AIVD: westerse inlichtingendiensten voorkwamen zeker tien aanslagen in Europa
Westerse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, waaronder de AIVD, hebben zeker tien aanslagplannen in Europa ontdekt en verijdeld. Dat staat in het jaarverslag van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst over vorig jaar. In vier zaken zijn na een ambtsbericht van de AIVD in Nederland mensen aangehouden.
Hoewel 2022 volgens de inlichtingendienst 'een grimmig jaar' was, onder meer vanwege het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, doet het afgelopen jaar daar nauwelijks voor onder. "De veiligheid van Nederland is sterk verbonden met de veiligheid in de wereld. In de recente geschiedenis bleek dat zelden zo duidelijk als vorig jaar."
Daarmee doelt de AIVD nog steeds op de nog steeds doorgaande oorlog in Oekraïne en de dreiging van Rusland. En daar kwam vorig jaar het conflict in Gaza bij.
"Er is sprake van twee grote conflicten, er zijn tal van terroristische aanslagplots in Nederland en in het buitenland verijdeld, en Nederland is dagelijks doelwit van cyberaanvallen om te spioneren en economische voordelen uit te buiten."
Dreiging jihadisme
De dienst waarschuwt ervoor dat de dreiging van jihadisme weer toeneemt. Daarvoor wijst ze twee 'triggers' aan: koranverbrandingen in Nederland en andere Europese landen en het conflict tussen Israël en Hamas. "Beide kunnen voor jihadisten en andere radicale moslims reden zijn om hier geweld te gebruiken."
Islamitische Staat en al-Qaeda deden in reactie daarop oproepen aan aanhangers om in het Westen aanslagen te plegen. Die aanslagen zijn voorkomen, schrijft de AIVD. "Westerse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, waaronder de AIVD, ontdekten en verijdelden zeker een tiental aanslagplannen in Europa. In vier zaken zijn na een ambtsbericht van de AIVD in Nederland mensen aangehouden en dreigingen weggenomen."
De machtsbalans die er lang in de wereld was, is uit evenwicht, schrijft de dienst. Landen zijn druk bezig om hun eigen positie te versterken. En dat raakt ook Nederland. Die strijd wordt gevoerd met behulp van cyberaanvallen, spionage of door directe inmenging.
"Soms met grote brutaliteit. Zo probeerde Rusland in 2023 ons publieke debat te beïnvloeden en heeft het de hand gehad in demonstraties in Nederland tegen westerse steun voor Oekraïne."
Angst Joodse gemeenschap
Ook de polarisatie in de samenleving als gevolg van het conflict in Gaza baart de AIVD zorgen. "Dit heeft voor verharding van extremistische standpunten gezorgd. En soms, zoals bij het jihadisme, droeg dat bij aan concrete of voorstelbare dreigingen. Controversiële en overwegend antisemitische uitspraken van extremistische kopstukken, droegen bovendien bij aan angst bij de Joodse gemeenschap in Nederland."
Ook wijst de dienst naar de nog steeds bestaande dreiging uit China. Bijvoorbeeld door cyberaanvallen, spionage, illegale export en heimelijke investeringen, die het Nederlandse bedrijfsleven kunnen ontwrichten.