Terugverdienen zonnepanelen duurt langer, zijn ze nog wel rendabel?

Het was al even bekend: de voor zonnepanelenbezitters lucratieve salderingsregeling wordt afgebouwd. Nieuw is dat nu ook energieleveranciers met regelingen komen waar bezitters van zonnepanelen niet blij van worden. Wat is er aan de hand? Blijft de investering wel rendabel?
Al dat nieuws rond zonne-energie heeft eigenlijk allemaal te maken met één fenomeen: bezitters van zonnepanelen mogen de energie die zij leveren op een later moment gebruiken. Het mogen wegstrepen op de jaarnota van de zonne-energie tegen de energie die je op een ander moment van het net haalt noemen we salderen.
Als je met kerst gaat gourmetten, dan mag je de zonne-energie van een zomerse dag dus opmaken. Dat de energie duurder is als de zon niet schijnt, daar merk je als gebruiker dus niets van. Mensen zonder panelen wel: de kosten die de energiemaatschappij kwijt is aan deze salderingsregeling, worden doorberekend in de energieprijs.
Nu is het zo dat deze lucratieve salderingsregeling waarschijnlijk gaat verdwijnen, zo is in de Tweede Kamer al besloten. Eerder schreven we al wat dat betekent voor de terugverdientijd.
Nadelige regelingen energiemaatschappijen
Maar er is nog iets. Het verdwijnen van de salderingsregeling gaat op z'n vroegst pas over anderhalf jaar in en bovendien: niet in één keer maar stapsgewijs. Het lijkt erop dat energiemaatschappijen dit allemaal te lang vinden duren. Intussen krijgen ze steeds meer klanten die zonne-energie terugleveren en die moeten ze die dure salderingsregeling aanbieden.
Daarom komen maatschappijen met allerlei regelingen die bedoeld lijken om klanten zónder zonnepanelen te strikken of vast te houden. Die regelingen zijn nadelig voor de zonnepanelenbezitters. We vatten ze in het kader hieronder samen.
Dit zijn de maatregelen van energieleveranciers
Vooral Vandebron heeft veel zonnepanelenbezitters in het klantenbestand. De energieleverancier gaat een heffing opleggen deze groep van zo'n 10 of 20 euro per maand. Het gaat om onbalanskosten: dat zijn kosten die gemaakt moeten worden omdat het net soms uit balans is en een dure gascentrale dan het werk moet overnemen.
Ook andere energiemaatschappijen hebben regelingen getroffen. Wie netto veel energie verbruikt, vooral klanten zonder panelen, krijgt van sommige leveranciers een 'cashback', geld terug dus. Zonnepanelenbezitters hebben dit voordeeltje niet.
Dan zijn er ook nog energieleveranciers waar alleen klanten zonder panelen meerjarig contracten mogen afsluiten.
Tot slot is er nóg een maatregel die alle maatschappijen al lang toepassen: de terugleververgoeding wordt steeds lager. Klanten die meer terugleveren dan ze energie verbruiken (lees: salderen) krijgen steeds minder euro's voor hun kilowattuur: vaak minder dan 10 cent, een paar jaar geleden was dit nog het dubbele.
De grote vraag is nu: is het nog wel aantrekkelijk om zonnepanelen te nemen met al deze regelingen? Er zijn een aantal factoren die invloed hebben op de terugverdientijd. We gaan de belangrijkste vijf langs:
1. De terugleververgoeding
Dit jaar en volgend jaar mag je nog salderen. Over de energie die je (straks) niet kunt salderen, krijg je een terugleververgoeding. Op dit moment is die zo'n 9 cent. Ook in de berekening hieronder van Milieu Centraal wordt 9 cent aangehouden voor de komende jaren. De terugverdientijd van 10 zonnepanelen komt dan uit op acht jaar.
Wordt de teruglevergoeding lager? Dan is de terugverdientijd langer.
De kans is ook dat het tarief juist omhoog gaat, de energiemaatschappijen zijn immers steeds minder geld kwijt aan het salderen. Minister Jetten van Klimaat en Energie zei eerder voornemens te zijn het wettelijk minimum vast te stellen op 80 procent van het kale leveringstarief.

