Jetten vraagt Duitsland of kerncentrales langer open kunnen blijven

"Ik heb gevraagd of het technisch mogelijk is om de kerncentrales open te houden", zei Jetten, minister voor Economische Zaken en Klimaat (D66) in gesprek met persbureau Bloomberg. Een woordvoerder van het ministerie bevestigt de uitspraken van Jetten, maar benadrukt dat het geen formeel verzoek is. 

Voorraad voor de winter

Jetten vroeg het meer om alle scenario's helder te krijgen om genoeg energie te hebben de komende winter, legt de woordvoerder uit. "Net als dat wij door andere landen worden gevraagd of het niet mogelijk is om onze kolencentrales wat harder te laten draaien."

Hoe meer elektriciteit je opwekt met kern- of kolencentrales, hoe minder gas je nodig hebt, vat de woordvoerder van het ministerie in algemene zin samen. "En dus wil je gewoon weten hoe het er in je buurlanden voorstaat, want dat kan ook impact hebben op ons en daar wil je dan op kunnen inspelen."

De energievoorziening deze winter is misschien wel de grootste zorg in tal van Europese hoofdsteden omdat er minder gas uit Rusland wordt geleverd. De Russische president Vladimir Poetin straft de EU hiermee voor de sancties tegen zijn land vanwege de oorlog in Oekraïne. 

In de onderstaande video legt verslaggever Maarten Veeger uit wat Nederland voor maatregelen neemt om dit probleem op te lossen.

Vanuit politiek oogpunt snapt Wim Turkenburg, emeritus hoogleraar gespecialiseerd in kernenergie, wel dat Jetten eens informeerde bij de oosterburen. "Als de kerncentrales langer doordraaien, dan is er misschien minder gas nodig. Zij kijken ook naar Nederland: kun je Groningen niet verder openzetten." In dat opzicht is de vraag wel logisch, aldus Turkenburg.

Kan het wel?

Een logische vraag dus, maar is het haalbaar? Op dit moment zijn nog drie Duitse kerncentrales in bedrijf, deze worden voor het einde van dit jaar uitgezet. Dat is zo'n elf jaar geleden besloten door de Duitse overheid. 

Dit besluit terugdraaien is mogelijk, maar daar hangt wel een flink prijskaartje aan, denkt Turkenburg. "Dan moet er wel de wil zijn van alle kanten." 

Onvoldoende voorraad splijtstof

Een van de knelpunten die hij voorziet is dat de voorraad verrijkt uranium (die als splijtstof dient om kernenergie op te wekken) onvoldoende is om de centrales langer te laten draaien. "Wat ik heb begrepen is dat ze voor een half jaar extra voorraad hebben. Maar daarna moet de splijtstof echt worden vervangen." 

En dat moet dan wel zijn ingekocht. "Normaal heb je dat op voorraad, maar nu niet meer want ze weten al tien jaar dat ze niet langer doordraaien", zegt Turkenburg uit. 

En die wetenschap van de naderende sluiting zorgt voor nog een probleem. "Dan heb je bepaald onderhoud niet gedaan", vermoedt Turkenburg. "Dan is het de vraag of de toezichthouder dat goedvindt." 

Grote investering, weinig tijd

Normaal gesproken moet er een flinke investering gedaan worden als een kerncentrale langer in werking blijft, legt hij uit. Er zullen weinig bedrijven zijn die dat willen, als het maar voor een half jaar is. "Want de vraag is of dat wel terugverdiend kan worden." 

Energie-expert Jilles van den Beukel (HCSS) ziet dezelfde knelpunten en verwacht dat de vraag van Jetten daarom op een 'nee' zal stuiten. "Op dit moment is het te laat waarschijnlijk."

Personeelstekort

Hij noemt nog een probleem: het gebrek aan ervaren personeel. "Werknemers zijn met pensioen of gaan dat." Ook Turkenburg heeft in de afgelopen jaren gezien dat de nucleaire kennis in Duitsland 'sterk is achteruitgegaan'. "Door het besluit tien jaar geleden om ermee te stoppen, zijn mensen andere dingen gaan doen."

Achteraf gezien is dat besluit te vroeg geweest, aldus Van den Beukel. "Als je dit over zou kunnen doen, dit hele dossier, dan had je een aantal jaar geleden toch een andere afslag gekozen", zegt hij.