Stikstofplannen: zak geld voor boeren om vrijwillig te stoppen, optie van dwang blijft
Het kabinet gaat de regie nemen in het uitkopen van boeren en hoopt met 'ruimhartige regelingen' boeren te verleiden hun bedrijven te beëindigen. Als niet genoeg boeren zich melden voor die regeling, gaat het kabinet alsnog - 'met pijn in het hart' - onteigenen. Dat heeft het kabinet vanmiddag bekendgemaakt. Verder worden honderden miljoenen vrijgemaakt om bedrijven te verduurzamen.
In Den Haag werd vandaag met spanning uitgekeken naar de nieuwe stikstofplannen die een einde moeten maken aan alle onrust rondom dit dossier. Vooral het gedeelte over de zogenoemde piekbelasters ligt gevoelig.
Verplichte uitkoop
Deze piekbelasters, bedrijven die veel stikstof uitstoten, worden de komende tijd benaderd met de vraag of zij vrijwillig willen stoppen, verplaatsen of drastisch innoveren. Bedrijven die stoppen krijgen een 'best mogelijke regeling'. Specifieke bedragen worden nog niet genoemd.
Met het uitkopen van deze piekbelasters hoopt het kabinet snel voldoende stikstofruimte te creëren, zodat de natuur herstelt en er weer bouwvergunningen kunnen worden uitgegeven. Als niet genoeg bedrijven zich melden voor de eenmalige en tijdelijke maatregel, kan het kabinet overgaan tot verplichte uitkoop. "Met pijn in het hart", schrijft het kabinet. Gedwongen uitkoop ligt gevoelig.
Volgend najaar moet blijken of er genoeg animo is voor de eenmalige stikstofregeling voor vervuilende veehouders om te stoppen.
Ook maatregelen voor de industrie
Het kabinet kondigt ook maatregelen aan voor de industrie. De grote klacht van de boeren was dat zij alleen leken op te draaien voor het stikstofprobleem in ons land. Het kabinet maakt nu bekend dat de vijftig grootste vervuilers in de industrie, waaronder bedrijven zoals Schiphol en Tata Steel, zo snel mogelijk maatregelen moeten invoeren om hun stikstofuitstoot omlaag te brengen.
In deze video leggen we je het stikstofprobleem uit in 1 minuut:
Akkoord
Ook gaat de landbouw er in ons land heel anders uitzien. Begin volgend jaar moet er een akkoord zijn gesloten met landbouworganisaties, natuurorganisaties en lagere overheden over de toekomst van de landbouw.
De schappen van de supermarkt moeten vol komen te liggen met duurzaam voedsel.
Onrust
Eerder dit jaar ontstond grote onrust toen stikstofminister Van der Wal met het beruchte stikstofkaartje kwam. Dat kaartje gaf tot in detail aan waar de uitstoot van stikstof moest worden verminderd. Boeren voerden actie en reden zelfs met trekkers naar het huis van minister Van der Wal.
Later bood de minister haar excuses aan voor het kaartje, dat in de prullenbak belandde. Bemiddelaar Johan Remkes moest eraan te pas komen om de rust weer terug te brengen tussen de boeren en het kabinet.
Rutte: Robuuste aanpak nodig
Premier Rutte reageerde zojuist tijdens zijn wekelijkse persconferentie op de plannen. "Het zijn keuzes die flink kunnen schuren en pijn kunnen doen", zei Rutte. "Maar we moeten een aanpak hebben die robuust is en overeind blijft bij de rechter."
Frits Wester: Nog geen einde aan de onzekerheid voor veel boeren'
"Het kabinet zegt: 'dit is het beste wat we kunnen bedenken, beter wordt het niet.' Maar hoe aantrekkelijk die opkoopregeling er mogelijk ook uit gaat zien, aan de onzekerheid voor veel boeren komt voorlopig nog geen einde. Daarvoor moet er nog te veel worden uitgewerkt.
Zoals de veel strengere eisen waar boeren die door willen gaan in de toekomst moeten voldoen. Daarnaast blijft de stok van gedwongen onteigening achter de deur staan, iets waar de boerenorganisaties grote moeite mee blijven houden. Dat laatste zal ongetwijfeld nog te heel veel discussie leiden."
