Oekraïne zet druk op Nederland

Slepers weigeren omstreden schip met Russische gasolie Amsterdam binnen te loodsen

Door Malini Witlox··Aangepast:
© Getty Images.Slepers weigeren omstreden schip met Russische gasolie Amsterdam binnen te loodsen
RTL

Het omstreden schip Sunny Liger met een lading gasolie uit Rusland, kan vooralsnog niet aanmeren in de Amsterdamse haven. Het schip dat gisteren vlak bij Rotterdam lag, is 's avonds richting Amsterdam gevaren. Daar ligt het al uren voor de kust afgemeerd. Slepers en loodsen weigeren om het schip de haven in te begeleiden.

De slepers maken zich zorgen om de veiligheid. Door de publieke commotie over het schip zou het kunnen dat demonstranten rond de sluis gaan hangen of in het water springen.

De diverse partijen, onder wie het Havenbedrijf, hadden zowel vanochtend als vanmiddag een spoedoverleg. 

Als bestemming van het schip staat de terminal van het bedrijf Evos in de Amsterdamse Afrikahaven genoteerd. Bij Evos was niemand bereikbaar voor een reactie.

Rond de mogelijke komst van het schip is ophef ontstaan vanwege de Russische lading. Er gelden vanwege de oorlog in Oekraïne sancties tegen Rusland. Formeel is hier echter niks aan de hand, er is een uitzondering op sancties voor brandstof en voedselproducten. Bovendien vaart het schip niet onder Russische vlag maar onder de vlag van de Marshall Eilanden.

Verzoek van ambassade

De Oekraïense ambassade in Nederland heeft echter een verzoek ingediend bij de Nederlandse regering om het 'onmiddellijke vertrek' te eisen van het schip. "Nederland, wiens steun Oekraïne zeer op prijs stelt, mag geen veilige haven worden voor vuile Russische olieplannen", stelt de ambassade in een verklaring.

Ook doet Oekraïne een beroep op de havenarbeiders in Amsterdam en de rest van Nederland: "Volg je Zweedse collega's. Blijf van de Sunny Liger af", zo klinkt het. "Weiger zijn lading te lossen. Word niet medeplichtig aan immorele handel die de moorden op onschuldige Oekraïense vrouwen en kinderen financiert."

Zaterdag hebben PvdA en de partij van Pieter Omtzigt Kamervragen ingediend bij minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken. De Tweede Kamerleden willen onder meer weten of de minister contact heeft gehad met de bedrijven die de olie willen kopen en wie dat zijn.

In Zweden geweigerd

De Sunny Liger was eerder onderweg naar Zweden maar werd daar geweigerd. Dat kwam niet omdat de Zweedse autoriteiten het schip weigerden, maar omdat de Zweedse havenarbeiders zich verzetten tegen het aanmeren.

De Nederlandse vakbond FNV deed, toen het schip daarna koers zette naar Nederland, een oproep om het ook hier te weigeren. Het lag gisteren vanaf 12.00 uur voor de kust bij Rotterdam, waar het volgens de vakbond eerst van de aankomstlijst afgehaald was en er later weer opgezet was. Toch mocht het de haven niet in, na druk van de vakbond, zo stelt FNV Havens.

Gaan de sancties de oorlog tegen Rusland stoppen? Jullie kijkersvragen beantwoord
Lees ook

Gaan de sancties de oorlog tegen Rusland stoppen? Jullie kijkersvragen beantwoord

Niet aanmeren

"In Zweden hebben de havenarbeiders het fatsoen om het schip te weigeren en het zou van VOC-mentaliteit getuigen als Nederland het schip wel laat aanmeren. Het schip is geen normale klant van de Rotterdamse haven en ik roep de havenarbeiders dan ook op om daar met hun poten van af te blijven", aldus vakbondsleider Niek Stam van FNV Havens gisteren.

Daarna zette het schip rond zeven uur koers richting Amsterdam.

"We hebben gisteravond laat nog allerlei partijen in de Amsterdamse haven verzocht om het schip niet te laten aanmeren en niet te behandelen", zei vakbondsbestuurder Asmae Hajjari van FNV Havens vanochtend.

Spoedoverleg

"Dat is gelukt, de partijen hebben rond middernacht besloten het schip buiten de haven voor anker te laten liggen. Het wordt niet naar binnen gesleept."

Vanochtend en vanmiddag is uren lang overlegd met onder meer het Havenbedrijf Amsterdam en maritieme diensten zoals slepers (Svitzer) en loodsen. Daarna zou duidelijk moeten worden wat er moet gebeuren met het schip. Wegsturen, voor de kust (buiten de zeesluis IJmuiden) voor anker laten liggen of laten aanmeren.

Slepers weigeren

"De slepers die bij Svitzer werken en die zijn aangesloten bij FNV Havens hebben bij dat overleg laten weten dat ze het schip niet willen binnenhalen", aldus Hajjari.

Het personeel van Svitzer sluit zich volgens de vakbond aan bij de FNV-omroep en maakt zich bovendien 'zorgen rond de veiligheid van het schip'.

"Door de publieke commotie over het schip met een lading gasolie uit Rusland zou het bijvoorbeeld kunnen dat demonstranten rond de sluis gaan hangen of in het water springen. De havenmeester moet een inschatting maken over het gevaar. Dat doet die echter pas als het schip een formeel verzoek indient om aan te mogen leggen in de haven.

Aanmelding nog niet binnen

Schepen die de haven van Amsterdam in willen varen, moeten zich vooraf aanmelden bij de Havenmeester. Die aanvraag moet idealiter drie dagen vooraf ingediend worden, maar dat mag ook korter zijn, aldus het havenbedrijf. 

De aanvraag was zaterdag rond 12.45 uur nog niet ingediend. "Zodra die binnenkomt, hebben we weer overleg met alle partijen. Daarbij wordt dan dus weer gekeken naar de veiligheid op dat moment en naar de vraag of de slepers wel mee willen werken." 

"De slepers zullen dat niet doen", aldus FNV Havens. Bij Svitzer was niemand bereikbaar voor commentaar

Lees meer over
Havenbedrijf AmsterdamFNVScheepvaartOorlog in OekraïneSancties