Asielbeleid Denemarken: 'Niet méér mensen opnemen dan we kunnen laten integreren'

Waarom heeft Denemarken zo'n streng asielbeleid?

"Ik weet niet of we het strengste beleid van Europa hebben, maar ik denk wel dat we het strengste beleid hebben voor mensen die geen asiel krijgen en weg moeten. Mensen die naar Denemarken komen om bijvoorbeeld economische redenen krijgen geen verblijfsvergunning. We zorgen ervoor dat ze via een uitzetcentrum uiteindelijk het land verlaten. Daar krijgen ze wel te eten. Maar ze mogen geen betaald werk doen of studeren."

Zo werkt het Deense asielbeleid

De basis van het Deense asielbeleid is dat elke asielzoeker een tijdelijke verblijfsvergunning krijgt van maximaal twee jaar. Daarna moet de vergunning opnieuw worden verlengd voor twee jaar. Als in de tussentijd de situatie in het thuisland verbetert, wordt de vergunning niet verlengd. 

Pas na acht jaar komt iemand in aanmerking voor een permanente verblijfsvergunning, maar de regels daarvoor zijn strikt. Zo moet iemand minimaal 3,5 jaar fulltime hebben gewerkt en op het moment van de aanvraag een baan hebben. 

Verspreidt u bewust een negatief beeld van de situatie voor asielzoekers in Denemarken?

"Nee, dat vind ik niet. En het is ook niet zo dat wij helemaal geen asielzoekers opnemen. Vorig jaar vroegen een kleine 2500 mensen asiel aan. Dat zijn over het algemeen mensen die vluchten om persoonlijke vervolging of oorlog."

Hoe komt het dat u als sociaal-democraat dit strenge beleid mede heeft bedacht?

"Wij hebben als partij gekozen voor een andere insteek. Onze analyse is dat de mensen met de laagste inkomens, de arbeidersklasse, de mensen zijn die de meeste last hebben van asielzoekers. Zij concurreren met migranten om banen en huizen. En soms ook sociale zekerheid. En dat zijn onze kiezers, daar voelen wij ons verantwoordelijk voor. Dat is waarom wij geloven dat als je echt oog hebt voor de arbeidersklasse, je ook moet zorgen dat je de asielinstroom onder controle hebt. Daarom willen we niet méér mensen opnemen dan dat we kunnen laten integreren in onze maatschappij door ze een huis en werk te geven."

Wat voor advies heeft u minister Faber meegegeven?

"Nou, ze vroeg mij naar details over ons terugkeerbeleid. Hoe wij het voor elkaar krijgen dat uitgeprocedeerde asielzoekers Denemarken ook daadwerkelijk verlaten. Wij sturen mensen naar sobere uitzetcentra als hun verblijfsvergunning niet meer wordt verlengd. Daar kunnen ze blijven totdat ze echt weg kunnen of moeten. Daarover geven we duidelijke informatie."

Minister Faber schreef een brief aan de Europese Commissie waarin ze meedeelde dat Nederland graag een uitzonderingspositie zou willen op het Europese migratiebeleid. Denemarken heeft zo'n opt-out. Wat brengt het u?

"Er zitten voor- en nadelen aan. Het geeft ons enerzijds de mogelijkheid eigen regels te maken op het asielbeleid. Daarin hebben we veel vrijheid. We kunnen soepeler omgaan met de Europese regels. Maar een nadeel is dat we minder makkelijk samenwerken met de politie in andere landen."

Hoe kijkt u naar Nederland, waar vorige week een debat werd gevoerd over het wel of niet uitroepen van een asielcrisis?

"Ik denk dat op dit moment veel asielzoekers naar Nederland komen. Vijftigduizend mensen, inclusief nareizigers, is een hoop, vind ik. Ik weet niet of het woord crisis op z'n plek is, dat is een politieke afweging. In Denemarken zouden dat er, omgerekend naar ons inwonertal van bijna 6 miljoen, zo'n 30.000 zijn, in plaats van de 2500 die we nu hebben. Dat zou zeker een politieke discussie opleveren, omdat we zoveel mensen niet tegelijkertijd in ons land kunnen laten integreren. Want die mensen moeten ook ergens wonen, een baan krijgen."

"Ik denk dat de term crisis tegenwoordig te snel gebruikt wordt. Maar als wij zoveel asielzoekers zouden hebben, zou de politieke discussie erover gaan. Terwijl migratie bij ons nu eigenlijk geen politiek onderwerp meer is."

Minister Faber vertelt in deze video hoe ze denkt over het Deense beleid: