Gaat de energierekening omlaag als Poetin de gaskraan opendraait?
President Vladimir Poetin heeft aangekondigd dat de Russen meer gas aan Europa willen leveren, wanneer ze hun eigen reserves op orde hebben. Naar verwachting is dat over een paar weken al. Zorgt dat ook voor een lagere gasprijs en energierekening voor ons? Experts zijn er nog niet over uit. "Eerst zien, dan geloven."
Na de toezegging van Poetin was direct een daling te zien, zegt onder meer Hans van Cleef, econoom van ABN Amro. Anderen waarschuwen dat we niet te vroeg moeten juichen. "Eerst zien, dan geloven. Het moet eerst écht gebeuren", zegt Jilles van den Beukel, energiespecialist The Hague Centre for Strategic Studies.
Maar de signalen zijn goed, ook hij nam een daling van de gasprijzen waar na de bekendmaking van Poetin. "En er is verder geen ander nieuws dat de prijsdaling kan veroorzaken", erkent Van den Beukel.
Meer factoren dan alleen Rusland
Toch blijft Van den Beukel gematigd. "De prijzen zijn niet meer zo hoog als begin deze maand, maar nog wel tien keer zo hoog als vorig jaar zomer." Daarbij is Rusland niet de enige component die maakt of de gasprijs stijgt. "Dat gaat wel om vijf of zes factoren. Onze voorraden zijn krap, hoe is dat eind februari?" zegt Van den Beukel, doelend op de tijd dat het grootste deel van de winter achter de rug is.
Verder spelen nog meer zaken mee, zoals het energietekort in Azië, het feit dat we minder gas uit Groningen halen, en dat onze voorraden krap zijn door een koud voorjaar. "Tussen de 35 en 40 procent van het Europese gas komt uit Rusland", legt de energiespecialist uit.
De kans is dus aanwezig dat de gasprijs gaat dalen als Rusland over de brug komt, maar wat we daarvoor kopen, is nog allerminst duidelijk. Als er een strenge winter is, waardoor de voorraden dalen, kan er zo weer paniek op de markt ontstaan. "Prijzen zijn gebaseerd op verwachtingen, wat je denkt dat er gaat gebeuren", licht Annelies Huygen toe. Zij is hoogleraar Ordening Energiemarkten aan de Universiteit Utrecht en onderzoeker bij TNO.
Wat betekent het voor de consument?
Helaas, dat blijft nog even onduidelijk. De tarieven van de meeste variabele contracten worden 1 januari weer vastgesteld. Ruim 40 procent van alle consumenten heeft zo'n variabel contract. Die tarieven worden binnenkort bekend gemaakt.
Vattenfall, één van de grootste energieleveranciers, zei eerder dat ze zo lang mogelijk wachten, in de hoop dat de prijzen nog wat dalen. Dat de prijzen gaan stijgen ten opzichte van deze zomer, staat volgens experts wel vast.
De gasprijzen dalen op dit moment dan wel wat, maar zijn nog steeds flink hoger dan begin dit jaar of dan vorig jaar. Op de markt in Europa kost een megawattuur gas vandaag zo'n 80 euro. Een stuk minder dan het record van 116 euro begin oktober, maar nog steeds bijna 4,5 keer zoveel als de prijs begin dit jaar. Of we volgend jaar weer voor de 'oude' prijs een energiecontract kunnen afsluiten? Alleen de tijd zal het leren.