Veel faillissementen bij bedrijven met coronasteun: 'Wees soepeler met terugbetalen'
In de eerste drie maanden van dit jaar was bijna de helft van alle faillissementen bij bedrijven met coronasteun. Het gros van deze ondernemingen maakte gebruik van de mogelijkheid tot belastinguitstel, wat mogelijk was tot 1 april. Wat verder opvalt zijn de tienduizenden ondernemers die zelf de stekker uit hun bedrijf trokken.
Van januari tot en met maart zijn 390 Nederlandse bedrijven deels of volledig failliet gegaan, wat neer komt op 488 faillissementen. Daarvan was bijna 44 procent bij een bedrijf dat in de tweede helft van 2021 gebruikmaakte van coronasteun, blijkt uit een analyse van het Centraal Bureau voor de Statistiek in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.
De meest voorkomende steunmaatregel is belastinguitstel. Van de 390 bedrijven die (deels) bankroet gingen had 39 procent aan het einde van 2021 een openstaande belastingschuld omdat zij uitstel hadden aangevraagd vanwege de coronacrisis. Hiermee was op dat moment een openstaand bedrag gemoeid van 59 miljoen euro, al weet het CBS niet of bedrijven voor hun faillissement in 2022 mogelijk nog belastingbetalingen hebben gedaan, of dat een eventueel niet failliet verklaard onderdeel van een bedrijf dit alsnog kan voldoen.
De andere twee grote steunmaatregelen waarvan de (deels) gefailleerde bedrijven gebruik maakten waren NOW-steun (bijna 10 procent kreeg deze loonsubsidie) en TVL-steun (ruim 5 procent ontving een tegemoetkoming voor vaste lasten).
Ruim 45.000 opheffingen
Ondertussen is het aantal faillissementen nog altijd historisch laag, zegt CBS-onderzoeker Marjolijn Jaarsma tegen RTL Z. "Dat is al zo sinds de coronacrisis, maar begint nu beetje bij beetje op te lopen."
Jaarsma wijst op opvallende stijging in het aantal ondernemers die zelf de stekker uit hun bedrijf hebben getrokken. "Dat aantal opheffingen kwam in het eerste kwartaal van 2022 uit op ruim 45.000, bijna 50 procent meer dan in het hetzelfde kwartaal een jaar eerder." De grootste stijging is te zien bij bedrijven in de handel, detailhandel en zakelijke dienstverlening. Het is nog niet onderzocht hoeveel van deze bedrijven coronasteun kregen.
Wat verder opvalt is dat de laatste maanden bij bedrijven vaker meerdere juridische onderdelen failliet werden verklaard. Jaarsma: "Dat komt doordat we juist meer faillissementen zien bij grotere bedrijven, waarbij bijvoorbeeld een bv of bedrijfstak failliet gaat. De tijd moet nog uitwijzen of dit een tijdelijk fenomeen is of niet."
Zorgen over terugbetalen
Volgens Jacqueline Zuidweg van schuldhulpbureau Zuidweg en Partners maken veel ondernemers zich grote zorgen over het terugbetalen van coronasteun. "Dit zijn bedrijven die in de kern misschien levensvatbaar zijn, maar niet in staat om coronasteun binnen vijf jaar terug te betalen, nu terugbetalen op korte termijn lastiger is geworden door personeelstekorten, problemen met leveranties en de sterk gestegen energiekosten. De tijden zijn wel veranderd."
Zuidweg pleit ervoor om soepeler om te gaan met het terugbetalen van bijvoorbeeld uitgestelde belasting. "Het moet niet zo zijn dat je dezelfde bedrijven die je tijdens de coronacrisis hebt gesteund, nu onderuit trekt door te snel geld te innen. Dan had je dat geld bij wijze van spreken net zo goed in de gracht kunnen gooien. Geef ondernemers meer de ruimte."