Van minuut tot minuut: Esther zat 16 uur vast op Schiphol na vlucht uit Zuid-Afrika

Esther is fotograaf en was voor wat klussen in Zuid-Afrika, waar deze week een nieuwe mutant van het virus aan het licht kwam. "Ik was volledig gevaccineerd en ik reisde vanuit Kaapstad. Daar was weinig van het virus te merken. Ik zat niet in een risicogebied en heb tijdens mijn reis bijna geen andere mensen gezien."

Op het vliegveld in Kaapstad moest ze donderdagavond voor haar terugreis een (kopie van een) QR-code laten zien. Er werd goed gecontroleerd, vertelt Esther. Even later stapt ze in het vliegtuig. Rond 00.20 (lokale tijd, in Nederland is het dan 23.20) vertrekt het vliegtuig met Esther en ongeveer 300 andere passagiers richting Nederland. Pas elf uur later wordt duidelijk wat de passagiers te wachten staat.

10.30 - Het vliegtuig landt op Schiphol en de telefoons beginnen te rinkelen.

Esther vliegt businessclass. De man die naast Esther zit krijgt een sms'je met een onheilspellende boodschap.

"Hij zei tegen me dat onze vlucht in quarantaine moest. Dat vond ik heel raar om te horen. Wij wisten toen nog allemaal van niets, maar ook de gezagvoerder en het personeel konden ons nog niets vertellen. Iedereen was verrast en niemand kon ons iets uitleggen, maar de crew was wel heel vriendelijk", legt Esther uit.

12.00 - Het vliegtuig is weliswaar geland, maar staat nog altijd op de landingsbaan, ver weg van het vliegveld zelf.

"Nog steeds kregen we geen informatie van het personeel in het vliegtuig", vertelt Esther. "Het enige dat we meekregen is de informatie die we zelf lazen op gewone nieuwswebsites. De GGD, de KLM of het vliegtuigpersoneel wisten mij minder te vertellen over de situatie dan mijn moeder, met wie ik appte."

Het vliegtuig mag nog steeds met niets of niemand contact hebben. "Er was alleen water, al het eten was op en we kregen ook niets. Het leek erop alsof er niet echt een plan was, alsof niemand van de crew wist hoe ze met de situatie moest omgaan."

14:30 – De inzittenden mogen het vliegtuig eindelijk verlaten en worden in bussen naar terminal G gereden. 

"Veel mensen waren aan het klagen. Dat is niet zo gek. De vlucht duurde elf uur. Ikzelf zat businessclass, dus ik had het nog best goed, maar mensen in economyclass hadden elf uur reizen erop zitten. Ze zaten continu erg dicht op elkaar", legt Esther uit.

Volgens Esther staan de mensen ook in de bussen dicht op elkaar. "Echt hutje mutje. Dat was hartstikke krom. Ik dacht: ik heb het virus waarschijnlijk niet opgelopen, maar als iemand het in deze bus het wél heeft, dan is dat vragen om besmettingen."

14.40 – De passagiers worden naar een wachtruimte in de terminal geleid. De crew van het vliegtuig gaat niet mee naar binnen. 

"Er stonden allemaal stoeltjes en kleine bankjes. Vervolgens was het wachten. Iedereen ging meteen in een rij staan omdat er getest ging worden, maar dat zou nog heel lang gaan duren, bleek achteraf. We zaten en stonden ook echt heel dicht op elkaar."

17.00 - Het testen begint. 

"Mondjesmaat dan, want het ging heel traag. Er werd her en der geduwd, want niemand wilde zijn plek in de rij opgegeven en iedereen wilde zo snel mogelijk getest worden. Ikzelf bleef zitten op mijn stoel. Ik wilde mijn plek niet opgeven. Sommige mensen stonden ik weet niet hoe lang op hun benen. Er was al die tijd geen eten en informatie. Ik had echt heel erg honger. Rond vijf uur kreeg ik ook eindelijk een blikje cola en een broodje. Iedereen gaf het eten aan elkaar door."

17.30 - De sfeer wordt steeds grimmiger. Mensen worden onrustig en staren de marechaussee aan, die alle uitgangen bewaken. 

"Een man kreeg bonje met de marechaussee. Er begonnen steeds meer van dat soort opstootjes te ontstaan. Mensen waren snel geïrriteerd en in de rij om te testen werd steeds harder getrokken en geduwd. Sommige mannen stonden op en namen de leiding. Die werden ook echt boos en dwongen het personeel om hun bazen te bellen. Ze wilden dat iemand zich over ons ontfermde. Dat gebeurde maar niet." 

Volgens Esther hadden de passagiers het koud en hadden ze nauwelijks dekens. "We kregen ongeveer 30 dekens voor 300 man. Een medewerker van de GGD bij wie ik mijn beklag deed, gaf toe dat we gelijk hadden. Maar hij kon er zelf ook weinig aan doen, zei hij."

18:00 - Esther gaat in de rij staan om te testen.

Het wordt duidelijk dat alle passagiers de uitslagen ongeveer tegelijkertijd gaan krijgen. Esther krijgt ook slachtofferhulp aangeboden. 

"Dat vond ik raar. Ik had liever eten gehad. Vervolgens was het wachten geblazen. We wisten niet wat ons te wachten stond." Later blijkt dat het vooral een kwestie van wachten is. De uitslagen laten namelijk veel langer op zich wachten dan eerder werd gemeld.

01.00 – Een arts van de GGD komt uitleg geven over de situatie en het virus.

Het einde lijkt in zicht. Volgens Esther gaat het 'nu heel snel allemaal'. "Eindelijk kregen we geleidelijk de uitslagen, naast warme dekens en broodjes."

02.30 - Esther krijgt haar uitslag: negatief. Ze mag naar huis. 

"Toen werd eigenlijk pas duidelijk hoeveel mensen het virus hadden. Eerst zag je dat plukjes mensen in een hoek werden geplaatst. Dat waren de mensen die positief waren getest. Zij moesten de zaal een voor een via een andere deur verlaten. Als ze geen eigen vervoer hadden, werden ze met busjes van het Rode Kruis naar een hotel geleid waar ze in quarantaine moesten."

Esther heeft uiteindelijk 16 uur vastgezeten op Schiphol. "Ik was helemaal kapot. Ik had een dag lang nauwelijks geslapen. Er was zoveel onduidelijkheid nog. Mensen werden ook echt ongeduldig. We moesten eigenlijk nog wachten op een formele testuitslag, maar het personeel wist iets van een bewijs af te drukken waardoor we alsnog mochten gaan." 

12.00, de volgende dag - Esther, thuis in quarantaine, krijgt haar testuitslag via de mail.

Ze is blij dat ze niet op die mail hoefde te wachten op Schiphol. "Ik moet nog vijf dagen in quarantaine, daarna moet ik me laten testen. Dan ben ik weer 'vrij'. Maar ik ben heel bang dat ik alsnog positief test straks. Als dat zo is, komt dat waarschijnlijk door de situatie op het vliegveld", besluit Esther.