Gevaar nationale veiligheid: steeds meer jongeren radicaliseren online
De snelle online radicalisering van jongeren is een gevaar voor de nationale veiligheid. Dat schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het halfjaarlijkse Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland. Daarin schrijft die dienst ook dat de kans op een terroristische aanslag in Nederland reëel is, waardoor het dreigingsniveau op 4 blijft, het één-na-hoogste niveau.
De NCTV maakt zich zorgen over hoe snel jongeren radicaliseren. Zowel in jihadistische als rechts-extremistische groepen raken tieners en jongvolwassenen online betrokken bij gevaarlijke ideeën. Ze komen in contact met anderen die hetzelfde denken en worden zo steeds radicaler.
Dat kan ertoe leiden dat ze als een eenling overgaan tot geweld, zegt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jaap Aalbersberg. "Terrorisme is aan het veranderen. De afgelopen jaren zien we dat mensen niet meer in een groepje radicaliseren, maar als eenling via online platforms."
"Die online radicalisering, zeker bij jongeren, baart ons steeds meer zorgen omdat ze ook over kunnen gaan tot geweld. We zien de leeftijd van mensen die worden aangehouden steeds meer naar beneden gaan, veel jongens tussen de 13 en 18 jaar."
Reden tot zorg
Vooral jihadistische netwerken zijn actief op internet. Jongeren delen daar filmpjes en berichten die oproepen tot geweld. Ze worden vaak geïnspireerd door groepen zoals Islamitische Staat. In Europa zijn er de afgelopen tijd meerdere aanslagen geweest, bijvoorbeeld met messen of auto’s. Ook in Nederland zijn meer minderjarigen opgepakt vanwege terrorisme.
Aalbersberg: "De snelheid waarmee tieners en jongvolwassenen in zowel jihadistische als rechts-terroristische milieus online radicaliseren, geeft reden tot zorg. Daarom is de aanpak van online radicalisering cruciaal, evenals het online modereren van terroristische en extremistische inhoud door sociale mediaplatformen."
Vatbaar voor geweld en extremisme
Niet alleen jihadisme is een probleem. Ook rechts-extremistische jongeren radicaliseren online. Ze zoeken naar een doel in hun leven en komen terecht in groepen waar haat en geweld worden aangemoedigd. Deze jongeren hebben soms psychische problemen en worden snel beïnvloed. Daardoor zijn ze vatbaar voor geweld en extremisme, schrijft de NCTV. Ze zitten in meerdere chatgroepen tegelijk, wat het moeilijk maakt om ze in de gaten te houden.
The Base
Een voorbeeld die genoemd wordt in het rapport is The Base, een internationaal opererende terroristische organisatie die het 'blanke ras' verheerlijkt. Zij verspreiden propaganda in de online groepen waarin jongeren zitten, en daar rekruteren ze ook.
Zelfs 12- en 13-jarigen, schrijft de NCTV. The Base staat sinds vorig jaar op zowel de nationale sanctielijst terrorisme als op de Europese lijst van terroristische organisaties. De NCTV ziet signalen dat The Base bezig is aan een heropleving sinds het aantreden van de nieuwe Amerikaanse regering die de aanpak van rechts-extremisme minder prioriteit geeft dan de vorige regering.
Hoe was je dag op internet?
In het totaal zijn naar schatting enkele honderden Nederlanders, van wie het merendeel dus minderjarig en jongvolwassen, actief in het rechts-terroristische online milieu. Aalbersberg drukt ouders, leraren en sportverenigingen op het hart signalen te zien: "Iedereen is altijd gewend om te vragen: hoe was je dag op school? Tegenwoordig kun je veel beter vragen: hoe was je dag op internet, hoe was je dag op sociale media?"
Ook waarschuwt de NCTV voor Russische desinformatie. Die bereikt soms ook Nederlandse jongeren, vooral in extreemrechtse kringen. De invloed hiervan is nu nog klein, maar kan in de toekomst bijdragen aan meer extremisme.
Een halfjaar geleden liet de NCTV ook al weten bezorgd te zijn over online radicalisering. Dat zie je in deze video:
