Kinderopvang wordt nog duurder: tarieven extra verhoogd

Aan het begin van het jaar stegen de tarieven in de kinderopvang al ongekend hard door de hoge inflatie: gemiddeld met 8,5 procent, met uitschieters naar 10 procent. Normaal zou het hierbij blijven, maar nu doet een aantal organisaties daar nog een schepje bovenop.

Ruim 6 procent

De hoogte van de prijsstijgingen loopt uiteen, van 1,5 procent bij Kinderopvang Midden-Brabant tot ruim 6 procent bij SKA. Fantaziehuis verhoogt de tarieven met 2,78 procent. CompaNanny met 2,5 procent. Kinderopvang SDK verhoogt de prijzen voor dagopvang en buitenschoolse opvang (bso) gemiddeld met 4,97 procent. 

Samen hebben deze kinderopvangorganisaties ruim 200 locaties met meer dan 16.000 kindplaatsen. Eén kindplaats kan door meerdere kinderen worden ingenomen, omdat lang niet alle kinderen voltijds naar opvang gaan. In totaal krijgen de ouders van zo'n 150.000 kinderen te maken met hogere tarieven, schat Gjalt Jellesma van BOink, de belangenvereniging voor ouders in de kinderopvang.

BOink krijgt al langer signalen van ouders, soms anoniem, dat kinderopvangorganisaties hun tarieven tussentijds verhogen.

Het lastige voor ouders is dat zij de verhoging 'eigenlijk alleen maar kunnen slikken', zegt Jellesma. "Je kunt niet weg door wachtrijen op andere plekken. De positie van de ouders is nog nooit zo zwak geweest als nu."

Verhogen mag niet zomaar

Tegelijkertijd is BOink niet per se tegen de verhoging. "Vanuit Den Haag is het uurtarief waarover ouders een vergoeding krijgen maar weinig omhoog gegaan. Dat blijkt voor opvangorganisaties niet genoeg." Bovendien zijn er ook nog locaties die te maken hebben met stevige huurstijgingen, van bijvoorbeeld 14,5 procent. Dat moeten ze op de een of andere manier ook bekostigen, zegt Jellesma.

Een prijsverhoging mag overigens niet zomaar worden doorgevoerd, waarschuwt hij nog wel. De kinderopvangorganisatie moet de verhoging tijdig aankondigen en verplicht de oudercommissie om advies vragen.

Rekenvoorbeeld

De tarieven voor kinderopvang verschillen per organisatie, regio en zelfs locatie. Het is daarom lastig om in het algemeen iets te zeggen over de uurprijs die ouders in Nederland gemiddeld betalen. Onderstaande rekenvoorbeelden geven een idee van de kostenstijging waarmee ouders geconfronteerd worden.

• Bij SKA was het uurtarief voor de bso in Amersfoort eind vorig jaar 8,69 euro. Aan het begin van 2023 werd dat verhoogd naar 9,66 euro, een stijging van 11 procent. Nu komt daar een verhoging van 65 eurocent bovenop. Het nieuwe tarief is 10,31 euro - ruim 18 procent meer dan vorig jaar.
• Kinderopvang SDK (in Dordrecht e.o.) had in 2022 een tarief van 9,08 euro voor dagopvang. Dat werd begin 2023 verhoogd naar 9,76 euro, een stijging van bijna 7,5 procent. Nu komt daar een verhoging van 4,97 procent bovenop. Het nieuwe tarief is 10,24 euro - bijna 13 procent meer dan vorig jaar.

De ouders die RTL Nieuws vroeg naar een reactie op het tussentijds verhogen van de tarieven, reageren redelijk gelaten. "Ik weet niet wat ik anders kan doen", zegt een moeder met één kind op de dagopvang en twee op de bso. "Voor mijn jongste kan ik gewoon niet anders. Voor de oudsten zijn we wel echt op zoek naar een alternatief nu. Want het wordt voor ons als ouders onbetaalbaar."

"Ik heb er in principe wel begrip voor", zegt een vader met één kind op de dagopvang. "De kachel moet hier ook aan voor de kinderen. Al wordt het zo wel moeilijker voor ouders. Je kan niet zomaar zeggen, dan ga ik naar een andere opvang. Ik snap de organisatie zelf wel, dat ze kosten doorberekenen, maar ik had meer steun vanuit de overheid verwacht."

Door de hogere tarieven stijgt de eigen bijdrage van ouders aan de opvang van hun kinderen. Het maximum uurtarief waar ouders kinderopvangtoeslag over krijgen, ligt dit jaar op 9,12 euro voor dagopvang en 7,85 voor de buitenschoolse opvang. Het gemiddelde uurtarief voor kdv en bso ligt hier respectievelijk 5,2 procent en 8,5 procent boven, bleek eerder dit jaar uit onderzoek van BOink.

Het kabinet kondigde vorige week aan dat de kinderopvangtoeslag volgend jaar met 6,01 procent verhoogd wordt. Daarmee wordt (een deel van) het bovenstaande prijsverschil ingehaald. Maar het ligt voor de hand dat kinderopvangorganisaties hun tarieven per 1 januari 2024 ook weer verhogen.

De bijna-gratis kinderopvang wordt uitgesteld naar 2027. De coalitie kreeg zware kritiek op dat besluit:

Sommige organisaties sorteerden eind 2022 al voor op een tussentijdse verhoging, bij het bekendmaken van de tarieven voor 2023.

Voor de prijsstijging geven ze nu verschillende oorzaken. De reden die het vaakst wordt genoemd, is de nieuwe cao voor de kinderopvang. Per 1 april kregen medewerkers er 150 euro bruto bij en daar bovenop een loonstijging van 2 procent. Volgend jaar stijgen de lonen nog eens twee keer met 2 procent.

Uitzonderlijk

"Normaal berekenen we in juni de tarieven voor het jaar erop", zegt Karen van der Vorst, marketing en salesmanager bij kinderopvang Fantaziehuis. "Toen was het nog wachten op de cao en hebben we de stijging van de kinderopvangtoeslag als uitgangspunt genomen voor het verhogen van onze tarieven."

Begin dit jaar betaalden klanten van Fantaziehuis daardoor gemiddeld 5,58 procent meer voor de opvang van hun kinderen. En toen kwam het cao-akkoord. "Wat uitzonderlijk was, en waar we geen rekening mee hadden gehouden, was de eenmalige verhoging van het maandsalaris die in de nieuwe cao is vastgelegd", licht Van der Vorst toe.

Gecombineerd met de verhoging van 2 procent leverde dit een bijna 9 procent hoger uurloon op voor hun medewerkers. Die kostenstijging konden ze niet dragen met enkel de verhoging in januari, vandaar het besluit om nu nogmaals een tariefverhoging door te voeren.

"Gelukkig krijgen we vooral veel begrip van ouders", zegt Van der Vorst. "Uiteindelijk zouden wij dit liever ook niet willen. Uiteraard hebben we gewogen: welk deel van de kosten kunnen we zelf nog dragen, wat berekenen we door? Zo zijn we nu op 2,78 procent verhoging gekomen."