(Ex-)partner of familielid is dader bij 4 op de 5 gedode vrouwen
Vorig jaar zijn er meer slachtoffers gevallen door moord of doodslag dan in 2021. Bij vrouwelijke slachtoffers is opvallend dat de dader in vier op de vijf gevallen een (ex-)partner of familielid is.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft een jaarlijkse rapport gepubliceerd over het aantal mensen dat om het leven gebracht is. In 2022 werden 142 mensen gedood. Dit zijn 16 slachtoffers meer dan in 2021, een toename van ruim 12,5 procent. De meeste slachtoffers vielen in Rotterdam.
Door een familielid
De toename deed zich vooral voor onder vrouwelijke slachtoffers. Zij werden vaak in hun eigen woning met een steekwapen of door wurging omgebracht.
In de periode 2018 tot en met 2022 had de politie bij 99 procent van alle vrouwelijke slachtoffers, een vermoedelijke dader of dader in beeld. Zes op de tien werden in die periode door hun partner of ex-partner omgebracht. Bij vrouwen tussen de 20 en 60 jaar was dit driekwart. Eén op de vijf vrouwen werd door een familielid om het leven gebracht.
De grafiek hieronder laat de relatie zien van de slachtoffers van moord en doodslag met de (vermoedelijke) dader bij mannen en vrouwen:
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Volgens Nelleke Westerveld, deskundige partnergeweld Movisie, worden meer vrouwen vermoord door een partner nadat ze de relatie met hem hebben verbroken. "Soms geven vrouwen aan dat ze uit angst niet weg durven gaan," zegt ze. "Weggaan kan een aanleiding zijn voor ernstiger geweld."
Dit overkwam Willeke. Haar man was dominant en werd steeds bezitteriger, en verbaal agressief. Hij vermoordde haar nadat zij haar koffers gepakt had en had besloten te willen scheiden. In de onderstaande video vertelde haar zus Roza het verhaal aan RTL Nieuws:
Ondanks de toename van het aantal moorden op vrouwen door een partner of ex-partner, worden deze moorden niet als femicide bij het CBS geregistreerd. In een eerder interview met RTL Nieuws sprak de woordvoerder van Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, van een 'zichtbaar gewelddadig patroon' tegen vrouwen. "Media en het CBS zouden de term femicide moeten gebruiken, zodat het 'gewelddadige patroon' duidelijk in kaart kan worden gebracht."
De definitie femicide
Atria definieert femicide als: geweld op grond van iemands gender, geslacht, genderidentiteit, seksuele oriëntatie of genderexpressie. Vrouwen en mensen van de LHBTI-gemeenschap zijn hier vaker slachtoffer van.
Bij femicide tegen vrouwen is vaak sprake van een machtspositie van de man, of oefent de man controle uit op de vrouw. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een vrouw die niet uit een onveilige relatie kan ontsnappen. Als een relatie toch over is, loopt een vrouw nog meer risico om slachtoffer te worden van geweld.
Relatief weinig
Er is dus een toename te zien in het aantal, maar toch vallen relatief weinig moord- of doodslagslachtoffers in Nederland in vergelijking tot andere landen. In landen zoals Rusland, Oekraïne, Letland en Moldavië was het aantal moorden in 2021 het hoogst, tussen drie en zeven slachtoffers per honderdduizend inwoners.
Op Europees niveau behoort Nederland met Italië, Noorwegen en Spanje tot de landen met relatief weinig moorden.