Tweede Kamer debatteert over onderzeeboten, waarom nu?
De Kamer debatteert vanavond met staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat over de aanschaf van nieuwe onderzeeboten. Hoewel er nog geen officieel besluit is en de staatssecretaris er niets over kan zeggen, willen partijen in de Kamer het over het dreigende verlies van werkgelegenheid hebben. Waarom nu?
1. We weten toch al dat de Fransen de onderzeeboten mogen leveren?
Officieel zal het kabinet er vrijdag pas officieel een besluit over nemen. Maar dat het kabinet zal kiezen voor de Franse Naval Group, is al wel uitgelekt.
2. Waar wordt dan vanavond over gesproken?
Het debat zal gaan over het dreigende verlies van werkgelegenheid, in het geval de opdracht niet naar het Zweedse Saab gaat. Dat bedrijf werkt namelijk samen met de Nederlandse scheepswerf Damen.
Als het kabinet kiest voor de Franse scheepsbouwer Naval Group, kost dat het Nederlandse bedrijfsleven heel veel geld, zeggen partijen zoals de SGP. Want de onderzeeboten gaan miljarden euro’s kosten en dat geld wordt dan niet in Nederland besteed.
3. Dat is dan toch ook zonde?
Nou, het is niet gezegd dat het Nederlandse bedrijfsleven niets verdient als de Fransen de boten mogen bouwen. Naval Group wijst op de samenwerking met verschillende Nederlandse maritieme bedrijven, waaronder de Nederlandse scheepsbouwer Royal IHC.
Die bedrijven zullen allemaal materiaal leveren voor het schip. Dat kan volgens bronnen oplopen tot wel 50 procent van de kosten voor de bouw van de schepen. Maar die details worden allemaal nog bekendgemaakt.
4. Wat wil de Tweede Kamer?
Sommige partijen in de Tweede Kamer willen proberen om de deal tegen te houden omdat ze de opdracht liever naar Saab/Damen zien gaan.
SGP-leider Chris Stoffer dient daarom vanavond een motie in die oproept om het besluit uit te stellen. Volgens de politicus kan het huidige kabinet zo'n besluit helemaal niet nemen omdat het demissionair is.
Dat SGP-voorstel wordt onder meer door de BBB gesteund. Kamerlid voor die partij Gijs Tuinman zegt dat het zelfs mogelijk is dat de staatssecretaris zelfstandig een andere keuze zal maken dan wordt geadviseerd door de projectgroep die zich de afgelopen maanden over de aanschaf heeft gebogen.
"De staatssecretaris kan er een weekend over slapen en dan maandag besluiten om toch voor Damen te kiezen. Gaat dat geld kosten? Ja, dat gaat geld en ook rechtszaken kosten." Maar volgens Tuinman levert het Nederland op termijn wel heel veel geld op, omdat het een investering is.
5. Gaat de Kamer eisen dat er een pas op de plaats wordt gemaakt?
Nee, een Kamermeerderheid zal dat voorstel van de SGP over een pas op de plaats niet steunen. De meeste partijen willen gewoon het proces volgen, dat al meer dan tien jaar gaande is, zoals ook GroenLinks-PvdA Kamerlid Jimme Nordkamp.