2. Prijs zonnepanelen
Wat doet de prijs van zonnepanelen? In de berekening hierboven is uitgegaan van 7500 euro voor 10 zonnepanelen (exclusief btw, inclusief installatie en omvormer, panelen van 400 wattpiek).
Mensen die meedoen met een collectieve aankoop bij Vereniging Eigen Huis krijgen gemiddeld 15 procent korting. Dat scheelt ruim duizend euro. Op dit moment is die korting nog een stuk hoger. Leden kunnen nu voor 4580 euro tien panelen krijgen, inclusief installatie en omvormer. Dit kan aanzienlijk schelen in de terugverdientijd van de zonnepanelen.
3. Zelfgebruik
30 procent van de zonne-energie gebruik je direct zelf. Dat is de winst die je sowieso hebt, anders had je de dure energie van het net moeten gebruiken. Hoe meer je die zonne-energie direct zelf gebruikt, hoe interessanter het wordt. Voor elke kWh die je zelf gebruikt, spaar je 25 cent uit. Voor elke kWh die je ongesaldeerd teruglevert, krijg je 9 cent.
Heb je een warmtepomp? Laat die dan zoveel mogelijk draaien als de panelen energie leveren. Een buffervat kun je als batterij gebruiken. Een elektrische auto? Stekker 'm vooral overdag in. Er zijn mensen die het tot kunst hebben verheven om zoveel mogelijk apparaten te laten draaien op eigen zonne-energie. In dit artikel lees je meer tips daarover.
4. Heffing energiemaatschappij
Komt de energiemaatschappij met een heffing voor het terugleveren? Dat verandert de zaak. Bij Vandebron gaat om zo'n 10 of 20 euro per maand. Een consument die jaarlijks tussen de 2000 en 3000 kilowattuur bruto stroom teruglevert, betaalt per maand 21 euro aan vaste terugleveringskosten, berekende Solar Magazine.
Hieronder kun je zien wat dit ongeveer betekent voor de terugverdientijd van 10 zonnepanelen voor 7500 euro. Die loopt op naar 13 jaar tot (2036).
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
5. De stroomprijs
Wie de afgelopen jaren zonnepanelen op het dak had, was spekkoper. De stroomprijs lag zo hoog, dat deze mensen een hoop geld uitspaarden. De panelen werden zo sneller terugverdiend.
Bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal gaan ze er in de voorbeeldberekening vanuit dat de prijs per kWh in 2024 op 50 cent ligt. Daarna daalt-ie tot 25 cent in 2030. Daalt de prijs harder? Dan duurt het langer tot je panelen zijn terugverdiend.
Bij Vandebron hebben ze de energieprijs kunnen verlagen. "Dat komt omdat de terugleverheffing ze geld oplevert en ze dit verdelen onder de klanten", zegt Mariken Stolk van Milieu Centraal. Dat levert dus een dubbel nadeel op voor klanten die terugleveren.
Conclusie? Het is een 'lastig verhaal'
Het wás al ingewikkeld om de terugverdientijd van zonnepanelen uit te rekenen, maar met de veranderende prijzen en regelingen van energiemaatschappijen is steeds moeilijker hier uitspraken over te doen.
Mariken Stolk van Milieu Centraal merkt dat mensen in de 'wachtmodus' zitten als het gaat om de beslissing om zonnepanelen te nemen. "En dat begrijp ik ook. Met die heffingen is het een lastig verhaal om mensen een advies te geven. Aan de ene kant zeggen we: het is een hele onzekere situatie. Aan de andere kant willen we mensen er ook op wijzen dat ze nu nog kunnen profiteren van de salderingsregeling."
Ze heeft nog wel twee adviezen: "Wat vooral uitmaakt is hoeveel je zelf gebruikt van de stroom die je opwekt. Hoe meer je zelf direct gebruikt, hoe gunstiger het plaatje wordt. Óók met die heffing van Vandebron. Die heffing pakt dan lager uit omdat je minder teruglevert."
Ook adviseert ze mensen die zonnepanelen nemen: wek niet meer op dan nodig. "Als je onder je geschatte jaarverbruik blijft, is dat het meest gunstig."