Heibel in commissie parlementaire enquête corona: 'Zo kunnen we niet verder'
Het is hommeles in de commissie die de parlementaire enquête naar corona moet voorbereiden. Een deel van de leden vindt dat Pepijn van Houwelingen en Wybren van Haga de commissie dienen te verlaten, omdat zij zich niet aan afspraken houden. Andere leden zijn boos om lekken daarover naar NRC.
Volgens NRC zijn er in de commissie klachten over Van Haga (groep Van Haga) en Van Houwelingen (Forum voor Democratie), die zich niet aan de gemaakte afspraken zouden houden. Maandag zou hen in een commissievergadering gevraagd worden om op te stappen.
Ingewijden bevestigen aan RTL Nieuws dat die vraag inderdaad op tafel zou komen maandag. Mochten de twee niet opstappen, zou dat het einde kunnen betekenen van de commissie.
Verrast
Maar andere commissieleden reageren compleet verrast. Zij zeggen in ieder geval niet van plan te zijn geweest de twee te vragen op te stappen. "Dat kan ook niet, want daar hebben we geen enkel pressiemiddel voor", zegt een commissielid.
Het ongemak rondom Van Haga en met name Van Houwelingen wordt wel breed gevoeld. Afgelopen maandag verscheen die laatste in een uitzending van Ongehoord Nederland, waarin hij een verband legde tussen vaccinaties en oversterfte.
'Lijkt alsof hij conclusies klaar heeft'
Van Haga wekte bij sommige leden irritatie door maandag deel te nemen aan een debat over corona en daar fel van leer te trekken tegen het gevoerde coronabeleid. Hij noemde het 'onzinnig' en 'ongrondwettelijk'.
"In zo'n commissie kan je geen blijk geven van vooringenomenheid", zegt een lid. "Dan kun je je werk niet goed doen." Een ander vult aan: "Het lijkt alsof Van Houwelingen zijn conclusie al klaar heeft. Dan kun je daarna toch geen plaats meer nemen in een parlementaire enquête? Als we een rechter waren, zouden we gewraakt worden."
Verschillende geluiden
Dat er leden van Forum voor Democratie en Groep van Haga in de commissie zitten, vinden niet alle commissieleden een probleem. "Het is nodig om ervoor te zorgen dat niet bij voorbaat alle aanhangers van Forum de conclusies van de enquête verwerpen", zegt een lid.
"Het is goed dat er verschillende geluiden zijn, kritische geluiden ook", zegt een ander. "Maar het is wel de bedoeling dat die uiteindelijk hun beslag krijgen in een onderzoeksvraag. Het is ongelukkig als je ervoor kiest zo vocaal in de media en op andere plekken te zijn."
Gesprekken over dat ongemak vonden ook al plaats, maar voltrokken zich volgens betrokkenen tot dusverre in zakelijke sfeer.
Vertraging
Inmiddels lijkt de vergadering van maandag een heel andere wending te krijgen dan gepland: waar leden eerst nog van plan waren een stevig gesprek te voeren met Van Houwelingen en Van Haga, wordt inmiddels openlijk getwijfeld aan het voortbestaan van de commissie. "Zo kunnen we niet verder", vindt een lid.
Het vertrouwen bij sommige leden is na het lekken zo geknakt, dat zij vinden dat de onderzoeksopdracht moet worden teruggegeven aan de Kamer. Dat zou maanden vertraging betekenen. Bovendien is het de vraag wat er gebeurt als leden van de Forumfractie zich ook voor de nieuwe voorbereidingscommissie zouden aanmelden.
Arib
Het is niet de eerste tegenslag die de voorbereidingscommissie te verwerken krijgt. Nadat bekend werd dat Khadija Arib de beoogd voorzitter was van de commissie, brak onder Kamerambtenaren een opstand uit.
Nadat verschillende anonieme klachten van ambtenaren over haar tijd als Kamervoorzitter in de media waren gekomen, moest Arib opstappen, tot verdriet van haar mede-commissieleden.
Naast Van Houwelingen en Van Haga zitten ook Marijke van Beukering (D66), Liane den Haan, Pieter Omtzigt, Hilde Palland (CDA), Marielle Paul (VVD) en Nicki Pouw-Verweij (JA21) in de commissie.
Het was de bedoeling dat de parlementaire enquête eind 2023 of begin 2024 van start zou gaan.