'De vraag is: stopt het bij Marc Overmars of zit het in de cultuur van Ajax?'

Op dit moment is nog weinig bekend over de ongepaste berichten die Marc Overmars als directeur voetbalzaken van Ajax aan vrouwelijke collega's gestuurd heeft. Gisteravond laat werd zijn vertrek door Ajax bekend gemaakt.

Olfers, hoogleraar sport en recht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, zegt daarover: "De vraag is of er onderzoek is gedaan naar de aard en omvang van zijn gedrag. Ook belangrijk: is er onderzoek gedaan naar de cultuur bij Ajax? Houdt het hiermee op nu Overmars is vertrokken, of niet?"

Langere periode

Overmars heeft volgens Ajax 'gedurende een langere periode' grensoverschrijdende berichten gestuurd aan meerdere vrouwelijke collega's. 

'Ik schaam me kapot', is de reactie van Overmars in het statement van Ajax. Vorige week werd hij geconfronteerd met meldingen over zijn gedrag. "Helaas realiseerde ik me niet goed dat ik hiermee grenzen heb overschreden, maar dat werd me deze dagen wel duidelijk." Ook biedt Overmars zijn excuses aan. 

Marjan Olfers noemt de zaak-Overmars in één adem met het schandaal rond The Voice, waarin Ali B, Marco Borsato en Jeroen Rietbergen een hoofdrol spelen. "Veel organisaties zijn sinds #Metoo en The Voice aan het kijken hoe ze het zelf hebben geregeld. Hebben we een veilige werkomgeving? Is het bij ons veilig om een melding te doen?"

Afhankelijk van je job

Hoe veilig het ook is, als er sprake is van een machts- en afhankelijkheidsrelatie zoals bij Overmars is het voor een werknemer heel lastig zo'n melding te doen, zegt Olfers. "Je bent afhankelijk van je job. Tegen je baas opstaan is lastig. In deze omgeving misschien nog wel lastiger. Er is niet een tweede Ajax waar je kunt gaan werken." 

Olfers was in 2011 en 2012 lid van de raad van commissarissen van Ajax. Ze heeft toen nooit meldingen gehad van grensoverschrijdend gedrag, zegt ze, maar benadrukt dat dit inmiddels wel tien jaar geleden is. "De laatste tien jaar zijn er meer vrouwen bij gekomen bij Ajax, kijk alleen maar naar het vrouwenelftal. Daarmee komt een cultuurverandering tot stand." 

NRC deed al onderzoek naar Ajax

Journalisten van NRC waren al langer bezig met onderzoek naar de omgangscultuur bij Ajax. De krant heeft aangekondigd vandaag hierover verhalen te publiceren. 

Bij Ajax is 26 procent van de medewerkers vrouw. In het laatste jaarverslag van Ajax staat dat de club een protocol 'ongewenste omgangsvormen' heeft, een klachtenregeling en drie vertrouwenspersonen. 

Profclubs hebben een meldplicht als het gaat om grensoverschrijdend gedrag, zegt de KNVB. Na een melding volgt een onafhankelijk onderzoek door het Instituut voor de Sportrechtspraak. Dat instituut zegt tegen RTL Nieuws dat het nog geen melding van Ajax heeft ontvangen.

Daarnaast zijn bij het Openbaar Ministerie op dit moment geen aangiftes bekend, zegt een woordvoerder tegen RTL Nieuws.

'Erkenning is belangrijk'

Dat is niet vreemd, weet Marjan Olfers uit ervaring. Ze deed eerder ook onderzoek naar misstanden in het turnen. Veel slachtoffers willen hun negatieve ervaringen juist niet juridisch maken. "Ze willen vaak eerst erkenning voor het leed en de erkenning dat het onfatsoenlijk en grensoverschrijdend gedrag was. De betrokkene aan de kant te zetten, is soms ook niet eens het doel. Het is belangrijk dat Ajax zegt: we accepteren het gedrag niet, we zien jou en we zien het leed dat je is aangedaan."