Zoveel kost de publieke omroep ons dit jaar
De publieke omroep ligt onder een vergrootglas in Den Haag. De formerende partijen zijn bepaald geen grote fan. Een van de elementen in de discussie is de hoeveelheid belastinggeld die per jaar naar de publieke omroep gaat. Om hoeveel geld gaat het en wat gebeurt ermee?
Het antwoord op de eerste vraag: 1 miljard 259 miljoen en 248 duizend euro dit jaar. Hiervan wordt 181 miljoen euro terugverdiend met het uitzenden van reclames. De rest van het geld komt van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Het antwoord op vraag twee - wat er met het geld gebeurt - is wat ingewikkelder. Er is namelijk niet één publieke omroep. Integendeel. Zo zijn er landelijk opererende omroepen, maar ook regionale en lokale.
963 miljoen euro
Het grootste deel van het geld gaat naar de landelijke publieke omroep, die wordt aangestuurd door de NPO (Nederlandse Publieke Omroep). Dit jaar gaat het om 963 miljoen euro blijkt uit de begroting van het ministerie.
Dat geld wordt vervolgens over verschillende posten verdeeld, waarvan de omroepen de belangrijkste ontvangers zijn. Hieronder vallen verschillende omroepen. Die zijn weer onder te verdelen in verschillende categorieën. Er zijn twee omroepen met een specifieke taak.
De NOS is verantwoordelijk voor onafhankelijke nieuwsvoorziening, de NTR heeft als taak om programma's over kunst en cultuur en onderwijs te maken. En programma's over minderheden, jeugd en achtergrondjournalistiek.
Dure sportrechten
Een significant deel van het budget gaat naar deze omroepen. De NPO heeft dit jaar 220 miljoen euro in de boeken opgenomen voor de twee omroepen. Het overgrote deel van dat geld gaat naar de NOS.
Van de bijna 160 miljoen voor de NOS gaat vervolgens weer een groot deel naar het kopen van sportrechten, bleek eerder uit onderzoek van RTL Nieuws. Dit jaar zijn er drie grote toernooien: de Olympische Spelen, het EK voetbal voor mannen en het WK voor vrouwen. Daarom is er 18 miljoen euro extra aan budget aangevraagd door de NPO.
Naast deze twee omroepen zijn er nog omroepverenigingen. Zoals BNNVARA, KRO-NCRV en AVROTROS-PowNed. En Omroep MAX-WNL, EO en VPRO-HUMAN. Deze omroepen krijgen niet alleen geld van de NPO om programma's te maken, maar ook van leden. Daar hebben ze er allemaal minimaal 150.000 van.
Er zijn nog twee kleinere omroepen, die nog niet zo veel leden hebben: Omroep Zwart en Ongehoord Nederland. Zij hebben minstens 50.000 leden. De acht omroepen krijgen samen 257 miljoen euro.
Pluriformiteit stimuleren
Dan zitten we pas op de grofweg helft van het budget voor dit jaar. Er gaat nog eens dik 350 miljoen euro naar 'programmaversterking'. Dat geld gaat onder meer naar 'samenwerking ter bevordering van de pluriformiteit van het media-aanbod', laat een woordvoerder weten.
De NPO zelf draait op een budget van 135 miljoen euro, blijkt uit de aanvraag voor dit jaar van de NPO. En dan is er nog bijna 2 miljoen nodig voor de Stichting BVN, die zorgt dat programma's van de publieke omroep ook in het buitenland te zien zijn. Alles bij elkaar kom je dan op 966 miljoen euro. Iets meer dus dan door OCW is begroot.
Wat levert de NPO op?
Weer terug naar het totale budget voor dit jaar: de ruim 1,2 miljard euro. Bijna 1,1 miljard hiervan komt van het ministerie. Niet alles, want de NPO kan zichzelf ook voor een deel bedruipen met de inkomsten uit reclame. Die worden voor dit jaar geschat op 181 miljoen euro.
De publieke omroepen zelf meldden zich deze week ook in de discussie. Zij schrijven onder meer dat de financiering van de NPO neerkomt om 3,32 euro per Nederlander per maand. Wie rekent met de 966 miljoen euro die de NPO zelf heeft aangevraagd komt overigens uit op 4,47 euro per maand per Nederlander.
Hoe het ook zij: in ruil voor dat geld krijgt de burger tv-programma's op drie zenders, radio op zes zenders en talloze podcasts, sites en de NPO Start-app terug. En het maken ervan zorgt ook voor werkgelegenheid.
Duizenden banen
Alleen al de drie grootste omroepen en de NPO zijn samen goed voor ruim 2000 banen. De NPO alleen levert 475 voltijdbanen (fte) op. En daar houdt het niet op. De NOS had in 2022 832 fulltimers in dienst. BNNVARA 440 fte in 2022. En KRO-NCRV: 420 fte in 2022.