Chinese elektrische auto maakt opmars: 'De kaarten worden opnieuw geschud'
Binnen de Europese auto-industrie wordt met argwaan gekeken naar de opmars van Chinese fabrikanten. Bijna 8 procent van nieuw verkochte elektrische auto's in Europa is inmiddels een Chinees merk. En dat is pas het begin, verwachten analisten.
De opkomst van Chinese autofabrikanten trekt wereldwijd de aandacht. Het land had in het diesel- en benzinetijdperk geen indrukwekkende auto-industrie. De kwaliteit en veiligheid van voertuigen was ondermaats en over de grens brak geen Chinees automodel echt door. Maar in het tijdperk van de elektrische auto (EV) ziet het land zijn kans schoon en betreedt het ene na het andere Chinese automerk de markt.
Dat komt ten eerste door de binnenlandse vraag. Door de sterk gestegen welvaart bezitten veel meer mensen in China een auto. Sinds 2014 halen jaarlijks 25 miljoen Chinezen hun rijbewijs. Het aantal auto's in het land stijgt mee, en bereikte eind vorig jaar het duizelingwekkende aantal van 320 miljoen.
Veel van die nieuw verkochte auto's zijn elektrisch, iets meer dan 20 procent. Ter vergelijking: in Europa is zo'n 12 procent van de nieuwe auto's elektrisch en in de VS zo'n 7 procent. Daardoor is China nu de grootste EV-markt ter wereld: het land is goed voor bijna 60 procent van de wereldwijde verkoop. Het is een ontwikkeling die een grote impact kan gaan hebben op de Europese auto-industrie.
Samenwerken met Europese merken
Want China timmert ook over de grens aan de weg. Met eigen Chinese automerken zoals Aiways en NIO of met het aangaan van samenwerkingsverbanden met gevestigde partijen. Zo is het Chinese bedrijf Geely eigenaar van Volvo waarmee het elektrische automerk Polestar op de markt is gezet, en worden ook de elektrische modellen van Smart in China gebouwd. Het van oorsprong Britse MG is ook in Chinese handen en heeft zich vol op de productie van elektrische auto's gestort.
Het Chinese marktaandeel in West-Europa groeit zo gestaag. Chinese automerken zijn dit jaar goed voor 7,9 procent van alle nieuw verkochte elektrische personenauto's. Daarmee komen nu al meer elektrische auto's uit China dan uit die twee andere grote traditionele Aziatische autolanden, Zuid-Korea en Japan.
De Duitse automarktanalist Matthias Schmidt verwacht dat in de tweede helft van dit jaar één op de tien elektrische auto's uit China komt. "Tel daar de in China gemaakte westerse automodellen bij op, en dan komt volgend jaar bijna een op de vijf elektrische personenauto's uit China."
Moet de Europese auto-industrie zich zorgen maken over de nieuwe Chinese concurrentie? "Het is onwaarschijnlijk dat Chinese automerken een aanzienlijk marktaandeel vergaren met enkel geïmporteerde auto's", zegt analist Daniel Schwarz van investeringsbank Stifel vanuit Frankfurt. "Vooral voor de meest verkochte modellen op de massamarkt is dit te duur vanwege de logistiek en tarieven."
Chinese productie in Europa
Hij verwacht daarom dat Chinese fabrikanten hun auto's uiteindelijk in Europa zelf zullen produceren. Vermoedelijk vanaf 2025, wanneer de strengere Europese milieunorm Euro 7 gaat gelden. Hierdoor wordt de productie van vooral kleinere benzine- en dieselauto's duurder. Een goed moment om betaalbare kleine elektrische auto's in Europa aan te bieden. Zeker met het oog op 2035, wanneer alle nieuwe auto's in de EU geen CO2 meer mogen uitstoten.
Ondertussen lopen de reacties op de Chinese opmars uiteen. In de Verenigde Staten geldt een hoog invoertarief van 27,5 procent op auto's uit China. Koop je een auto uit Amerika zelf, dan zijn er juist belastingvoordeeltjes voor jou als koper. Europese landen zijn daarentegen verdeeld. Duitse automakers verkopen bijvoorbeeld veel wagens in China en zijn dus niet zo happig op handelsbarrières.
"China kan reageren met meer invoerbeperkingen", zegt analist Schwarz. "Dat is met name een risico voor Duitse premiummerken Mercedes, BMW en Porsche die luxe auto's vanuit Duitsland exporteren naar China en de VS. Invoerbeperkingen kunnen ook de opbouw van Chinese capaciteit in Europa versnellen."
Geen omslag nodig
Voor de gemiddelde consument in Nederland kan de Chinese opmars goed uitpakken. Elektrische auto's worden goedkoper zodra de prijzen voor accu's dalen. China is dominant in de productie van accu's en de verwerking van batterijmetalen. Het gevolg: Chinese auto's kunnen goedkoper in de markt worden gezet. Daarbij is er nog een ander voordeel voor nieuwe Chinese fabrikanten: ze hoeven in hun fabrieken geen omslag te maken van diesel en benzine naar elektrisch.
"Chinese autofabrikanten kunnen gemakkelijk opschalen."
"Chinese merken hebben een concurrentievoordeel door lagere loonkosten, maar vooral ook doordat ze de bevoorradingsketen voor volledig elektrische auto's al ingericht hebben en makkelijk kunnen opschalen", zegt Rico Luman, die de auto-industrie volgt voor ING. "Chinese elektrische auto's zijn gunstig geprijsd als het gaat om vergelijkbare modellen van Europese fabrikanten. Belangrijk is wel dat consumenten positief zijn over de gebruikservaring en vertrouwen hebben in de kwaliteit."
Volgens hem zal het nog wel even duren voordat Chinese EV's echt dominant zijn in de Europese autobranche. "Maar Kia laat als voorbeeld ook zien hoe snel het kan gaan in de huidige grote transitie. Europese merken maken ook slagen, maar moeten fors investeren om het tempo bij te houden. De kaarten worden wel opnieuw geschud."