Hoe er in Den Haag toch geen besluit werd genomen over de aanpak van de fatbike

Het is 11 december als de eerste geruchten klinken in de wandelgangen van de Tweede Kamer. Minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat zou eruit zijn. Hij zou van plan zijn niet alleen het gebruik van de fatbike aan banden te leggen, maar dat van alle elektrische fietsen.

Het is een voorstel dat hij meer in het algemeen ook al aan de Kamer deed tijdens een debat in september. Daar reageerde hij op het verzoek van de Kamermeerderheid die een leeftijdsgrens van 14 jaar en een helmplicht eiste voor alleen fatbikes.

Eenvoudig omzeilen

Volgens Madlener houdt zo'n aparte fatbike-categorie geen stand. Fietsproducenten kunnen door kleine aanpassingen aan het zadel, het gewicht of het frame van de fiets die 'nieuwe' categorie eenvoudig omzeilen.

Madlener wijst er op er niets voor te voelen wetgeving te maken die binnen een maand achterhaald is. De Kamer blijft voet bij stuk houden en Madlener belooft voor het kerstreces met een reactie te komen.

Maatregel alle e-bikes

Maar nu, in december, staat in een conceptbrief aan de Tweede Kamer, in handen van de politieke redactie van RTL Nieuws, dat nieuw onderzoek uitwijst dat regels alleen voor fatbikes niet uitvoerbaar zijn. En dus, zo staat er in dit concept, zal Madlener inzetten op maatregelen voor alle elektrische fietsen.

"Startpunt voor deze verdere uitwerking is een minimumleeftijd van 14 jaar en een fietshelmplicht voor bestuurders van elektrische fietsen voor de leeftijdscategorie 14-18 jaar", zo schrijft de minister. Om daaraan toe te voegen dat het ministerie in het vervolgonderzoek ook andere leeftijdsgrenzen af zal wegen.

Nattigheid

Een stevig voorstel dat veel mensen zal treffen. Desalniettemin bespreekt Madlener het in de ministerraad van vrijdag 13 december. Zijn collega's voelen nattigheid. Dit is immers iets heel anders dan wat de Tweede Kamer hem had gevraagd. Die wilde alleen de fatbike aanpakken, niet alle elektrische fietsen.

Krijg je dit zo wel door het parlement, vragen de andere ministers hem. Is er genoeg steun voor? Die vraag kan hij niet volop met ja beantwoorden. Dus krijgt hij de opdracht om eerst maar eens te bekijken of er politieke steun is voor zijn aanpak.

Zo gezegd, zo gedaan. Vrijdag na de ministerraad belt Madlener met de betrokken Kamerleden van de coalitiefracties. En wat hij daar te horen krijgt maakt hem allesbehalve blij. Want er is geen schijn van kans dat hij dit voorstel door de Kamer krijgt.

Bij de coalitiefracties heerst het gevoel dat Madlener zijn oor veel te veel te luisteren legt bij zijn ambtenaren. Die waren vanaf dag één tegen het aanpakken van alleen de fatbike. "Hij heeft de Kamerleden er volstrekt niet van overtuigd dat wat de Kamer wil, niet kan", zegt een ingewijde.

VVD Tweede Kamerlid Hester Veltman vertelt de bewindsman het volgende: "We hebben een probleem met opgevoerde fatbikes die in de steden voor levensgevaarlijke situaties zorgen, niet met scholieren die netjes op en neer naar school trappen op de e-bike. Ik wil dus dat mijn voorstel voor het aanpakken van de fatbike gewoon wordt uitgevoerd.”

Extra overleg

Bij de coalitiefracties heerst de overtuiging dat de ambtenaren op het ministerie gewoon niet willen wat de Kamer wil en daarom aan alle kanten dwarsliggen, zonder steekhoudende argumenten. "Iedereen op straat weet wat een fatbike is, maar het ministerie kan geen onderscheid maken tussen een fatbike en een gewone elektrische fiets, wat een onzin", moppert een betrokkene.

De onvrede in de Kamer over de plannen van Madlener leidt tot een extra overleg tussen de minister en de betrokken Kamerleden van de coalitie. Op woensdagavond zitten ze bij elkaar in het gebouw van de Tweede Kamer, in het restaurant waar alleen Kamerleden mogen komen.

In deze video laten we zien wat Kamerleden zeiden over een specifieke leeftijdsgrens voor de fatbike:

Madlener probeert de sfeer goed te houden door uitgebreid te vertellen over welke illegale voertuigen hij in zijn jeugd allemaal bestuurd heeft, maar het mag niet baten. De coalitie-Kamerleden maken hem onomwonden duidelijk dat hij zijn huiswerk over moet doen.

Extra onderzoek

"Barry is bang terug te moeten naar zijn ambtenaren met een boodschap die ze niet willen horen", aldus een coalitiebron. Zodoende spreken ze af nu geen knoop door te hakken. De minister krijgt tijd voor extra onderzoek.

De Tweede Kamer kan een kort briefje verwachten waarin hij zal melden dat hij er nog niet uit is en meer tijd nodig heeft. En hij zal uiterlijk voor een debat over verkeersveiligheid, februari volgend jaar, de Kamer informeren over hoe hij de fatbike wil aanpakken. Wordt, kortom, vervolgd.