Kabinet wil nieuwe ondergrens stikstof op 1 januari invoeren, maar onzeker of het lukt

Het kabinet wil de nieuwe rekenkundige ondergrens voor stikstof per 1 januari invoeren. Intussen wordt gekeken of deze maatregel ook juridisch haalbaar is. Dat heeft het kabinet besloten. Daarmee wordt de grens voor wanneer een stikstofvergunning nodig is verhoogd, zodat projecten met een kleine stikstofuitstoot makkelijker een vergunning kunnen krijgen.
Het is de uitkomst van de ministerraad van vandaag. Die duurde veel langer dan normaal vanwege gesteggel tussen VVD- en BBB-ministers over de invoering van deze zogenoemde rekenkundige ondergrens.
De demissionaire ministers in het kabinet Schoof werden het lange tijd niet eens over de verdere uitwerking van het verhogen van de grens vanaf wanneer een stikstofvergunning nodig is.
In december moet blijken of aan de voorwaarden is voldaan en dan zou de maatregel in 2026 kunnen worden ingevoerd.
Vertrouwen
BBB-Landbouwminister Femke Wiersma is er nog altijd van overtuigd dat de maatregel juridisch houdbaar is, waar de VVD-ministers in het kabinet veel waarde aan hechten. "Natuurlijk hebben ook juristen hiernaar gekeken. En als het gaat om de wetenschappelijke onderbouwing heb ik er echt vertrouwen in."
De grens wordt ingebracht in een rechtszaak, om te kijken of de maatregel ook echt standhoudt bij de rechter. "We hebben een aantal casussen op het oog waarbij dat zou kunnen", aldus Wiersma. De minister is al langer bezig met het zoeken van een rechtszaak om de grens te toetsen.
Wens BBB
Het verhogen van de ondergrens was een nadrukkelijke wens van de BBB, die de maatregel eerder dit jaar groots aankondigde. Maar critici van de hogere ondergrens, waaronder de VVD, zijn bang dat de maatregel wordt weggevaagd door de rechter.
Als dat zou gebeuren zouden opnieuw veel bedrijven alsnog hun vergunning kwijtraken, zoals eerder is gebeurd met de PAS-melders. Dit zijn zo'n 2500 bedrijven, die onder het vorige stikstofbeleid geen vergunning nodig hadden. De regering heeft toegezegd hen te helpen, maar dat is pas bij een handjevol gelukt.
Kwetsbaar
Juristen en de Raad van State uitten eerder forse kritiek op de rekenkundige ondergrens. De belangrijkste overheidsadviseur noemde het voorstel 'kwetsbaar'.
Ook ambtenaren op het ministerie van Landbouw adviseerden negatief over de invoering, maar Wiersma zette door.
'BBB en VVD halen beide succes voor eigen achterban'
"Door de rekenkundige ondergrens pas op 1 januari in te voeren behalen zowel de VVD als de BBB voor hun eigen achterban een succes", zegt politiek verslaggever Pieter Munnik. "Voor de BBB is er veel aan gelegen om, zeker met de verkiezingen voor de deur, te laten zien dat ze werk maken van hun belangrijkste dossier. De VVD stond de afgelopen weken vanuit eigen kring juist onder druk geen overhaaste beslissingen te nemen. Zo stuurde werkgeversorganisatie VNO-NCW nog een brandbrief naar het kabinet. Die vreest dat bedrijven in de problemen komen als de rechter er na invoering alsnog een stokje voor steekt."
"Door de rekenkundige ondergrens pas op 1 januari in te voeren, en alleen onder voorwaarden, denkt de VVD ook zijn achterban tevreden te stellen. Want als de nieuwe rekenkundige ondergrens juridisch overeind blijft, moet een groot deel van de stilstaande bouwprojecten weer hervat kunnen worden, en daar is beide partijen veel aan gelegen."

