VluchtelingenWerk stapt naar rechter om asielcrisis: basale hulp schiet te kort
VluchtelingenWerk Nederland spant in de komende weken een kort geding aan tegen de staat en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) vanwege de asielcrisis. De hulporganisatie kondigde dat vorige maand al aan en nu de situatie 'nog verder onder de humanitaire ondergrens is gezakt' ziet VluchtelingenWerk geen andere keus. Het verantwoordelijke ministerie heeft daar begrip voor.
Binnen nu en drie weken klaagt VluchtelingenWerk Nederland de overheid en het COA aan, meldt de hulporganisatie vandaag. Dat is geen verrassing. Begin vorige maand zei de organisatie al naar de rechter te stappen als de asielopvang op 1 augustus niet aan de minimale wettelijke eisen voldoet.
Geen verbetering
De afgelopen weken sliepen honderden asielzoekers op het gras buiten het aanmeldcentrum in Ter Apel, geeft VluchtelingenWerk aan. "Anderen verblijven sinds enkele maanden in crisisnoodopvanglocaties zoals tenten en sporthallen met veldbedden. Duizenden wachten al bijna een jaar op verbetering in noodopvanglocaties als evenementenhallen en tentenkampen."
Volgens de hulporganisatie ontbreekt het op veel plekken aan de meest basale voorwaarden, zoals 'fatsoenlijk eten, een bed, voldoende schone sanitaire voorzieningen, privacy en bescherming tegen weersomstandigheden'.
Al maanden verkeren het Rijk en gemeenten in een impasse over de vraag wie verantwoordelijk is, stelt VluchtelingenWerk.
"Na het Veiligheidsberaad op 18 juli herhaalden gemeenten dat de crisisnoodopvang op 1 oktober zal stoppen. Zij wijzen er terecht op dat deze opvangcrisis niet het gevolg is van een vluchtelingencrisis, maar van politieke keuzes waardoor het asielsysteem al jaren in permanente staat van crisis verkeert. Dit is geen kwestie van overmacht, waardoor het kabinet is overvallen. Hier wordt al jaren voor gewaarschuwd."
'Gebrek aan doorzettingsmacht'
Eén van de oorzaken van deze impasse is een gebrek aan doorzettingsmacht bij het Rijk, vindt VluchtelingenWerk. "Vrijblijvende verzoeken aan gemeenten om opvanglocaties aan te dragen hebben onvoldoende effect. Een wetswijziging die het Rijk in staat stelt opvanglocaties aan te wijzen is in de maak, maar die is er pas ergens volgend jaar. En intussen slapen er nu mensen in het gras in Ter Apel."
VluchtelingenWerk legt op dit moment de laatste hand aan een dagvaarding die binnen drie weken wordt verstuurd.
Situatie 'onhoudbaar'
Een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid snapt dat VluchtelingenWerk naar de rechter stapt. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) noemde de situatie in Ter Apel in een Kamerbrief vorige week zelf ook 'onhoudbaar'.
Er wordt al lang 'keihard gezocht naar oplossingen, voor zowel de korte als de lange termijn', zegt de woordvoerder, die ermee instemt dat de opvang van asielzoekers momenteel niet goed is.
Een paar weken geleden nam RTL Nieuws een kijkje in het aanmeldcentrum in Ter Apel:
De laatste tijd zijn er veel extra crisisopvangplekken bijgekomen, benadrukt de woordvoerder van het ministerie. Van de 5625 plekken die de veiligheidsregio's voor 1 oktober moeten regelen, zijn er nu ruim 4100 gerealiseerd.
Daarnaast lopen er volgens de woordvoerder 'vergevorderde gesprekken' over zowel nieuwe asielzoekerscentra als aanmeldcentra. Achter de schermen wordt gewerkt aan maatregelen voor de lange termijn, belooft het ministerie.
