiermee zien dat er een alternatief achter de hand is voor een kabinet dat veel linkser gaat worden. Daarmee geeft Rutte vooral een signaal af aan D66 dat een veel progressievere samenstelling van de nieuwe coalitie wil."
"Tevens is het een hint naar de linkse partijen die aan tafel willen komen hun eisen en verwachtingen iets te temperen. Daarnaast heeft Rutte JA21, met acht zetels in de Eerste Kamer, binnen of buiten het kabinet straks wellicht hard nodig om ook in de Senaat op een meerderheid te kunnen rekenen. Dan moet je ze nu wel wat vleien en serieus nemen. Dit alles laat overigens onverlet dat de kans dat JA21 daadwerkelijk mee gaat regeren heel klein is. De verschillen met name met D66 over klimaat, Europa en immigratie zijn daarvoor veel te groot. Maar Rutte kan straks wel zeggen aan mij lag het niet en dat hij de optie nooit heeft uitgesloten."
JA21 is conservatief rechts; ze willen minder EU, minder coronamaatregelen, minder immigratie en minder klimaatmaatregelen.
Meeste kans
Verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) houden de hele dag gesprekken met de lijsttrekkers van de partijen in de nieuwgekozen Tweede Kamer.
Ollongren en Jorritsma inventariseren de wensen van de partijen en onderzoeken welke coalities de meeste kans maken.
D66-leider Sigrid Kaag - die na Rutte bij de twee verkenners langs ging- noemt JA21 een 'onwaarschijnlijke partner'.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Na Rutte volgen op volgorde van meeste naar minste zetels: Sigrid Kaag (D66, 23), Geert Wilders (PVV, 17), Wopke Hoekstra (CDA, 15), Lilian Marijnissen (SP, 9), Lilianne Ploumen (PvdA, 9) Jesse Klaver (GroenLinks, 8) en Thierry Baudet (Forum voor Democratie, 8). Dinsdag volgen de anderen.
