Overschot aan duurzaam opgewekte energie? Zo slaat GIGA Storage het op
Een belangrijke stap in de transitie van fossiele brandstoffen naar groene energie is energieopslag. Als het hard waait en de zon flink schijnt, draaien de wind- en zonneparken overuren, maar het overschot aan de opgewekte energie moet ook opgevangen kunnen worden. Daar komt GIGA Storage om de hoek kijken. Met gigantische batterijen zorgen zij voor de opslag van duurzame energie, zodat er niks verloren gaat.
Het elektriciteitsnet van Nederland zit vol, wat betekent dat er soms geen ruimte is om alle opgewekte energie op te vangen. Zeker op momenten dat er meer aanbod is dan vraag. Die opstopping van het net is een obstakel in de energietransitie. Maar windmolens stilzetten omdat de energie nergens heen kan, is natuurlijk zonde. Ruud Nijs, CEO en medeoprichter van GIGA Storage, denkt er precies zo over: “Wij willen ons steentje bijdragen en zijn hard op weg om het grootste duurzame elektriciteitsopslagbedrijf van Europa te worden.”
Van energieverspilling naar -opslag
In 2018 ontmoette Nijs zijn huidige partners Lars Rupert en Maarten Quist. Ze wilden investeren in duurzame bedrijven, maar kwamen er gaandeweg achter dat er een probleem in het netwerk van Nederland was. Nijs: “We zagen dat energieopslag de ontbrekende schakel is in de energietransitie, iets waar we destijds met een aantal specialisten zijn ingedoken.” In 2020 zetten ze hun eerst grote batterij neer en in 2022 volgende het tweede project.
Dat had wel wat voeten in aarde. “Toen wij hiermee begonnen, was er in Nederland nog niemand op zo’n grote schaal mee bezig.” Ze moesten zelf het wiel uitvinden en moesten een flink beroep op hun doorzettingsvermogen doen. “Het komt niet ‘aanwaaien'. Daar hebben we wel een lesje bescheidenheid moeten volgen, maar als je er echt voor gaat, dan geeft dat een enorm gevoel van vrijheid.” Nijs en zijn vrouw verkochten hun huis om zoveel mogelijk eigen geld in te zetten en met behulp van subsidies, crowdfunding en wat bankfinanciering kwam het eerste project van de grond.
Maar GIGA Storage denkt vooruit en ziet dat er veel meer opslag nodig gaat zijn. “Om de energietransitie mogelijk te maken, moeten we alleen al in Nederland vijftig gigawatt aan batterijen in 2050 hebben”, vertelt Nijs. “Waar we momenteel aan zitten? Minder dan één gigawatt.” Het ambitieuze bedrijf zag een grote kans toen in Delfzijl een aluminiumfabriek failliet ging. “Daar lag een hele grote aansluiting en die hebben wij samen met een stuk grond weten te krijgen.” Op die plek wordt nu gebouwd aan project Leopard: een batterij die maar liefst vijftien voetbalvelden in beslag gaat nemen.
GIGA batterijen
Hoe ziet zo’n batterij er eigenlijk uit? “Het is een grijze, stalen doos, die bestaat uit drie delen: een transformator, een omvormer en heel veel zakjes lithium.” Batterijen zwakken in de loop der jaren af. Iets waar GIGA Storage rekening mee houdt in haar plannen en financiële modellen. “Maar de batterij degradeert veel minder dan we ooit hadden gedacht. Dat is interessant, want dat maakt ons weer beter financierbaar.”
‘Het gaat niet om een broodje kaas’
Aankloppen bij de bank was voor dit gigantische project essentieel. “Ineens ging het om een investering van € 350 miljoen.” GIGA Storage ging in overleg met de Rabobank. “We zitten in een nieuwe markt met een nieuw bedrijf, dus dat is twee keer een risico. In zo’n situatie moet je wel een bank hebben die een beetje lef heeft.” En dat gaat volgens Nijs verder dan de gebruikelijke klant-leverancier relatie. “Dan heb je een partner nodig. Mensen met expertise die met jou meedenken over de vraag: hoe gaan we dit financieren en inrichten?”
Wederzijds vertrouwen is daarbij essentieel, vindt Nijs. “Het gaat niet om een broodje kaas. Zo’n ontwikkelingsproces gaat met horten en stoten. Je bent continu bezig, en soms loop je een doodlopend steegje in en moet je weer omkeren.” De ondernemer vindt het fijn om dan met een relatiemanager van de bank te kunnen sparren. Zelfs als het wel eens botst. “De bank wil logischerwijs het risico beperken, terwijl wij zo snel mogelijk vooruit willen. Dit schuurt soms en dat mag ook. Zolang beide partijen het willen oplossen en als doel hebben om samen verder te komen. Succes heeft vele vaders, om het maar zo te zeggen.”
Groengekleurde toekomst
Het succes is er zeker. Op het terrein in Delfzijl wordt 300 megawatt aan batterij neergezet. “Dat is te vergelijken met de batterijen van 16.000 stuks Tesla model Y Long Range.” Daarnaast werkt GIGA Storage in België aan een batterij van 700 gigawatt. “Dat is een bizar grote energiehub op 12,5 hectare grond. Daar moet je echt je sportschoenen aantrekken om eromheen te lopen. Projecten als deze kun je nooit alleen doen, dat doe je als team.”
Het bedrijf, dat vorige maand in zee is gegaan met de grote duurzaamheidsinvesteerder InfraVia, groeit als kool. Nijs is daar maar wat trots op: “Wij worden er gelukkig van om bij te dragen aan iets dat waarde heeft voor de aarde en de mensheid. Ik ben er zelf op latere leeftijd pas echt over gaan nadenken: wat is nou echt belangrijk en wat geeft voldoening?” Om zich heen ziet Nijs dat de jongere generatie dat besef al veel eerder heeft. “We hebben zoveel gepassioneerde jonge mensen bij ons werken die iets zinvols willen doen. Dat vind ik echt gaaf!”
Rabobank is een coöperatieve bank die gelooft in de kracht van samen. Dit houdt in dat ze naast hun financiële middelen ook graag hun kennis en netwerk inzetten om ondernemers verder te helpen. Ga naar de website om te zien wat Rabobank voor jouw onderneming kan betekenen.
Dit artikel is tot stand gekomen in opdracht van Rabobank en valt buiten de redactionele verantwoordelijkheid van RTL Nieuws.