Dit willen partijen met wonen: lagere huren en voorrang Nederlanders
De woningnood in ons land is groot. En dat werkt door naar andere dossiers zoals migratie en de arbeidsmarkt. Het oplossen van het tekort aan huizen is daarom een belangrijk verkiezingsthema. We hebben de standpunten van de grootste politieke partijen op een rij gezet.
Er is op dit moment een tekort van 390.000 woningen. Om dat in te lopen - en om aan de de toekomstige vraag te voldoen - moeten er tot en met 2030 pak 'em beet 900.000 woningen bij gebouwd worden. Daar zijn partijen het ook wel over eens.
Wie krijgt de regie?
Maar hoe krijg je dat voor elkaar? Wie bepaalt bijvoorbeeld waar er gebouwd gaat worden. Daar lopen de meningen flink over uiteen. De VVD wil het aan de markt overlaten: bouwers en projectontwikkelaars.
Op links willen partijen juist dat de overheid de regie neemt. De SP wil er zelfs een nieuw ministerie voor in het leven roepen. En GroenLinks/PvdA wil onder meer een speciaal woningbouwfonds. D66 wil ook een fonds, onder meer bedoeld om bestaande huizen op te toppen, om of uit te bouwen of te splitsen.
De BBB zoekt het in het versoepelen van regels voor vergunningen, waaronder het buitenspel zetten van stikstofregels met een beroep op 'groot openbaar belang'. Het versimpelen van 'belemmerende regels' is ook voor de PVV een oplossing. De twee partijen willen daarnaast Nederlanders voorrang geven bij het toewijzen van sociale huurwoningen.
Hoe hard mogen de huren nog stijgen?
Een ander groot probleem in het woondossier zijn de torenhoge huren. Vandaar dat alle partijen met plannen komen om deze te verlagen of op z’n minst te maximeren. De SP en de PVV willen dat de huren omlaag gaan in de komende jaren. De PVV stelt een verhoging van de huurtoeslag voor.
De huren verlagen gaat de meeste andere partijen te ver. Er mag best een maximum gesteld worden aan hoe hard ze nog mogen stijgen. De VVD wil de stijging van de huren afremmen, net als D66 en GroenLinks/PvdA.
De partijen zijn het vervolgens weer oneens of zo'n maximumhuur voor een deel van de vrije sector zou moeten gelden, of voor alle huurwoningen. GroenLinks/PvdA is hier voorstander van, maar D66, CDA en VVD zien hier geen heil in.
Politiek hoofdpijndossier
De huren in bedwang krijgen is ook niet het wondermiddel, want de woningmarkt is ook afhankelijk van economische ontwikkelingen. Het tekort aan personeel of dure bouwmaterialen zijn zaken waar de overheid weinig aan kan doen.
En ook migratie en de stikstofcrisis spelen een grote rol. Voor een nieuw kabinet is de vastgelopen woningmarkt nu al een hoofdpijndossier, aldus Fons Lambie, politiek verslaggever.
