Kabinet trekt tientallen miljoenen uit voor migratiedeals met andere landen

Het kabinet gaat investeren in het sluiten van migratiedeals. Daarmee wil ze voorkomen dat illegale migranten naar Nederland komen en dat mensen die illegaal in Nederland zijn vertrekken. Hiervoor trekken minister Faber (Asiel) en minister Klever (Ontwikkelingshulp) tientallen miljoenen euro’s uit per jaar. Ze willen dat geld vooral uitgeven in Noord-Afrika, Sub-Sahara Afrika en het Midden-Oosten.
De inzet is het geld te besteden aan partnerschappen met landen in die regio’s. Doel is onder andere om mensensmokkel tegen te gaan, afspraken te maken over terugkeer van migranten zonder recht op verblijf in Nederland en het versterken van grensbewaking.
Out-of-the-box
Ook kan dit geld gebruikt worden voor ‘out-of-the-box-oplossingen’, schrijven de ministers. Een voorbeeld daarvan zijn de terugkeerhubs. Dat zijn plekken in landen buiten Europa waar uitgeprocedeerde asielzoekers terug kunnen keren naar hun land van herkomst.
Nederland is in gesprek met Oeganda om te kijken of dit daar eventueel mogelijk is. Maar tot dusver zijn dat alleen nog verkennende gesprekken.
2,4 miljard bezuinigd
Het is onderdeel van de nieuwe visie op ontwikkelingssamenwerking van dit kabinet. In februari maakte minister Klever bekend dat alle Nederlandse ontwikkelingshulp voortaan rechtstreeks in het belang moet zijn van ons land.
Dat ging samen met een bezuiniging van 2,4 miljard. Nederland stopt alle projecten op het gebied van vrouwenrechten, gendergelijkheid, beroepsonderwijs en hoger onderwijs, sport en cultuur. In plaats daarvan wordt het geld ingezet voor handel en economie, veiligheid en stabiliteit en migratie. Op dat laatste punt is deze investering een eerste voorbeeld.
Bescherming
Het geld is ook bedoeld om migranten die onderweg zijn te beschermen, schrijven de ministers. "De bescherming op migratieroutes loopt in dat kader als een rode draad door de inzet, om uitbuiting, misbruik en mishandeling van migranten te voorkomen."
Het kabinet zegt deze migratiedeals te willen sluiten 'op basis van gelijkwaardigheid en wederkerigheid'. Maar op het sluiten van dit soort deals is ook flinke kritiek door organisaties als Amnesty International. Zij wijzen erop dat er ernstige risico's zijn op mensenrechtenschendingen die kunnen ontstaan na het sluiten van zo'n deal.
De ministers schijven oog te hebben voor die zorgen. Ze zeggen de afweging om wel of geen deal te sluiten zorgvuldig te zullen maken ook met het oog op mensenrechten. "Binnen een gelijkwaardige en wederkerige dialoog is er ruimte om ook zaken zoals bescherming van mensenrechten te bespreken en te adresseren. Het kabinet zoekt hier telkens naar de mogelijke ruimte'.
Het kabinet trekt voor de nieuwe aanpak tientallen miljoenen uit, oplopend tot 118 miljoen in 2029.