Coalitie en oppositie akkoord over onderwijsbezuinigingen
Na twee weken onderhandelen is er een akkoord over de onderwijsbezuinigingen. Er wordt voor een bedrag van 750 miljoen teruggedraaid aan onderwijsbezuinigingen, daarvoor in de plaats wordt er bezuinigd op verschillende zorgposten. Hierdoor kan de langstudeerboete definitief worden geschrapt en worden de bezuinigingen op de maatschappelijke diensttijd grotendeels teruggedraaid.
Door de deal is geregeld dat de langstudeerboete- het extra collegegeld voor studenten die meer dan een jaar uitlopen op hun studie- definitief van tafel is. Ook de maatschappelijke diensttijd, het overheidsprogramma om jongeren vrijwilligerswerk te laten doen, blijft grotendeels behouden.
Er is afgesproken om 130 miljoen euro hiervoor over te houden zodat het programma grotendeels door kan blijven gaan. Dit was vooral een wens van de christelijke partijen.
Meer geld mbo en praktijklessen
Verder wordt er meer geld geïnvesteerd in praktijkleren, godsdienstig onderwijs, de aansluiting tussen mbo- en hbo-opleidingen (25 miljoen euro) en religieus cultureel erfgoed. Ook wordt er 100 miljoen euro minder bezuinigd op wetenschappelijk onderzoek en 50 miljoen op beurzen voor startende wetenschappers.
Het geldpotje om lesgeven in de Randstad aantrekkelijker te maken door leraren meer te betalen, blijft grotendeels overeind.
Het terugdraaien van de onderwijsbezuinigingen gaat ten koste van andere onderwijsuitgaven, maar ook andere begrotingen. Het geld moet immers ergens vandaan komen. 60 miljoen euro moet vrijkomen door het terugdraaien van een compensatie die scholen kregen voor de hogere btw op schoolboeken. Verreweg het grootste bedrag komt uit de hoek van medisch specialisten. Door minder subsidie naar de opleiding van medisch specialisten te laten gaan, komt 315 miljoen euro vrij.
Ook gaat er minder geld naar de NS (75 miljoen) voor het studentenreisproduct. Volgens bronnen zullen studenten niets merken van deze bezuiniging. Elke drie jaar wordt geld gereserveerd voor de ov-kaart, maar uit onderzoek blijkt dat het reisgedrag van studenten is afgenomen. Het eerder gereserveerde geld wordt nu gebruikt om bezuinigingen te verzachten.
Extra accijns
Daarnaast komt het bezuinigen op ambtenaren weer om de hoek kijken: er moet 173 miljoen euro op 'apparaatskosten' worden bespaard. Die hebben te maken met het reilen en zeilen van de ministeries.
En er komt, zoals de oppositie wilde, een extra accijns op e-sigaretten. Dat moet 75 miljoen euro opleveren. Tot slot krijgt de NPO de opdracht meer geld binnen te halen door reclame-inkomsten. Dat moet 50 miljoen euro in het laatje brengen.
De onderhandelaars reageren opgelucht op het akkoord:
Twee weken lang werd er achter gesloten deuren onderhandeld over het vertimmeren van de onderwijsbegroting door de vier oppositiepartijen (JA21, CDA, SGP, CU en) en de vier coalitiepartijen.
De oppositie kon niet leven met het plan van de coalitie om 2 miljard te bezuinigen op onderwijs. PVV, VVD, NSC en BBB hebben geen meerderheid in de Eerste Kamer en daarom hebben ze steun nodig van de oppositie. D66 zat ook in het oppositieverbond, maar viel vorige week donderdag af omdat er te weinig te halen viel.
Meerdere voorstelen
Er lagen meerdere voorstellen van de coalitie op tafel, maar de oppositie kon steeds niet leven met het bod van de coalitie. Vorige week donderdag werden de stemmingen over allle begrotingen zelfs uitgesteld omdat ze het maar niet eens konden worden.
Morgenmiddag wordt er wel gestemd over de begrotingen van alle ministeries.